Author :
Abstract
Tekstil atık yönetimi kapsamında çevre sorumluluğunu artıracak ve çevresel zararları azaltacak faaliyetler; tekstil ve hazır giyim üretimi ve yönetimi endüstrisi için üretim ve tüketim sonrası çevre kirliliğine sebep olan tekstil atıklarını daha da azaltmak adına geliştirilmiş geri dönüşüm seçeneklerini sunmaktadır. Bu faaliyetler, tüketim ve son kullanıcı sonrası atıkların bertarafı için alternatif seçenekler sunarak sektöre büyük önem kazandırmaktadır. Tekstil atık teknolojisi çok çeşitli uygulamalarla üretim sonrası ve tüketici sonrası atıkların bertarafı hakkında gereksinimleri karşılayacak uzun vadeli çalışmalara yön vermektedir. Tekstil atığı yaşam döngüsü, tüketici ile tekstil arasında artan karşılıklı bağımlılığı ve konfeksiyon endüstrisinde tekstil atıklarının çevreye duyarlı bir şekilde bertaraf edilmesini anlatmaktadır. Kumaş ve iplikler çöp kategorisinden çıkartılarak geri dönüştürülmüş giysi imalatında değerlendirilmekte ve sürdürülebilirlik anlamında sosyal girişimciliğe evirilmektedir. Bu keşif amaçlı araştırma, tekstil atıklarının yaşam döngüsünü açıklarken atıkların tekstilde yatırım fırsatı sağladığını ve istihdam yarattığını, dolayısıyla geri dönüştürülmüş çevre dostu kumaşlarla başlatılan girişimciliği anlatmaktadır.
Keywords
Abstract
Activities that will increase environmental responsibility and reduce environmental damage within the scope of textile waste management; It offers improved recycling options for the textile and apparel production and management industry to further reduce textile wastes that cause environmental pollution after production and consumption. These activities bring great importance to the sector by offering alternative options for the disposal of waste after consumption and end-users. Textile waste technology directs long-term studies to meet the requirements about the disposal of post-production and post-consumer wastes with a wide variety of applications. Fabrics and yarns are taken out of the garbage category and used in the production of recycled clothing, and they evolve into social entrepreneurship in terms of sustainability. While this exploratory research explains the life cycle of textile waste, it explains that wastes provide investment opportunities and create employment in textiles, thus entrepreneurship initiated with recycled environmentally friendly fabrics.
Keywords
- Aktuğlu, I. (2014). Marka Yönetimi Güçlü ve Başarılı Markalar İçin Temel İlkeler. İstanbul: İletişim Yayınları.Arslan, K. (2008). Küresel Rekabet Baskısı Altında Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün Dönüşüm Stratejileri ve Yeni Yol Haritası. (Rapor No: 57). İstanbul: Prestij Yayıncılı
- Çivitçi, Ş. (2004). Moda Pazarlama. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
- Gehlhar, M. (2006). Moda Tasarımcısının İş Kurma Rehberi. Karadağ G. (çev.) İstanbul: Güncel Yayıncılık (orijinal baskı tarihi 2005)
- Ilgüner, M. (2006). Türkiye’de Marka Yaratma ve Yaşatmanın Altın Kuralları. İstanbul: Rota Yayınevi. Diğer Kaynaklar
- A New Textiles Economy: Redesigning Fashion’s Future (2017)
- Altun, Ş. Ve Ulcay, Y., (1999), Klasik Tekstil Üretimi Sırasında Ortaya Çıkan Atıklar, Nedenleri ve Geri Kazanım Yöntemlerine Genel Bir Bakış, Tekstil Maraton Dergisi, Syf: 48-64
- Altun, Ş., (1993), Bazı Sentetik Liflerin Atıkları, Nedenleri ve Yeniden Değerlendirilmeleri Üzerine Bir İnceleme”Yüksek Lisans Tezi, BursaAltun, Ş., Türkiye’deki Tekstil ve Hazır Giyim Atık Miktarları ve Geri Kazanım İmkânları Sunumu
- Altun, Ş., (2011), Tekstil Üretim Süreçlerinde Çevresel Etkiler ve Atık Geri Kazanımı, Lisansüstü Ders Notları, Uludağ Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Bursa
- Altun Ş. “Türkiye'deki Tekstil ve Hazır Giyim Atıklarının ve Geri Kazanım İmkânlarının Genel ProfilininÇıkarılması”. Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye, TÜBİTAK Proje Raporu, 55,Ar, A. A, Tokol, T. (2010). “Tekstil Sektöründeki İşletmelerin Yeşil Pazarlamadan Kaynaklı Kazanımları, Electronic Journal of Social Sciences” (31), s. 148-168.
- Breen, B. (1993). Is recycling succeeding. Garbage, 5(3), 36-43.
- Babaarslan, O., ve Telli, A., (2012), PET Şişeden Geri Dönüşüm Elyaf (r-PET) Özelliklerinin Geliştirilmesi, UTİB Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe Uluslararası IV. AR-GE Proje Pazarı, 02-03 Şubat 2012, 469-470
- Bozkurt, Y., (1983), Tekstil Sektöründe Artık Sorunu ve Değerlendirme Olanakları, Çevre’83: II. Ulusal Çevre Mühendisliği Sempozyumu, 1-5 Haziran, İzmir.”
- Cooke, J. A. (1992). It’s not easy being green. Traffic Management, 42-47. Council for Textile Recycling. (1995). Bethesda, MD: Author.
- Eser, B., Çelik, P., Çay, A., Akgümüş, D., (2016): Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe Sürdürülebilirlik ve Geri Dönüşüm Olanakları, Tekstil ve Mühendis, 23: 101, 43-60
- Goworek, H., Fisher, T., Cooper, T., Woodward, S., Hiller, A., (2012), The Sustainable Clothing Market: An
- Güneş, İ. (2014). Ülkemizdeki Geri Dönüşüm, Uşak İlinin Geri Dönüşümdeki Önemi ve Sektörün Sorunlarınaİlişkin. TBMM Genel Kurulu, Yasama Yılı 4, Birleşim 131. Ankara, Türkiye: TBMM Genel Kurul Tutanakları.
- Güngör, A., Palamutcu, S., İkiz, Y., (2009), Pamuklu Tekstiller ve Çevre: Bir Bornozun Yaşam Döngü Değerlendirmesi, Tekstil ve Konfeksiyon, 197-205
- Güngör, A., Gupta, S.M., (1999), Issues in Environmentally Conscious Manufacturing and Product Recovery: A Survey, Computers and Industrial Engineering, 36, 811-853.
- Gürsoy,A.T.( 2010). Giyim Kültürü ve Moda,Türkiye Tekstil Sanayi İşverenleri Sendikası,İstanbul,
- Hepbaşlı, A., (2010), Enerji Verimliliği ve Yönetim Sistemi, Yaklaşımlar ve Uygulamalar, Esen Ofset Matbaacılık, İstanbul, Türkiye.
- İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İTKİB), Avrupa Birliği Hazır Giyim ve Tekstil Pazarında Türkiye’nin Yeri (2020)
- ITKIB, (2005). Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe Ekoloji ve Ekolojik Tekstiller, http://www.uenco.com.tr/docs/dokumanlar/ eko_2.pdf (08.07.2012)
- Jones,S.J. ( 2009). Moda Tasarımı, Güncel Yayıncılık, İstanbul.
- Kaptan. S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Tekışık Web Ofset Tesisleri. Ankara
- Kozak, M., (2010), Tekstil Atıkların Yapı Malzemesi Olarak Kullanım Alanlarının Araştırılması, Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi, Cilt: 6, No: 1, Syf: 62-70
- Kurtoğlu Necef, Ö., Seventekin, N., Pamuk, M., (2013), A Study on Recycling the Fabric Scraps in Apparel Manufacturing Industry, Tekstil ve Konfeksiyon, 23, 3, 286-289.
- Neyim C., (2002), Türkiye’de Evsel Nitelikli Katı Atıklar, Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma Tematik Paneli
- Orhan, M., (1993), Sentetik Atıklardan EldeEdilen Dokusuz Yüzeylerin Fiziksel Özelliklerinin Araştırılması, Riggle, D. (1992). Tapping textile recycling. BioCycle, 38-39.
- Sandin, G., & Peters, G. M. (2018). Environmental impact of textile reuse and recycling- a review. Journal of Cleaner Production, 184, 353-365
- Sevencan, F. ve Vaizoğlu, S., (2007), Pet ve Geri Dönüşümü, TSK Koruyucu Hekim Bülteni, 6(4):307-312
- Tansoy.Y, Vural. T,ve Ağaç.S,(1994). “Özgün Giysi Tasarımında Temel İşlemler ve Örnek Bir Çalışma”, Tekstil Konfeksiyon Dergisi, 1,72-81.
- Telli A., (2011), Pet Şişe Geri Dönüşüm PES ile Klasik PES Liflerinden Üretilen İplik ve Kumaş ÖzelliklerininKarşılaştırılması Üzerine Bir Çalışma, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova- İzmir
- Telli, A., Özdil, N., Babaarslan, O., (2012), PET Şişe Atıklarının Tekstil Endüstrisinde Değerlendirilmesi ve Sürdürülebilirliğe Katkısı, Tekstil ve Mühendis, 19, 86, 49- 55.
- Türkmen, N. (2009). Tekstil ve Moda Tasarımı Açısından Sürdürülebilirlik ve Dönüşüm, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 20,33, 70-80.
- TÜİK. (2018). Tekstilde kullanılan ham bitkiler, 1988-2017. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Ankara, Türkiye: TÜİK. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ulusal Atık Yönetimi ve Eylem Planı 2023
- T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi
- T.C. Strateji ve Bütçe Başkanlığı On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023)
- Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Raporu- 2016, Tekstil Üretim ve Kullanım Atıklarının, Geri Kazanımı, Çevresel ve Ekonomik Etkileri, Prof. Dr. Şule Altun
- Varol, E. (2004). Türk Hazır Giyim İşletmelerinde Ürün Tasarımı Süreci ve Bu Süreç İçerisinde Moda Tasarımcısı, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
- Webber, F. (1995). A watershed year in regulatory reform. American Textile International, 24(3), 56-61. World Resource Institute. (1992). Environmental almanac. Boston: Houghton Mifflin.
- waste textiles compared to use of virgin material: An UK energy saving perspective, Resources”. Conservation and Recycling, 46(1), 94-103, 2006.
- Well Dressed. “The present and future sustainability of clothing and textiles in the United Kingdom”. https://www.ifm.eng.cam.ac.uk/insights/sustainability/ well-dressed/ (27.11.2019).
- Yücel F. “Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasında çevre korumanın ve ekonomik kalkınmanın karşıtlığı ve birlikteliği”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(11), 100-120, 2003.
