Author :
Abstract
Hayatımızın her alanında aktif ve nitelikli rol oynayan binlerce çeşit yazı karakteriyle karşılaşmaktayız. Karşımıza çıkan, gün içerisinde de kullandığımız yazı karakterleri tasarımda da önemli bir yere sahiptir. Grafik sanatlar kültüründen günümüze kadar gelen sosyal yaşamda deneysel tipografi uygulamalarının ele alındığı bu makalede, tipografinin sadece bir araç olmaktan çıkıp sürekli devinim halinde olan dünyayla birlikte amaç haline geldiğini daha özgün ve yaratıcı bir biçimde kullanıldığı anlatılmıştır. Bakmak ile görmek arasındaki farka sıklıkla değinilen bu çalışma da insanlar tasarıma baktığında üzerine düşünüp, eleştirip, onların üzerinde bir soyutlama etkisi yaratarak var olmayan yerlere gitmelerine ve kendi iç yolcuklarına öncülük etmelerini sağlayan bir ütopya oluşturulmak istenmiştir.
İnsanın toplum içerisindeki yaşam biçimine sosyal hayat denilmektedir. Bizi de toplum içerisinden soyutlamaya yardımcı olan çeşitli deneysel tipografi örnekleriyle görünenin değil altında yatan gerçekliğin eleştirel bir tutumla incelenmesine dikkat çekmektedir. Çevresel veya kamusal alanda bulunan tabelalar, çeşitli yönlendirmeler bizi üzerine düşünmeden direkt olarak harekete geçirmeye yani durağan yapıdan çıkıp eyleme çekmektedir. Bizi eyleme geçiren bu tasarımlara bakma süremiz saniyeliktir, o an görürüz ve direkt olarak eylemde bulunuruz fakat incelediğimiz zaman nasıl ve ne amaçla yapıldığını sorgulayabiliriz. Makalede gündelik hayattan kesitler sunmakla beraber sorgulama, üzerine düşünme yeteneğimize değinerek kavramsal sanata da atıfta bulunmaktadır.
Keywords
Abstract
We encounter thousands of typefaces that play an active and qualified role in every aspect of our lives. The typefaces that we come across and that we use during the day also have an important place in the design. In this article, in which experimental typography applications are discussed in the social life from the graphic arts culture to the present, it is explained that typography is used in a more original and creative way, from being just a tool to becoming a goal with the constantly moving world. In this study, where the difference between looking and seeing is frequently mentioned, it is aimed to create a utopia that allows people to think about, criticize, and create an abstraction effect on design when they look at design, allowing them to go to non-existent places and lead their own inner journeys.
The way of life of a person in society is called social life. It draws attention to the critical examination of the underlying reality, not the visible, with various experimental typography examples that help to isolate us from the society. Signs in the environmental or public area, various directions draw us to act directly without thinking about it, that is, to get out of the static structure and take action. The time we take to look at these designs that put us into action is seconds, we see them at that moment and act directly, but when we examine them, we can question how and for what purpose, in what color, and in what size they were made. In addition to presenting sections from daily life in the article, it also refers to conceptual art by referring to our ability to question and reflect.
Keywords
- 1. Ambrose, G. Ve Harris, P. (2006). The Fundamentals of Typography. Londra: Ava Publishing SA (Erişim): https://books.google.com.tr/books?id=5WLYdDc5do0C&printsec=frontcover&hl=tr#v=onepage&q&f=falseEri şim Tarihi: 02.02.2021
- 2. Antmen, A. (2009). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
- 3. Becer, E. (2013). İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
- 4. Becer, E. (2020). Modern Sanat ve Yeni Tipografi. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
- 5. Bektaş, D. (1992). Çağdaş Grafik Tasarımın Gelişimi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları Ltd. Şti.
- 6. Elam, K. (1990). ExpressiveTypography. New York: Van NostrandReinhold.
- 7. Sarıkavak, N. (2014). Kaligrafik ve Tipografik Deneysel Tasarımlar. İstanbul: Grafik Tasarım Yayıncılık.
- 9. Erişim Tarihi: 20.02.2021
- 10. Kürşad, D. ve Vural, S. (2020). Kamusal Alanda Tipografinin Üç Boyutlu İfade Alanları.InternationalSocialSciencesStudiesJournal 2020. Vol: 6. Issue: 60
- 11. Vural, S. (2016). Bilgi Grafiği Tasarımında Etkileşimli Model Uygulaması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi/Güzel Sanatlar Enstitüsü.
- 12. Özkurt, E. (2011). Grafik Tasarımda Deneysel Tipografi ve Uygulama Alanları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Haliç Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü/Grafik Tasarım Anabilim Dalı.
- Erişim:https://www.petragraphicdesign.com/My-GardenErişim Tarihi: 25.10.2021
- Erişim:https://ronykoch.myportfolio.com/experimental-typography-1Erişim Tarihi:25.10.2021
- Görsel 3. HerbLubalin, 1960-1967 yıllar arası tasarımları
- Erişim:https://umutkhrmn1907.blogspot.com/2020/03/tasarim.htmlErişim Tarihi: 14.11.2021
- Erişim:https://www.eyemagazine.com/feature/article/rethinking-lubalinErişim Tarihi:14.11.2021
- Görsel 5. Helvetica 50. yıl sergisi, MoMa, 2007
- Erişim:https://www.moma.org/calendar/exhibitions/38/installation_images/2048Erişim Tarihi:14.11.2021
- Erişim:https://www.vbenzeri.com/tasarim/helvetica-yenidenErişim Tarihi:14.11.2021
- Erişim:https://www.eyemagazine.com/feature/article/pleasure-in-the-processErişim Tarihi: 15.11.2021
- Erişim:https://type-01.com/experimental-type-systems-muirmcneil/Erişim Tarihi: 15.11.2021
- Görsel 9. Peter Bushuev, Strikt Yazı Tipi Tasarımı, 2020
- Görsel 10. Peter Bushuev, Kontora Yazı Tipi, 2016
- Erişim:https://tr.pinterest.com/pin/535083999462106992/Erişim Tarihi: 15.11.2021
- Erişim:https://www.pinterest.cl/pin/540080180287902280/?send=trueErişim Tarihi: 21.02.2022
- Erişim:https://tr.pinterest.com/pin/61783826113780507/Erişim Tarihi:21.02.2022
- Erişim:https://www.ucreative.com/inspiration/83-3d-typography-design-inspirations/Erişim Tarihi:21.02.2022
- Erişim:https://www.behance.net/gallery/11239455/Human-type-for-KEROZENErişim Tarihi: 25.02.2022
- Erişim:https://a-g-i.org/design/jazz-festival-willisau-1Erişim Tarihi:26.02.2022
- Erişim:https://melbland.com/museum-of-vancouverErişim Tarihi:18.03.2022
- show/Erişim Tarihi:18.03.2022
- Erişim:https://99designs.com/blog/creative-inspiration/environmental-typography/Erişim Tarihi: 18.03.2022
- Erişim:https://99designs.com/blog/creative-inspiration/environmental-typography/Erişim Tarihi: 05.04.2022
- place/Erişim Tarihi: 05.04.2022
- Erişim:https://www.thisiscolossal.com/2020/04/ben-johnston-typography-murals/Erişim Tarihi:15.05.2022
- Görsel 27. “Bugün İçin Sanat”, Şida Akkuş, 35x50 cm, 2022
