Nesne İlişkileri Bağlamında Sanatta Güvenli-Güvensiz Bir Mekan Olarak Ev: Michael Landy “Yarı Müstakil” Örneği
Author :
Abstract
İçinde yaşam sürülen hane, barınılan mekan olan ev, kişinin diğerleriyle ve nesnelerle temasa geçmesi ile sınırları belirlenebilen bir alandan, kişinin ait olma, bağ kurma, güvende olma meseleleriyle birlikte sınırları tahmin edilemeyen bir alana dönüşmektedir. Bu alan kişinin tüm değişimlerinin şahidi olması sebebiyle kişiseldir ve evin kişisellik içermesi, duvarlarla kaplı bir barınma yeri olmasının yanı sıra kişiselleşmiş birçok anlamla ilişki örüntüleri de kurmaktadır. Bu alt anlamlardan biri de evin insanın bedeniyle kurduğu ilişkiye benzercesine mahremiyet içermesidir. Bu mahremiyet alanının merkezi de hiç kuşkusuz sanatçının kişisel geçmişi ve şimdisini anlatan ev imgesinin halleridir. Sanatçıların ev eksenindeki bu özel alanına ait bilgilerin geçmişten günümüze retoriklerde konumlanmasının yanı sıra görsel örneklerle de yorumlamak mümkündür. Özellikle güncel çalışmalarla sanatçılar, bu kişisel korunaklı alanı farklı disiplinler ve malzemelerle görsel anlatı stratejisi kurarak gözler önüne sermektedir. Sınırları belirlenmiş bir mekanla ve o mekana ait kişiler ve nesnelerle kurulan bağ konunun merkezinde olunca, sanatçının deneyimlerinin ve geçmişine dair ipuçlarının özne, nesne, yer ve bağlam ile ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Evin mahremiyet alanı olmasına karşın Michael Landy’nin bunu olumsuzlarcasına bu korunaklı alanı izleyicilere sergilemesi ve bu davranışın ardında hangi deneyimlerin olabileceği merak uyandırmış ve böylece güvenli ya da güvensiz bir mekan olarak ev, nesne ilişkileri bağlamında Michael Landy’nin ‘Yarı Müstakil’ isimli çalışması üzerinden ele alınmıştır. Nesne ilişkileri kuramının odağa alınması, kişinin ilerleyen yıllardaki davranışlarının belirlenmesinde ilk bebeklik yıllarından itibaren nesnelerle kurduğu ilişkinin şimdiye de ışık tutması açısından son derece önemlidir.
Bu çalışmayla, “Yarı Müstakil” adlı eser ve psikanalitik bir kuram olan “nesne ilişkileri kuramı” arasındaki ilişkiye atıfta bulunarak, bu ilişki belirlenmeye çalışılmış, sanatçı ve eseri üzerine bir görsel okuma gerçekleştirilmiştir. Literatür tarama ve betimsel analiz modeli kullanılan bu araştırmada; geçmişten günümüze sanatta bu denli kendine yer edinmiş bir imgenin Michael Landy özelinde nasıl ifade edildiği ve bu ifadenin hangi teknik imkanlarla şekillendiği, sanatçının ev ile kurduğu bağ ve bu bağın sanata yansımalarının nasıl olduğu sorularına Melanie Klein’in nesne ilişkileri kuramı zemininde yanıt aranmıştır.
Keywords
Abstract
The house in which one lives, the house, which is the place of shelter, transforms from an area whose boundaries can be determined by the person's contact with others and objects, to an area whose boundaries cannot be predicted with the issues of belonging, bonding and being safe. This area is personal as it is the witness of all the changes of the person, and besides the fact that the house contains personality and is a sheltered place with walls, it also establishes relationship patterns with many personalized meanings. One of these sub-meanings is that the house contains privacy, similar to the relationship that a person establishes with his body. The center of this privacy area is undoubtedly the states of the house image that tells the personal past and present of the artist. It is possible to interpret the information belonging to this special area of the artists on the axis of the house with visual examples as well as positioning them in rhetoric from the past to the present. Especially with contemporary works, artists reveal this personal sheltered space by establishing a visual narrative strategy with different disciplines and materials. When the bond established with a space with defined boundaries and the people and objects belonging to that space is at the center of the subject, the artist's experiences and clues about his past need to be associated with the subject, object, place and context. Despite the fact that the house is a privacy area, Michael Landy's displaying this sheltered area to the audience as if negating it, and what experiences could be behind this behavior aroused curiosity. It is discussed. Focusing the object relations theory is extremely important in terms of shedding light on the relationship that a person has established with objects from the first infancy to the present in determining his/her behavior in the following years.
With this study, by referring to the relationship between the semi-Detached work and the object relations theory, which is a psychoanalytic theory, this relationship was tried to be determined, and a visual reading was carried out on the artist and his work. In this study, which used literature review and descriptive analysis model; In this study, answers are sought on the basis of Melanie Klein's theory of object relations to the questions of how an image that has taken its place in art from the past to the present is expressed in Michael Landy's case, and by which technical possibilities this expression is shaped, the bond that the artist establishes with the house and how this bond is reflected in art.
Keywords
- 1. Barlas, M. (2019). Çağdaş Sanatta Ev İmgesi, STD Aralık, Sayfa 95-109.
- 2. Barlas, M. (2020). Çağdaş Sanatın Hayalet Mekanları: Tekinsizlik ve Ev İlişkisi Üzerine Sanat Pratikleri, Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 24, 13-27. doi: 10.17484/yedi.689179
- 3. Batur, E. (2000). Modernizmin Serüveni, YKY, İstanbul.
- 4. Bennett, C. S. (2006). Attachment theory and research applied to the conceptualization and treatment of pathological narcissism. Clinical Social Work Journal, 34(1), 45-60.
- 5. Bird, J. (1995). Dolce Domum: House in Rachel Whiteread: House (London: Phaidon Press), 116
- 6. Bion, W. R. (1959) “Attacks on Linking”, International Journal ofPsychoanalysis, 40:308-315.
- 7. Erikson, E. H. (1984). İnsanın Sekiz Çağı, Çev: Bedirhan Üstün, Vedat Şar. Birey ve Toplum Yayınları, Ankara.
- 8. Epözdemir, H. (2014), Yayımlanmamış Doktora Tezi Ankara, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı Klinik Psikoloji Doktora Programı.Seri Evlilik Yapan Bireylerin İlk ve İkinci Evliliğini Yapmış Bireyler ile Nesne İlişkileri, Yansıtmacı Özdeşleşim, Savunma Mekanizmalarının Düzeyi, Psikolojik Belirtiler ve İlişki Doyumu Açısından Karşılaştırılması: Nesne İlişkileri Çift Terapi Modeli Çerçevesinden Bir İnceleme.
- 9. Foster, H. (2004). Tasarım ve Suç, çev. Elçin Gen, İletişim Yayınları, İstanbul.
- 10. Garnett, D. (2004), ‘House master’, Vogue, June, p. 54
- 11. Göka E, Yüksel F. V, Göral F. S (2006). İnsan ilişkilerinde yansıtmalı özdeşim. Türk Psikiyatri Dergisi, 17(1), 46 - 54.
- 12. Heidegger, M, (2004). İnşa Etmek, Oturmak, Düşünmek, Çev: Erdal Yıldız, Neslihan Behramoğlu, Nesibe Gönül, Ali Kaftan, İmge Oranlı, Çiğdem Utlu, Ankara: Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları Dergisi, No: 3, s. 55
- 13. İlin M. & E. Segal (2000). İnsan Nasıl İnsan Oldu (Çev. A. Zekerya). İstanbul: Say Yayınları
- 14. Klein, M. (1946). Bazı Şizoid Mekanizmalar Üzerine Notlar. Uluslararası Psikanaliz Dergisi, 27:99-110.
- 15. Masschelein, A. (2003). A homeless concept: Shapes of the uncanny in twentieth-century theory and culture. Image & Narrative, 5. https://yandex.com.tr/video/preview/481082037677592546
- 16. Mutluer, S. (2006). Özgüven Oluşmasında Manevi Değerlerin Rolü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi
- 17. Özdemir O., Özdemir P. G., Kadak M. T., Nasıroğlu S. Kişilik Gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2012; 4(4): 566-589.
- 18. Racz, I. (2012). Michael Landy's Semi-Detached and the art of making, Journal of Visual Art Practice, 10:3, 231-243, DOI: 10.1386/jvap.10.3.231_1 . Smi th , A (2004) Arthur Smith, Michael Landy'nin Yarı Müstakil evinde takılıyor, Criticism trouvé. To link to this article: https://www.tate.org.uk/tate-etc/issue-2-autumn-2004/criticism-trouve
- 20. Reynolds, N. (2004), ‘Essex man’s home truths put on show’, Daily Telegraph, 18 May, p. 8.
- 21. Sertkaya N. (2017). Güvenin Yeni Dini İmkânları: Güven ve Dindarlık Üzerine Bir İnceleme, Yayımlanmamış Yüksek. Lisans Tezi.
- 22. Soytok, S. (2018). Michael Haneke Filmlerinde Modern Ailenin Tekinsiz Halleri. Yedi, (20), 13-24.
- 23. Solomon, Robert C. & Flores, F. (2001). İş Dünyasında Politikada İlişkilerde Yaşamda Güven Yaratmak. Mess Yayınevi, İstanbul.
- 24. Tusa, J. (2004). John Tusa Interview - Rachel Whiteread - BBC Archive.
- 25. Tüzün, O.& Sayar, K. (2006). Bağlanma Kuramı ve Psikopatoloji. Düşünen Adam, 19(1).
- 26. Warre, Howard C. (2003). Psikoloji Sözlüğü. Çev: Tufan Göbekçin, Yeryüzü Yayınevi, Ankara.
- 1. https://www.tate.org.uk/tate-etc/issue-2-autumn-2004/criticism-tr qdxouve). Erişim Tarihi: 24.04.2022
- 2. https://www.theguardian.com/artanddesign/2004/may/19/art1 Erişim Tarihi: 24.04.2022
- 3. https://www.sas.upenn.edu/~cavitch/pdf-library/Freud_SE_Ego_Id_complete.pdf Erişim Tarihi: 25.04.2022
- 4. https://archive.org/details/G.BachelardThePoeticsOfSpace/G.%2C%20Bachelard%2C%20The%20Poetics%20o f%20Space/page/n3/mode/2up?view=theater Erişim Tarihi: 25.04.2022
- 5. https://docviewer.yandex.com.tr/view/0/?page=7&*=IC6DbXrv21R7a2Cm%2B3LJLlZn69t7InVybCI6InlhLW Rpc2stcHVibGljOi8vZjQ3WCsxNjQxTXFwMlpQbkxHNVFqYkM4T2treW5VUTR0T05BRUlDUHkyVWtB M1ZxVFZnRDNxZnBDQTNVdEZpc3RGUDZnd2JqdnRhYWZUcHRjdWE0U0E9PSIsInRpdGxlIjoiQWxiZX J0byBFaWd1ZXIgLSBFdmluIEJpbGluw6dkxLHFn8SxICNBLi5wZGYiLCJub2lmcmFtZSI6ZmFsc2UsInVpZ CI6IjAiLCJ0cyI6MTY1NDE1ODY1MTk1NSwieXUiOiIzNTM4NzQ2MTYxNjUzOTIxOTM5In0%3D Erişim Tarihi: 24.04.2022
- 6. Michael Landy Yes, were mad! No, were not joking! | Tate Talks - YouTube Erişim Tarihi: 05.05.2022
- 7. Michael Landy ve Jean Tinguely: Kırılabilen Sanat | Tate Modern Müzesi | Khan Academy Türkçe Erişim Tarihi: 05.05.2022
- 1. Görsel 1. https://www.tate.org.uk/tate-etc/issue-2-autumn-2004/criticism-trouve Erişim Tarihi: 26.04.2022
- 2. Görsel 2. 3. https://www.tate.org.uk/tate-etc/issue-2-autumn-2004/criticism-trouve Erişim Tarihi: 24.04.2022
- 3. Görsel 4. 5. https://yandex.com.tr/video/preview/481082037677592546 Erişim Tarihi: 24.04.2022
- 4. Görsel 6. https://yandex.com.tr/video/preview/481082037677592546 Erişim Tarihi: 24.04.2022
- 5. Görsel 7. https://yandex.com.tr/video/preview/481082037677592546 Erişim Tarihi: 24.04.2022
- 6. Görsel 8. 9. 10. 11. 12. 13. https://yandex.com.tr/video/preview/481082037677592546 Erişim Tarihi: 25.04.2022
- 8. Görsel 15.https://yandex.com.tr/video/preview/481082037677592546 Erişim Tarihi: 27.04.2022
- 9. Görsel 16. 17. 18 19. https://yandex.com.tr/video/preview/481082037677592546 Erişim Tarihi: 27.04.2022
