Girişimcilik: Öğretim Programları, Öğrenciler ve Sınıf Öğretmenleri Örnekleminde Hazırlanmış Lisansüstü Tezlere İlişkin Bir İçerik Analizi
Author :
Abstract
Bu araştırma, girişimcilik ile ilgili eğitim-öğretim alanında hazırlanmış lisansüstü tezlerden ilkokul (öğretim programları, öğrenciler ve sınıf öğretmenleri) düzeyinde girişimciliği farklı boyutlarda konu edinen lisansüstü tezlere yer vermektedir.
Araştırma, girişimcilik ana eksenine ilişkin yüksek lisans ve doktora tezleri ile ilgili bir literatür taraması ve içerik analizi çalışmasıdır. Araştırmanın veri kaynağı olan tezler İnternet’ ten Yüksek Öğretim Kurulu’nun (YÖK) Ulusal Tez Merkezi web sitesi veri tabanından “girişimcilik” kavramı tarama yapılarak elde edilmiştir.
Araştırma 1988 – 2019 yılları arasında Türkiye’ de üniversitelerde girişimcilik konusunda eğitim-öğretim konu alanında yapılan yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarını kapsamaktadır. Girişimcilikle ilgili olarak 422 teze ulaşılmıştır. Bunlardan 51 tanesi eğitim öğretim alanında yapılan çalışmalardır. Bu 51 lisansüstü tezin 18’i eğitim-öğretim ve işletme, eğitim-öğretim ve turizm, eğitim-öğretim ve sosyal hizmetler vb. gibi alanlarda iken 33’ü sadece eğitim-öğretim alanındadır. Dolayısıyla araştırmanın evrenini 33 lisansüstü tez oluşturmaktadır. Bunlardan ilkokul (öğretim programları, öğrenciler ve sınıf öğretmenleri) düzeyinde olan 9 tez örneklem olarak alınmıştır.
Bu araştırma; betimsel tarama modelinde bir araştırma olarak desenlenmiştir. Verilerin analizinde; nitel araştırmalarda yazılı metinlerin bazı özelliklerini sayısal olarak belirtmeye yarayan içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Girişimcilik ana ekseni üzerinde hazırlanan tezler önce doküman incelemesi yoluyla; yıl, tez türü, ait olduğu disiplin, araştırma türü, araştırma yöntemi, konu alanları değerlendirilmiş ve arkasından eğitim-öğretim alanına ilişkin hazırlanan tezlerden Öğretim Programları, Öğrenciler ve Sınıf Öğretmenleri örneklemine ait olanların bulguları ve sonuçları üzerinde durulmuştur. Çalışmada elde edilen bulgular betimleyici analiz araçlarından frekans değerleriyle açıklanmış; daha sonra bunlar tablo ve grafiklerle sunulmuştur.
Araştırmada; 1988 den bugüne kadar girişimcilik üzerine lisansüstü tezlerin % 12 sinin eğitim-öğretim alanında olduğu, 2013 yılından sonra girişimcilikle ilgili lisansüstü araştırmaların her yıl giderek arttığı, girişimcilikle ilgili en çok çalışmanın 2018 yılında yapıldığı, eğitim alanında girişimcilik konusunda sayıca en çok araştırmanın 2016 da yapıldığı, takip eden yıllarda eğitim alanında girişimcilik konusunda yapılan araştırmaların giderek azaldığı, araştırmaların daha çok girişimcilik becerileri ve girişimci kişilik özellikleri üzerine odaklandığı, sadece eğitim-öğretim alanında hazırlanan 33 lisansüstü tezden 3 ünün öğretim programları ve girişimcilik konusu üzerine gerçekleştirildiği, 4 ünün de girişimcilik eğitimi ile ilgili olduğu, girişimcilik üzerine hazırlanan 51 lisansüstü tezin 36 tanesinin nicel araştırma, 9 tanesinin nitel araştırma ve 6 tanesinin de karma araştırma olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
This research includes graduate theses that mention entrepreneurship at primary school (teaching programs, students and class teachers) level in different dimensions out of the graduate theses prepared in the field of education and teaching regarding entrepreneurship.
The research is a literature review and content analysis study on master and doctoral theses related to the main axis of entrepreneurship. The theses, which are the data sources of the research, have been obtained from the Internet by using the database of the National Thesis Center website of Higher Education Council (YÖK) by scanning for the concept of "Entrepreneurship".
The research includes masters and doctoral theses prepared in the subject of entrepreneurship and in education-teaching subject area in the universities in Turkey between 1988 and 2019. 422 theses about entrepreneurship have been reached. 51 of these studies are in the field of education and training. 18 of these 51 graduate theses are devoted to education-teaching and business, education-teaching and tourism and education-teaching and social services etc. while 33 of them are in the field of education and teaching. Therefore, the universe of the research consists of 33 graduate theses. Out of these, 9 theses at primary school level (teaching programs, students and class teachers) have been taken as the sample of the study. This study has been designed as a research in descriptive survey model. In the analysis of the data, content analysis method, which is useful in indicating some features of written texts in qualitative researches numerically, has been used.
Theses prepared on the main axis of entrepreneurship have been evaluated first through document review in terms of year, thesis type, discipline, research type, research method, subject areas, and the findings and results of the theses, which belong to the sample of Teaching Programs, Students and Classroom Teachers out of those that are in relation to the area of education and teaching, have been discussed. The findings obtained in the study have been explained by means of frequency values from descriptive analysis tools then these are given in tables and graphs.
In the study, it has been concluded that %12 of the graduate theses on entrepreneurship from 1988 to the present are in the area of education and teaching, since 2013 graduate researches on entrepreneurship have increased every year gradually, the number of studies reached to peak in 2018, the number of researches in the area of education reached to peak in 2016, in the following years the number of researches on entrepreneurship in the area of teaching and education decreased gradually, the researches focus more on entrepreneurship skills and entrepreneur personality traits, 3 graduate theses out of 33 theses prepared only in the area of education and teaching are written on teaching programs and entrepreneurship and 4 of them are about entrepreneurship education, 36 graduate theses out of 51 are quantitative, 9 of them are qualitative and 6 of them are mixed research.
Keywords
- Abu-Saifan, S. (2012). Social Entrepreneurship: Definition and Boundaries, Technology Innovation
- Abu-Saifan, S. (2012). Social Entrepreneurship: Definition and Boundaries, Technology Innovation Management Review, https://timreview.ca/article/523 – Erişim tarihi: 07.08.2019.
- Akyürek, Ç. (2013). İlkokul Öğretmenlerinin Girişimcilik Becerisine İlişkin GörüşlerininDeğerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
- Arcagök, S. (2016). Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersindeki Özerklik Desteği AlgılarınınMotivasyon, Girişimcilik Ve Yaratıcılık İle İlişkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
- Askun, B. & Yıldırım, N. (2011). Insights on entrepreneurship education in public universities, in Turkey: Creating entrepreneurs or not?. Procedia-Social and Behavioral Sciencies, 24 (2011), pp. 663-676.
- Ataseven, Ö. (2016). Türkiye Ve Avrupa Birliği Ülkelerindeki İlkokul Öğrencilerinin GirişimcilikYeterliliklerinin Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Düzce Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
- Avrupa Birliği. (2016). Hollanda Eğitim Sistemi ve Girişimcilik-Diğer alanlara nasıl uygulanabilir?.http://transnationalbusinessgroups.eu/tbg/wp-content/uploads/2016/11/Turkish-O2-A1-Dutch-Education- and-Entrepreneurship.pdf. Erişim tarihi: 01.10.2019.
- Aydın, E. (2015). Hayat Bilgisi Öğretim Programlarında Yer Almış Girişimci Birey Özelliklerininİncelenmesi Ve Bu Özelliklerin Kazandırılabilirliğinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Bohlmann, C. & Rauch, A. & Zacher, H. (2017). A Lifespan Perspective on Entrepreneurship: PerceivedOpportunities and Skills Explain the Negative Association between Age and Entrepreneurial Activity. Front. Psychol. 8:2015. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2017.02015.
- Christensen, C. M. & Gregersen, H. B. & Dyer, J. H. (2011). The Innovator's DNA: Mastering the Five Skills of Disruptive. Harvard Business School Publishing. Boston – USA.
- Çelik, M. (2013). Öğretmen Algılarına Göre İlkokul Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Ve GirişimcilikBecerileri Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Çelik, N. (2016). Yenilikçilik Konusunda Yapılan Doktora Tezlerinin İçerik Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, Sayı 2, No. 1, ss. 29–42.
- Çelik, O. (2013). Sosyal Bilgiler Ve Sınıf Öğretmenliği Öğretmen Adaylarının Girişimcilik Bilgi Ve BeceriDüzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
- Dinçer, S. (2018). Eğitim Bilimleri Araştırmalarında İçerik Analizi: Meta-Analiz, Meta-Sentez, Betimselİçerik Analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 176-190. DOI: 10.14686/buefad.363159.Erdem, A. T. (2017). Kurumsal Girişimcilik Üzerine Yapılan Çalışmaların İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi, European Journal of Managerial Research, Sayı 1, No. 1, ss. 62–73.
- ERG. (2015). Öğretmen Politikalarında Mevcut Durum ve Zorluklar, http://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2017/03/ERG_%C3%96%C4%9Fretmen-
- Politikalar%C4%B1nda-Mevcut-Durum-ve-Zorluklar.pdf – Erişim tarihi: 13.08.2019.
- Eser, G. & Yıldız, M. L. (2015). Türkiye’ de Girişimcilik Araştırmalarının Odağı Nedir? Yazın Üzerine Birİnceleme, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, Cilt 11, Sayı 43, Ocak 2015, ss. 91-117 DO1: 10.14783/od.v11i43.5000070104.
- Eurydice, (2016). Entrepreneurship Education at School in Europe. Eurydice Report. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
- Gömleksiz, M. N., & Kan, A. Ü. (2009). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Eleştirel Düşünme,Yaratıcı Düşünme Ve Girişimcilik Becerilerini Kazandırmadaki Etkililiğinin Belirlenmesi (Diyarbakır İli Örneği). Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 1, 39-49.
- http://www.iktisatsozlugu.com/nedir-4116-GİRİŞİM#.XUpMiGhl_Dc – Erişim tarihi: 07.08.2019. http://www.mahfiegilmez.com/p/ekonomi-sozlugu.html – Erişim tarihi: 07.08.2019.
- https://girisimcikafasi.com/girisimcilik-nedir-girisimci-kime-denir/ - Erişim tarihi: 07.08.2019.
- İn, N. (2015). 1968-2012 Yılları Arasında 4. Ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Yer AlanGirişimcilik Becerilerinin İçerik Analizi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- İpbüken, Y. (2019). İnovasyon, Girişimci, Girişimcilik. https://lean.org.tr/inovasyon-girisimci-girisimcilik/ - Erişim tarihi: 07.08.2019.
- Karadal, H. & Duman, N. & Saygın, M. (2017). Girişimcilik Yazını:Türkı̇ye’ deki Lı̇sansüstü TezlereYönelı̇k Bı̇r İnceleme, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (16. UİK Özel Sayısı), ss. 137– 148. http://doi.org/10.18092/ulikidince.323649.
- Karasar, N. (1999) Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayınevi.
- Kızılgöl, Ö. & İşgüden B., (2008). Bandırma’nın Girişimcilik Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 9 (2) 257-279.
- Koçak, A. & Arun, Ö., (2006). İçerik Analizi Çalışmalarında Örneklem Sorunu. Selçuk İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 4(3), 21- 28.
- Köstekçi, E. (2016). Öğretmen Adaylarının Girişimcilik Özellikleri İle Yansıtıcı Düşünme DüzeyleriArasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
- Küçükoğlu, M. T. & Berber, Ş. (2018). Girişimcilik Ve Yenilik: Türkiye’de Yayınlanan Lisansüstü Tezleri Üzerine Bir İnceleme, Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl 2018, Cilt 5, Sayı 15, ss. 79 – 89.
- MEB. (2005). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 4-5.Sınıflar Öğretim Programı. Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi. Ankara.
- MEB. (2009). Ortaöğretim Girişimcilik Dersi öğretim programı. Milli Eğitim Basımevi. Ankara.
- MEB. (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı. (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/Programlar.aspx - Erişim tarihi: 07.08.2019.
- Örge, Ö & M.İ. Yener & S. Akyol & C.I. Göğüş (2009). Girişimci mi, Girişimcilik mi? GirişimcilikÇalışmalarında Bireyin Yüceltilmesi, 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitapçığı, 21- 23 Mayıs, Eskişehir.
- Özdemir, P. (2016). Girişimcilik Eğitimi Ve Üniversitelerimiz. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 11 (1), 224-240.
- Raposo, M. & Paço, A. & Manag, J. (2011). Special İssue: Entrepreneurship And Education—LinksBetween Education And Entrepreneurial Activity. International Entrepreneurship and Management Journal, June 2011, Volume 7, Issue 2, pp 143–144, https://doi.org/10.1007/s11365-010-0152-1.
- Saygın, M. (2016). Kültürel Sermaye, Beşeri Sermaye ve Sosyal Sermayenin Girişimci Kişilik ÖzelliklerineEtkisi: İç Anadolu Bölgesi Genç Girişimciler Kurulu Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
- Solísa, M. L. C. & López, M. P. A & Castanon, L. C. A & López, E. G. (2017). Developingentrepreneurship in primary schools. The Mexican experience of “My First Enterprise: Entrepreneurship By Playing”. https://doi.org/10.1016/j.tate.2017.02.013.
- Uğur, B. (2015). Girişimcilik Eğitiminin İlköğretim Programlarına Konulmasına Yönelik Model Önerisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Wei, X. & Liu, X. & Sha, J. (2019). How Does the Entrepreneurship Education Influence the Students’Innovation? Testing on the Multiple Mediation Model. Front. Psychol. 10:1557. https://doi:10.3389/fpsyg.2019.01557.
- Wu, H. & Chen M. (2019). University Entrepreneurship Training Course Design - From Personal Feature Analysis to Practice. Front. Psyschol. 1016: 10. https://doi: 10.3389/fpsyg.2019.01016.
- Yurtseven, R. & Ergün M. (2018). Çocuklar İçin Girişimcilik Eğilimleri Envanterinin (ÇGEE)Geliştirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science], 11(5), 125- 145.
