Author :
Abstract
Teknoloji insan yaşamında var olduğundan beri toplumlar hızlı değişim evrelerinden geçmektedir. Teknolojinin ilk çalışmaları bilgisayar, telefon, televizyon gelişmeler ile olmuştur. Başlangıçta insan yaşamını kolaylaştırma amaçlı yapılan teknolojik gelişmeler, kısa zaman içerisinde farklı boyutlara gelmiş bulunmaktadır. Başta yapay zekâ çalışmaları olacak şekilde farklı amaçlar barındıran gelişmeler yaşanmaktadır. Teknolojinin de beraberinde gelen sosyal ağlar, birçok uygulama ile sanallığın hâkim olduğu bir yaşam söz konusu olmuştur. Sanal evren günümüzde hızla büyüyen Metaverse evreni ile tahmin edilemeyen bir yaşam getirebilir. Metaverse gerçeklik algılarını yıkmış ve kendi nüfusu olan Metahumanlar ile insanı sadece bedeniyle değil düşünceleriyle de tamamen köleleştirmeye gidebilir. Metaverse ve Metahuman benzeri bir gerçeği çağdaş kuramcılardan olan Jean Baudrillard’ ın Simülasyon ve Simülakr kuramında karşımıza çıkmaktadır. Bunlar sanal evrenler ve sanal bireylerdir. Tüm bunlar dikkate alındığında insanlığın geleceğinde bazı tehditler olduğu söylenebilir. Bireyin makinevari bir köleye dönüştüğü ve insan yaşamının sanal evrende Metahumanlar tarafından devam edildiği bir insanlık söz konusu olabilir. Tüm bu gelişmeler sosyolojide yeni bir kapı açmıştır; Sanallığın Sosyolojisi. Bu alanda yaşamın önemli bölümünün geçtiği sanal alanda bireyin sanallaştığı, toplumsal etkileri, değişimleri, normal hayatımıza etkileri gibi konular tartışılabilir. Bu makalede kısaca bu süreçler ele alınıp tartışılmıştır. Ancak sadece bununla sınırlı olacak kadar küçük etkileri olan bir dönem değildir. Bu çalışmanın amacı teknolojinin var ettiği sanal evrenin günümüzde gelinen son noktası olan Metaverse ve bu evrenin bireyi olan Metahumanın insanlığın geleceğine dair geçmiş teknolojik gelişmelerin sonuçları da temel alınarak var olabilecek sonuçlar hakkında öngörüde bulunmaktır.
Keywords
Abstract
Since technology has existed in human life, societies have been going through phases of rapid change. The first studies of technology have been with the developments in computers, telephones and televisions. Technological developments, which were initially made to facilitate human life, have come to different dimensions in a short time. There are developments with different purposes, especially artificial intelligence studies. With social networks and many applications that come with technology, a life dominated by virtuality has been in question. The virtual universe can bring an unpredictable life with the rapidly growing Metaverse universe today. The Metaverse has destroyed their perception of reality and with its own population of Metahumans, it can go to enslave the human not only with his body but also with his thoughts. A reality similar to Metaverse and Metahuman appears in Jean Baudrillard's Simulation theory who is one of the contemporary theorists. These are virtual universes and virtual individuals. Considering all these, it can be said that there are some threats in the future of humanity. There may be a humanity in which the individual is transformed into a machine-like slave and human life is continued by Metahumans in the virtual universe. All these developments have opened a new door in sociology; Sociology of Virtuality. In this area, subjects such as the virtualization of the individual, its social effects, changes, and its effects on our normal life can be discussed in the virtual space where a significant part of life takes place. In this article, these processes are handled and discussed as possible. However, it is not a period with such small effects as to be limited to this. The aim of this study is to predict the possible outcomes of the Metaverse, which is the last point of the virtual universe created by technology, and the future of humanity, Metahuman, the individual of this universe, based on the results of past technological developments.
Keywords
- Adaş, E. B., & Erbay, B. (2022). Yapay zekâ sosyolojisi üzerine bir değerlendirme. Gaziantep Unıversıty Journal
- Adaş, E. B., & Erbay, B. (2022). Yapay zekâ sosyolojisi üzerine bir değerlendirme. Gaziantep Unıversıty Journal Of Socıal Scıences, 326-337.
- Aras, E. Y. (2020). Kitap tanıtımı - Çağdaş sosyoloji kuramları (Klasik Geleneğin İyileştirilmesi). Düzce Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi , 82-87.
- Aydın, H. (2019). Baudrillard’ın simülasyon kuramında kitle iletişim araçlarının yeri. Sosyal Ve Kültürel Araştırmalar Dergisi (Skad), 347-358.
- Ağın, B. (2020). Posthümanizm: kavram, kurgu, bilim-kurgu. Ankara: Siyasal Kitapevi.
- Barış, B. (2019). Deleuze’ün “Kadın-Oluş”, “Organsız Beden” ve “Arzulayan Makine” kavramlarına feminist bir yaklaşım: Yeşim Ustaoğlu’nun Tereddüt filmi üzerinden bir çözümleme. Sinefilozofi Dergisi, 536-552.
- Baudrillard, J. (2005). Şeytana satılan ruh ya da kötülüğün egemenliği. (O. Adanır, Çev.) Ankara: Doğu BatıYayınları.Baudrillard, J. (2014). Simülakrlar ve simülasyon. (O. Adanır, Çev.) Ankara: Doğu Batı Yayınları. Baudrillard, J. (2018). İmkansız takas. (A. Sönmezay, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bayad, A. (2016). Erving Goffman’ın benlik kavramı ve insan doğası varsayımı. Psikoloji Çalışmaları, 81-93.
- Baysal, Z., & Baraz, B. (2017). Effects of vırtualıty on employee performance and commıtment: a research. Marmara Business Review, 113-127.
- Berk, M. E. (2020). Dijital çağın yeni tehlikesi “Deepfake”. Opus © Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 1508-1523.
- Bozok, N. (2019). Herkesle ve kimsesiz, türler arasında ve kökensiz siborg: Donna Haraway’in düşüncesinde feminist bir beden politikasının imkânları. Viraverita E-Dergi: Disiplinlerarası Karşılaşmalar, 128-148.
- Braidotti, R. (2021). İnsan sonrası. (Ö. Karakaş, Çev.) İstanbul: Kolektif Kitap.
- Bulut, F., & Özkan, G. (2020). Siborg Teknolojisi ve uygulamalarının tıp etiği açısından değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 255-262.
- Çifteci, V. (2018). Geçmişten geleceğe kendiliğe bir bakış: özgünlük, zaman ve özgürlük. Yapay Zeka Ve Zihin Felsefesi Dergisi, 195-210.
- Damar, M. (2021). Metaverse shape of your life for future: a bibliometric snapshot. Journal Of Metaverse, 1-8 . Dağ, A. (2021). İnsansız dünya transhümanizm. İstanbul: Ketebe Kitap Ve Dergi Yayıncılık.
- Demirbağ, İ. (2020). Üç boyutlu sanal dünyalar. Açıköğretim Uygulamaları Ve Araştırmaları Dergisi, 97-112.
- Donanimhaber. (2022, Ocak 11). Metaverse nedir, nasıl alınır? En popüler Metaverse coin projeleri.Https://Www.Donanimhaber.Com/Metaverse-Nedir-Nasil-Alinir-En-Populer-Metaverse-Coin-Projeleri--140595 (Erişim Tarihi: 21.02.2022).
- Ellul, J. (2003). Teknoloji toplumu. (M. Ceylan, Çev.) İstanbul: Bakış Yayınları.
- Elmacıoğlu, L. (2021, Aralık 24). Yeni bir dünyaya doğru: metaverse. Https://Www.İndyturk.Com/Node/451091/Bi%Cc%87li%Cc%87m/Yeni-Bir-D%C3%Bcnyaya-Do%C4%9fru-
- Metaverse (Erişim Tarihi: 21.02.2022)
- Gültekin, A. (2021a). Yapay zekânın Luditleri kimler olacak? Opus © Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 126-149.
- Gültekin, A. (2021b). Transhümanizm Bağlamında yapay zekâ tanrıya bir başkaldırı mıdır? Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1-16.
- Gültekin, A. (2021c). Modern köle olarak yapay zekayı okumak. M. Yardımcıoğlu İçinde, Sosyal, Beşeri Ve İdari Bilimler Alanında Uluslararası Araştırmalar V (S. 9-28). Konya: Eğitim Yayınevi.
- Gültekin, A. (2021d). Klasik mantıktan bulanık mantığa yapay zeka serüveni. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 697-714.
- Güzel, M. (2015). Gerçeklik ilkesinin yitimi: Baudrillard’ın simülasyon teorisinin temel kavramları. Flsf (Felsefe Ve Sosyal Bilimler Dergisi), 65-84.
- Girgin, Ü. H. (2019). Simülasyon evrenine özgü sinema. Sinefilozofi Dergisi, 195-225.Harari, Y. N. (2018). 21. yüzyıl için 21 ders. (S. Siral, Çev.) İstanbul: Kolektif Kitap.
- Harari, Y. N. (2018). Hayvanlardan tanrılara: sapiens insan türünün kısa bir tarihi (Cilt Berdan Matbaacılık). (E. Genç, Çev.) İstanbul: Kolektif Kitap.
- Harari, Y. N. (2019). Homo Deus: yarının kısa tarihi. (P. N. Taneli, Çev.) İstanbul: Kolektif Kitap. Haraway, D. J. (2010). Başka yer. (G. Pusar, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
- Horrocks, C. (2000). Baudrillard ve milenyum (Cilt Melisa Matbaacılık). (K. H. Ökten, Çev.) İstanbul: Everestİlic, U. (2013, Kasım 19). Yabancı dil öğretiminde sanal dünyalar uygulaması. Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı. İzmir, Türkiye: Ege Üniveristesi Fen Filimleri Enstütisi.
- İnce, H., İmamoğlu, S. E., & İmamoğlu, S. Z. (2021). Yapay zeka uygulamalarının karar verme üzerine etkileri: kavramsal bir çalışma. International Review Of Economics And Management, 50-63.
- Koçer, C., Yeşil, E., & Yürüyen, H. (2018). Sanallık algısının, iş yeri yalnızlığı ve örgütsel iletişim üzerindeki etkisi. Uluslararası Turizm, İşletme, Ekonomi Dergisi, 561-577.
- Kuş, O. (2021). Metaverse: ‘Dijital Büyük Patlamada’ fırsatlar ve endişelere yönelik algılar. Intermedia International E-Journal, 245-266.
- Kurtdaş, M. Ç. (2018). Jean Baudrilliard’ın simülasyon kuramında kitle iletişim araçları ve toplumsalın sonu. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2012-2023.
- Land, S. V., Schouten, A. P., Hooff, B. V., & Feldberg, F. (2011). Modelling the metaverse: a theoretical model of effective team collaboration in 3d virtual environments. Mpeg-V And Other Virtual Worlds Standards , 1-16.
- Lee, L.-H., Lin, Z., Hu, R., Gong, Z., Kumar, A., Li, T., . . . Hui, P. (2021). When creators meet the metaverse: a survey on computational arts. Arxiv:2111.13486v1 [Cs.Cy], 1-36.
- Lyytinen, K., Nickerson, J., & King, J. (2020). Metahuman systems = humans + machines that learn. Journal Of Information Technology, 1-19.
- Maalouf, A. (2017). Ölümcül kimlikler. (A. Bora, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
- Merter, M. (2014). Psikolojinin üçüncü boyutu nefs psikolojisi ve rüyaların dili. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Milliyet. (2021, Kasım 3). Konformist ne demek, Tdk Sözlük Anlamı Nedir? Konformist Kime Denir?Https://Www.Milliyet.Com.Tr/Egitim/Sozluk/Konformist-Ne-Demek-Tdk-Sozluk-Anlami-Nedir-Konformist- Kime-Denir-6633261 (Erişim Tarihi: 21.02.2022).
- Nalbant, K. G., & Uyanık, Ş. (2021). Computer vision in the Metaverse. Journal Of Metaverse, 9-12.
- O'connell, M. (2021). Makine olmak: mütevazı sorunumuz ölümlülük. (Ö. Karakaş, Çev.) İstanbul: Domingo. Pirim, H. (2006). Yapay zeka. Journal Of Yasar University, 81-83.
- Özcan, B. İnternetten sonra bu mu gelecek? Metaverse nedir? Https://Barisozcan.Com/İnternetten-Sonra-Bu-Mu- Gelecek-Metaverse-Nedir/ (Erişim Tarihi: 21.02.2022).
- Özcan, B. (2022, Şubat 13). Metaverse’ü anlama rehberi: Metaverse vs. Versemeta. Https://Barisozcan.Com/Metaverseu-Anlama-Rehberi-Metaverse-Vs-Versemeta/ (Erişim Tarihi: 21.02.2022).
- Özcan, M., & Keskin, B. (2020). Dijitalizasyon bağlamında sosyal dönüşüm. Opus © Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi , 2214-2229.
- Özen, Y., & Gülaçtı, F. (2010). Benlik-kavramı ve benliğin gelişimi bilen benliğe gereksinim var mı? . Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi , 21-37.
- Öztürk, S. (2013). Filmlerle görünürlüğün dönüşümü: panaptikon süperpanaptikon, sineptikon. İletişim Kuram Ve Araştırma Dergisi, 112-151.
- Raunig, G. (2012). Bin makine: toplumsal hareket olarak makinenin kısa felsefesi. (M. Çelik, Çev.) İstanbul: Otonom Yayıncılık.
- Salderay, B., & Erten, A. (2021). Instagram’da fotoğraf paylaşımı ve sanal benlik olgusunun sunumu. Akademik Sanat Tasarım Ve Bilim Dergisi, 115-129.
- Sevim, K., & Artan, T. (2021). Yüksek ve düşük benlik saygısını etkileyen faktörler. Toplumsal Politika Dergisi,Sivasubramanian, M. (2021). Artificial ıntelligence's ımpact on our everyday lives. N. Mahalaskhmi içinde, Learnıng outcomes of classroom research (S. 1-463). India: Lonpublication.
- Sucu, İ., & Ataman, E. (2020). Dijital evrenin yeni dünyası olarak yapay zeka ve Her filmi üzerine bir çalışma. E- Journal Of New Media / Yeni Medya Elektronik Dergi, 40-52.
- Şentürk, Z. A., & Tos, O. (2021). Sosyal medyada simülasyon pazarlamasının göstergeleri: facebook uygulamalarına yönelik göstergebilimsel analiz. Selçuk İletişim Dergisi , 1605-1640.
- Touraine, A. (2017). Eşitliklerimiz ve farklılıklarımızla birlikte yaşayabilecek miyiz? (O. Kunal, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Tuğtekin, E. B., & Dursun, Ö. Ö. (2021). Sosyal ağlarda sanal kimlik kullanımının incelenmesi. İletişim Kuram Ve Araştırma Dergisi, 146-160.
- Yang, Q., Zhao, Y., Huang, H., & Zheng, Z. (2022). Fusıng blockchaın and aı wıth Metaverse: a survey. Arxiv:2201.03201v3 [Cs.Cy], 1-15.
