Türkiye Sermaye Piyasasında Yapısal Kırılmaların Ekonomik Süreçlerle Analizi

Author :  

Year-Number: 2019-53
Language : null
Konu :
Number of pages: 7549-7560
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Mevcut çalışmada, Türkiye Piyasası için bir yapısal kırılma testi gerçekleştirilmiş ve kırılma saptanan dönemlerdeki yerel ve global ekonomik süreçler irdelenmiştir. BIST TÜM Endeksinde işlem gören 154 adet firmanın hisse senetlerinin, 02.01.2003 – 29.08.2013 tarihleri arasında ki günlük getiri serileri kullanılmıştır. 154 adet şirketten, her biri 15 adet hisse senedi içeren 30 adet rassal portföy oluşturulmuştur. Getiri serilerindeki durağanlığı aşabilmek ve yapısal kırılma testini gerçekleştirebilmek için portföy getiri serilerinden fiyat serileri oluşturulmuştur. Piyasa portföyü olarak, BIST 100 Endeks fiyatları kullanılmıştır. Çalışmada, 10 yıllık dönemde portföylerin ve piyasa endeksinin yapısal kırılmaları tespit edilmiştir. Yöntem olarak Bai-Perron’un önerdiği çift maksimum testleri uygulanmıştır. Piyasa portföyünde ve diğer 30 portföyde 5 adet kırılma tespit edilmiş ve bu kırılmaların hangi ekonomik süreçlerden kaynaklanmış olabileceği araştırılmıştır. 2005 yılında Türkiye piyasalarından sermaye çıkışının olması, 2006 yılında gelişmiş ülkelerin merkez bankalarının faiz artırımlarından kaynaklanan kur şokları, 2007 ve 2008 yıllarında mortgage krizi ve 2011 yılında Euro bölgesinde AB’ye üye bazı ülkelerin borçlarını ödeyememelerinden kaynaklanan kriz, aşağı yönlü yapısal kırılmalara neden olmuştur. 2009 ve 2012 yıllarında ise yukarı yönlü yapısal kırılmalar tespit edilmiştir.

Keywords

Abstract

In the current study, a structural break test for turkish capital market has been performed. Therefter, local and global economic processes at periods of break have been explicated. Daily return series 154 stocks transacted in BIST ALL between 02.01.2003-29.08.2013 have been employed. 30 random portfolios, each of which contains 30 stocks, have been derived from 154 stocks. In order to overcome the stationarity of returns series and thus apply the structural break test, return series have been converted to price series. The BIST 100 Index prices have been used as market portfolio. In the study, structural breaks of portfolios and market Index in 10 years period have been identified. In order to identify the breaks, Bai-Perron’s double maximum tests have been applied. The number of breaks have been decided according to LWZ criteria. Five breaks have been identified in the market portfolio and other 30 portfolios. It was also reaserched which economic processes might have led to the breaks. Causes of downward breaks are, capital outflow from turkish capital markets in 2005, Turkey’s exposure to currency shock that was caused by the interest rate increases in developed countries in year 2006, mortgage crisis in 2007 and 2008, also the crisis emanated from the fact that some EU countries were not able to pay off their debt. In 2009 and 2012, upward breaks have been observed.

Keywords


  • Alberola, E., Chevallier, J. ve Cheze, B. (2008). “Price drivers and structural breaks in European carbon

  • Alberola, E., Chevallier, J. ve Cheze, B. (2008). “Price drivers and structural breaks in European carbon prices”, Energy Policy, 36(2), 787-797

  • Bai, J. ve Perron, P. (1998). “Estimating and testing linear models with multiple structural changes”, Econometrica, 66(1), 47 - 78

  • Bai, J. ve Perron, P. (2003). “Computation and analysis of multiple structural change models”, Journal of Applied Econometrics, 18(1), 1 – 22

  • Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, (2008). ABD Mortgage Krizi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Çalışma Tebliği Sayı 3, Ankara

  • Ben-David, D., Lumsdaine, R. L.ve Papell, D. H. (2003). “Unit roots, postwar slowdons and long-run growth: Evidence from two structural breaks”, Emprical Economics, 28(2), 303-319

  • Breeden D. T. (1979). “Intertemporal asset pricing model with stochastic consumption and investment opportunities”, Journal of Financial Economics, 7(3), 265-96

  • Çakan, E. ve Özmen E., (2002). “Policy regime change and structural breaks in the velocity of money: the Turkish evidence”, Applied Economic Letters, 9(11), 759-762

  • Fama, E. F. ve French R. K. (2004). “The capital asset pricing model: Theory and evidence.” Journal of Economic Perspectives, 18(3), 25-46

  • Gibbons, M. ve Ferson, W. (1985). “Testing asset pricing models with changing expectations and an unobservable market portfolio”, Journal of Financial Economics, 14(2), 217 – 236

  • http://www3.kalkinma.gov.tr/DocObjects/View/12895/eko_gel_temmuz_2011.pdf, (erişim tarihi: 1 Şubat 2017)

  • İstanbul Ticaret Odası İlmi Etüdler Derneği. (2011). 2000 Sonrası Türkiye İktisadının Değişimi, İstanbul

  • Kuzu, S. (2013). Yapısal Kırılmaları Göz Önüne Alarak Türk İmalat Sanayi Ekonomik DeğişkenleriArasında Uzun Dönemli İlişkilerin Araştırılması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul

  • Lee, J. ve Strazizich, M. C. (2003). “Minimum LM unit root test with two structural breaks”, The Reivew of Economics and Statistics, 85(4), 1082 - 1089

  • Lee, J. ve Strazizich, M. C. (2004). “Minimum LM unit root test with one structural break”, No 04 – 17,working paper, Department of Economics, Appalachian State University, http://EconPapers.repec.org/RePEc:apl:wpaper:04-17 (erişim tarihi: 06.08.2017)

  • Ling, T. Y., Nor, A. H. S. M., Saud, N. A. ve Ahmad, Z., (2013). “Testing for unit roots and structuralbreaks: Evidence from selected ASEAN macroeconomic time series”, International Journal of Trade, Economics and Finance, 4(4), 230-237

  • Lumsdaine, R. L. ve Papell, D. H. (1997). “Multiple trend breaks and the unit-root hypothesis”, Review of Economics and Statistics, 79(2), 212 - 218

  • Merton, R. C. (1973). “An intertemporal capital asset pricing model”, Econometrica, 41(5), 867 - 887

  • Ndirangu, L., Garcia, C. ve Gitau, C. (2014). “Evidence of structural breaks in Kenya macroeconomic variables”, CSAE Konferansı, 23-25 Mart 2014, s. 1-30

  • Perron, P. (1989). “The great crash, the oil price shock, and the unit root hypothesis”, Econometrica,57(6), 1361 - 1401

  • Perron, P. (1997). “Further evidence on breaking trend functions in macroeconomic variables”, Journal of Econometrics, 80(2), 255 - 385

  • Sak, G. ve Acar, O. (2006). 2006 Mayıs Çalkantısı 2003 ve 2004’teki Çalkantılardan Nasıl Farklı? Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı

  • Sevüktekin, M. ve Nargeleçekenler, M. (2007). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım,

  • Strazizich, M. C., Lee, J. ve Day, E. (2004). “Are incomes converging among OECD countries? Time series avidence with two structural breaks”, Journal of Macroeconomics, 26(1), 131 - 145

  • Timmermann, A. (2001). “Structural breaks, incomplete information and stock prices”, Journal of Business and Economic Statistcs, 19(3), 299-314

  • Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Denetleme Kurulu Raporu, 2006, Ankara Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Yıllık Rapor, 2007, Ankara

  • Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Yıllık Rapor, 2009, AnkaraYıldırım, B. (2010). Yapısal Kırılma Durumunda Birim Kök Testleri ve Gelir Yakınsaması Analizi: AvrupaBirliği’ne Üye ve Aday Ülkeler İçin, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul

  • Zivot, E. ve Andrews, D. W. K. (1992). “Further evidence on great crash, the oil-price shock and the unit- root hypothesis”, Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 251 – 270

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics