Sağlık Kuruluşlarında İnsan Kaynakları Yönetimi ve İş Tatmininin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisine Yönelik Bir Araştırma
Author :
Abstract
Özet İnsan kaynakları yönetimi uygulamaları ve örgütsel bağlılık ile iş doyumu arasındaki ilişki kurumların başarılarında belirleyici bir rol oynamaktadır. Etkili insan kaynakları yönetimi çalışanların hem iş tatminini arttırabilir, hem de örgüte bağlılık düzeylerini önemli ölçüde etkileyebilir. İş doyumu yüksek çalışanlar ise, içinde bulundukları kurumu benimseyerek kendi hedef ve amaçları ile kurumun hedef ve amaçlarını bağdaştırabilir ve bu sayede kurumun başarısını kendi başarıları gibi görebilir. Bunu sağlayabilen örgütler başarıya doğru ilerlerken, iş görenlerde yaşadıkları iş doyumu sayesinde kendi hedeflerini gerçekleştirebilmek adına daha umutlu olabilecekler. Bu çalışmanın amacı, sağlık sektöründe görev yapan sağlık çalışanlarının insan kaynakları yönetimi uygulamalarına dair görüşleri ve iş tatmin düzeylerinin örgütsel bağlılık ile ilişkisinin belirlenmesidir. Bu amaçla, insan kaynakları uygulamalarına dair çalışanların algısını ölçmeye yönelik 15 sorudan oluşan “İnsan Kaynakları Uygulamaları Ölçeği”, iş tatmin düzeyini ölçmek için 20 sorudan oluşan “Minnesota İş Tatmini Ölçeği” ve çalışanların örgütsel bağlılık düzeylerinin belirlenmesi için 17 sorudan oluşan “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada insan kaynakları yönetimi uygulamalarına dair çalışanların algıları ve iş tatmin düzeylerinin örgütsel bağlılık üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişkisi olduğu belirlenmiş bulunmaktadır.
Keywords
Abstract
Abstract Human resource management practices and the relationship between organizational commitment and job satisfaction are decisive in the success of institutions. Effective human resource management can both increase job satisfaction and affect significantly level their organizational commitment. If the employees have high job satisfaction, by adopting in which institution, they will reconcile of the institution goals and targets with own goals and targets and thus they see the success of the institution as their own success. The organizations that can provide this one, while advance success, the employees will be more hopeful thanks to job satisfaction to achieve their own goals. The aim of this thesis study is to determine the opinions of health workers in health sector about human resource management practices and the relationship between job satisfaction levels and organizational commitment. For this purpose, “Human Resources Practices Scale” consisting of 15 questions to measure employee perception of human resources practices, “Minnesota Job Satisfaction Scale” consisting of 20 questions to measure job satisfaction level and “Organizational Commitment Scale” consisting of 17 questions were used to determine the organizational commitment levels of employees. In this study, it is thought that employees' perceptions and job satisfaction levels have a positive and significant relationship on organizational commitment.
Keywords
- SABUNCUOĞLU, Z., (2016). İnsan kaynakları yönetimi. 8. Baskı. Bursa: Alfa Akademi
- SABUNCUOĞLU, Z., (2016). İnsan kaynakları yönetimi. 8. Baskı. Bursa: Alfa Akademi
- YILMAZER, A. ve EROĞLU, C. (2008). Meslek Yüksek Okulları İçin İnsan Kaynakları Yönetimi, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
- TUTAR, H. (2003). Örgütsel İletişim, Ankara, Seçkin Yayınları.
- AKDAĞ, M. (2010). Örgütsel Açıdan İnsan Kaynakları ve Halkla İlişkiler, 2. Baskı, Konya, Literatür Yayınları.
- ŞİMŞEK, M. Ş. ve ÇELİK, A. (2016). “İnsan Kaynakları Yönetimi Kavramı ve Temel Boyutları”, (ŞimşekŞerif, Çelik Adnan ve Akatay, ed.), İnsan Kaynakları Yönetimi ve Kariyer Uygulamaları (ss. 1-30), Konya, Ayten Eğitim Kitabevi.
- KOCA, H. (2010). İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul, Kum Saati Yayınları.
- SABUNCUOGLU, Z. (2009). İnsan Kaynakları Yönetimi, Bursa, Ezgi Kitapevi Yayınları. BİNGÖL, D. (2016). İnsan Kaynakları Yönetimi, 10. Baskı, İstanbul, Beta Basım.
- BRATTON, J. (2001). “Strategic Human Resource Management”, in (Bratton John and Gold Jeffrey ed.), Human Resource Management: Theory and Practice, Lawrange Erlbaum.
- ARMSTRONG, M. (2008). Armstrong's Handbook Of Human Resource Management Practice, Eleventh Edition, London, Kogan Page.
- BALABAN, Ö. ve PALAZ, P. (2018). “İnsan Kaynakları Yöneticisi Perspektifinden Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi”, Sakarya İktisat Dergisi, Cilt 7, Sayı 4, ss.77-96.
- COLBERT, B. A. (2004). “The Complex Resource-Based View: Implications for Theory and Practice in Strategic Human Resource Management”, The Academy of Management, Cilt 29, Sayı 3, ss. 341-358.
- ÇUBUK, M. (2010). ‘’Dönüşümsel ve Etkileşimsel Liderliğin İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Tpao Örneği’’. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- SÖKMEN, A. (2019). “Örgütsel Özdeşleşme, Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini İlişkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma”, Turizm ve Gastronomi Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, ss. 980-990.
- KESKİN, B. (2014). ‘’Kılmann ve Quınn & Cameron Modeline Göre Örgüt Kültürü ile İş Tatmini İlişkisiÜzerine Bir Araştırma’’. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- NEDİMOĞLU, A. B. (2008). “Güçlendirmenin İşletmelerdeki Çalışanların İş Tatminleri ÜzerindekiEtkilerinin İncelenmesi”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- ÖZGEN, H. ÖZTÜRK, A. ve YALÇIN, A. (2005). İnsan Kaynakları Yönetimi Kapsamı, Tanımı, Amaçları ve İşlevleri. Adana, Nobel Kitabevi.
- KUTANİS, R. Ö. (2012). Örgütlerde Davranış Bilimleri, Sakarya, Sakarya Yayıncılık.
- ÖCAL, Ö. (2011). “İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin İş Tatmini Düzeylerinin Demografik Özelliklere Göre İncelenmesi”, (Yüksek Lisans Tezi), Maltepe Üniversitesi SBE.
- YILDIRIM, H., ALBAYRAK, A. S., GÜMÜŞ, M. ve AKALIN, T. C. (2011). “Yüzme HakemlerininÖrgütsel Bağlılık ile İş Tatmini Arasındaki İlişkinin Kanonik Korelasyon Analizi ile İncelenmesi”, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 7, Sayı 13, ss. 163–186.
- ÖZKAN, H. (2018). “Örgütsel Bağlılığın Tükenmişliğe Etkisi İş Tatmininin Aracılık Rolü Mersin İli Kamu Hastaneleri Hemşirelerine Yönelik Bir Uygulama”, (Yüksek Lisans Tezi), Toros Üniversitesi SBE.
- AKBULUT, E. (2018). İnsan Kaynakları Uygulamalarının İş Tatmini Üzerindeki Etkisinde Psikolojik Sermayenin Aracılık Rolü, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi SBE.
- TOPALOĞLU, M., KOÇ, H. ve YAVUZ, E. (2008). “Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığının Bazı Temel Faktörler Açısından Analizi”, Kamu-İş Dergisi, Cilt 9, Sayı 4, ss. 201-218.
- BİLGİLİ, H ve TEKİN, E. (2019). “Örgütsel Stres, Örgütsel Bağlılık ve Öğrenilmiş Güçlülük İlişkisiÜzerine Bir Araştırma”, OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, Cilt 11, Sayı 18, ss. 2165-2200.ÇÖL, G. (2004). “Örgütsel Bağlılık Kavramı ve Benzer Kavramlarla İlişkisi”, İşgüç Endüstri İlişkileri veİnsan Kaynakları Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, https://www.isguc.org/?p=article&id=233&cilt=6&sayi=2&yil=2004, 15 Ağustos 2019, s.1.
- TİRYAKİ, T. (2005). “Örgüt Kültürünün Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkileri”, (Yüksek Lisans Tezi), Dumlupınar Üniversitesi SBE.
- KOÇ, H. (2009). “Örgütsel Bağlılık ve Sadakat İlişkisi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 8, Sayı 28, ss. 200-211.
- JANSSEN, O. (2004), “The Barrier Effect of Conflict with Superiors in the Relationship BetweenEmployee Empowerment and Organizational Commitment”, Work & Stress, volume 18, number 1, pp. 56- 65.
- BEDÜK, A. (2018). Örgüt Psikolojisi Yeni Yaklaşımlar, Güncel Konular, Konya, Atlas Akademi.
- GÜL, H. (2002). “Örgütsel Bağlılık Yaklaşımlarının Mukayesesi ve Değerlendirilmesi”, Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt 2, Sayı 5, ss. 37-55.
- HOŞ, C. ve OKSAY, A. (2015). “Hemşirelerde Örgütsel Bağlılık ile İş Tatmini İlişkisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 20, Sayı 4, ss. 1-24.
- ESMER, Y. ve YÜKSEL, M. (2017). “İş Yaşamında Örgütsel Bağlılık: Teorik Bir Çerçeve” Akademik Bakış Dergisi, Sayı 62, ss. 258-272.
- DEMİREL, Y. (2009). “Örgütsel Bağlılık ve Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Arasındaki İlişkiye Kavramsal Yaklaşım” İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı, 15, ss. 115-132.
- AHMADOV, F, MUSTAFAYEVA, L. ve ERSOY, S. (2008). Aile İşletmelerinde Yöneticilerin ÖrgütselBağlılığın Güçlendirilmesinde İzlediği Stratejiler (Sakarya Sanayi Bölgesi Örneği), VII. Anadolu İşletmecilik Kongresi Bildiriler Kitabı, ss.139-146.
- DOĞAN, S. ve KILIÇ, S. (2007). “Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirmenin Yeri ve Önemi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 29, ss. 37-61.
- KILIÇ, B., ERGÖR, A. ve GÜRPINAR, E. (2003). “Sağlık Ocaklarında İş Riskleri Narlıdere EğitimAraştırma ve Sağlık Bölge Başkanlığı Sağlık Ocaklarında Durum Değerlendirmesi”, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Cilt 4, Sayı 16, ss. 12-19.
- EĞİNLİ TEMEL, A. (2009). “Çalışanlarda İş Doyumu: Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarının İş DoyumunaYönelik Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 23, Sayı 3, ss. 35-52.
- FLETCHER, E. C. (2001). “Hospital RN’s Job Satisfactions and Dissatisfactions”, Journal of Nursing Administration, volume 31, number 6, pp. 324-331.
- KUZULUGİL, Ş. (2012). “Kamu Hastaneleri Çalışanlarında İş Tatminini Etkileyen Faktörlerinİncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 41, Sayı 1, ss. 129-141.
- NAL, M. ve NAL, B. (Mart 2018). “Sağlık Çalışanlarının İş Doyumu Düzeylerinin İncelenmesi: Bir KamuHastanesi Örneği”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, ss. 131-140.
- KEKLİK, B. ve COŞKUN US, N. (2013). “Örgütsel Adalet Algılamalarının İş Tatminine Etkisi: HastaneÇalışanları Üzerinde Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 18, Sayı 2, ss. 143-161.
- TÖZÜN, M. ÇULHACI, A. ve ÜNSAL, A. (2008). “Aile Hekimliği Sisteminde Birinci Basamak SağlıkKurumlarında Çalışan Hekimlerin İş Doyumu”, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, Cilt 7, Sayı 5, ss. 377- 384.
- SONAKIN, C. (2010). “Hemşirelerin İş Doyumları ile Çalıştıkları Kurumların Etik İklimi Arasındaki İlişki”, (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- TAMBAĞ, H., CAN, R., KAHRAMAN, Y. ve ŞAHPOLAT, M. (2015). “Hemşirelerin Çalışma Ortamlarının İş Doyumu Üzerine Etkisi”, Bakırköy Tıp Dergisi, cilt 11, Sayı 4, ss. 143-149.
- GEDİK, T., AKYÜZ, K. C. ve BATU, C. (2009). “Orman Endüstri İşletmelerinde Yönetici İş Tatmin Düzeyinin Belirlenmesi”, Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 1, ss. 1-11.
- YILDIRIM, F. (2007). “İş Doyumu İle Örgütsel Adalet İlişkisi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 62, Sayı 1, ss. 253-278.
- SENCAN, N., YEĞENOĞLU, S. ve AYDINTAN, B. (2013). “Sağlık Çalışanları ve Eczacılar ÜzerindeYapılan İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık Araştırmaları”, Marmara İlaç Dergisi, Cilt 17, Sayı 1, ss. 104-112.ALEGRE, I., Mas-Machuca, M., & Berbegal-Mirabent, J. (2016). Antecedents ofemployee job satisfaction: Do they matter?. Journal of BusinessResearch..
- GÜR, D. (2006). “Özelleştirmenin İş Tatmini Üzerine Etkisi Kütahya Şeker Fabrikası A.Ş. Uygulaması”, (Yüksek Lisans Tezi), Dumlupınar Üniversitesi SBE.
- DAVRAN, D. (2014). “Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini İlişkisi: Van İli İlk ve Ortaokulları Öğretmenleri Üzerine Bir Uygulama”, (Yüksek Lisans Tezi), Yüzüncüyıl Üniversitesi SBE.
- ERDİL, O., KESKİN, H., İMAMOĞLU, S. Z. ve ERAT, S. (2004). “Yönetim Tarzı ve Çalışma Koşulları,Arkadaşlık Ortamı ve Takdir Edilme Duygusu ile İş Tatmini Arasındaki İlişkiler: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt 5, Sayı 1, 17-26.
