Author :
Abstract
Amaç: Damgalama uzun süredir hayatı tehdit edici bir durum olan kanser ile ilişkilendirilmiş olup, kansere yönelik damgalama kişisel ilişkileri zorlamakta ve kanserli kişilerin kaçınmasına yol açmaktadır. Bu çalışma kanser ve kanser hastalarına yönelik damgalama tutumlarını değerlendirmek amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı. Yöntem: Veriler yüz yüze görüşme yöntemiyle, Sosyodemografik Bilgi Formu ve Kansere İlişkin Tutumları Ölçme (KİTÖ) Anketi (Kanser Damgası)-Toplum Versiyonu kullanılarak toplandı. Araştırmanın örneklemini bir Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi’ne herhangi bir nedenle başvuran ve çalışmayı kabul eden 301 katılımcı oluşturdu. Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin yaş ortalamaları 32.27±18.75 olup, % 54,5’i kadın idi. KİTÖ Anketi toplam puan ortalamaları düşük olmasına rağmen, iyileşmenin imkansız olması alt boyutu puan ortalaması daha yüksek bulundu. Erkek katılımcıların kadın katılımcılara göre ayırımcılık alt boyutu ve ölçek toplam puan ortalamaları daha yüksekti (p=0,009). Yakınları arasında kanser hastası olan katılımcıların kansere ve kanser hastalarına yönelik olumsuz tutumları daha yüksekti (p=0,019).Tartışma ve Sonuç: Kansere ilişin tutumlar ölçülerek, kanserin tedavi edilebilir bir hastalık olduğuna odaklanılması, erken tanı ve tedaviye katılım konularında olumlu gelişmelere katkı sağlayabilir. Buna yönelik olarak halk eğitim ve bilinçlendirme programları geliştirilebilir. Bu eğitim programları kapsamında kanser hastalarında damgalanmanın önlemesi için, hastalara hastalığın getirdiği sorunların ve sınırlamaların kabul edilerek hastalıkların yaşamın bir parçası olduğu, herkesin başına gelebileceğinin vurgulanması, kanser hastası bireylerin, ve ailelerinin kanser hastalığı sürecinde yaşayacakları psikososyal süreçlerin ağırlığını hafifletilebileceği düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
İntroduction: Stigmatization has been associated with cancer, a life-threatening condition, for a long time, and stigmatization toward cancer (stigma) complicates personal relationships and causes cancer patients to avoid. This survey was conducted as a descriptive survey to evaluate stigmatization attitudes toward cancer and cancer patients. Methods: The data were collected by face-to-face interview using Sociodemographic Information Form and Questionnaire for Measuring Attitudes Toward Cancer (MATC) (Cancer Stigma)-Community Version. The sample of the study consisted of 301 participants who admitted to a Health Application and Research Hospital for any reason and accepted this survey. Data were evaluated on the computer in IBM SPSS 22 package program and mean, percentage distributions, independent two sample t test, one-way variance analysis (ANOVA), Fisher exact test and Chi-square test were used in statistical analysis. Results: The mean age of the participants was 32.27 ± 18.75 and 54.5% of the participants were female. Although the total score averages of the MATC Questionnaire were low, the score average of the impossibility of recovery sub-dimension was higher. The discrimination sub-dimension and the scale total score averages of male participants were higher than the female participants (p=0.009). The negative attitudes of participants, who have cancer patients among their relatives, toward cancer and cancer patients were higher (p=0.019).Discussion and Conclusion: By measuring attitudes toward cancer, focusing on cancer as a treatable disease may contribute to positive developments in early diagnosis and participation in treatment. Public education and awareness programs can be developed for this purpose. In order to prevent stigmatization in cancer patients within the scope of these training programs, it is thought that emphasizing to the patients that the problems and limitations accompanying the disease should be accepted, the diseases are part of life and they can happen to anyone can mitigate psychosocial processes of cancer patients and their families that they will go through during cancer disease.
Keywords
- Alacacıoğlu, A. (2007). Kanser Hastaları ve Hasta Yakınlarının Depresyon, Umutsuzluk ve Kaygı
- Alacacıoğlu, A. (2007). Kanser Hastaları ve Hasta Yakınlarının Depresyon, Umutsuzluk ve KaygıDüzeylerinin Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Tıbbi Onkoloji Uzmanlık Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir.
- Arslan, H. & Konuk, D. Ş. (2009). Stigma spiritüalite ve konfor kavramlarının Meleis’in kavram geliştirme sürecine göre irdelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(1), 51-8.
- Balajadia, R.G. Wenzel, L. Huh, J. Sweningson, J. Hubbell, F. A. (2008). Cancer related knowledge, attitudes, and behaviors among Chamorros on Guam. Cancer Detect Prev, 32(1), 4-15.
- Baltaş, Z. (2007). Sağlık Psikolojisi: Halk Sağlığında Davranış Bilimleri, 3. Basım, İstanbul, Remzi Kitabevi.
- Bilge, A. & Çam, O. (2009). Ruhsal hastalığa yönelik damgalama ile mücadele. TAF Prev Med Bull, 9(1), 71-8.
- Bilgin, N. (1999). Sosyal Psikolojide Yöntem ve Pratik Çalışmalar. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
- Borchert, J. & Rickabaugh, C. A. (1995). When illness is perceivedas controllable: the effects of gender and mode of transmission on AIDS-related stigma. Sex Roles, 33(9-10), 657–68.
- Cho, J. Choi, E. K. Kim, S. Y. Shin, D. W. & ark. (2013a). Association between cancer stigma and depression among cancer survivors: A nationwide survey in Korea. Psychooncology, 22, 2372-78.
- Cho, J. Smith, K. Choi, E. K. Kim, I. R. & ark.(2013b). Public attitudes toward cancer and cancer patients: A national survey in Korea. Psychooncology, 22(3), 605–13.
- Corrigan, P. W. Edwars, A.B. Gren, A. Diwan, S. L. & ark. (2001). Prejudice, social distance and familiarity with mental illness. Schizophr Bull, 27(2), 219-25.
- Çetingöz, R. Kentli, S. Uruk, Ö. Demirtaş, E. & ark. (2002). Turkish People’s knowledge of cancer and attitudes toward prevention and treatment. Journal of Cancer Education, 17(1), 55-8.
- Dent, O. & Goulston, K. (1982). Community attitudes to cancer. J. Biosoc. Sci, 14:359-72.
- Di Mola, G. & Crisci, M.T. (2001). Attitudes Towards Death and Dying in a Representative Sample of The Italian Population. Palliat Med, 15(5), 372-78.
- Eagly, A. H. Steffen, V. J. (1986). Gender and aggressive behavior. A meta-analytic review of the social psychological literature. Psychol Bull, 100, 309–30.
- Fujisawa, D. & Hagiwara, N. (2015). Cancer stigma and its health consequences. Curr Breast Cancer Rep, 7(3), 143‑50.
- Goffman, E. (1963). Stigma: Notes on the Management of Spoiled Identity. Englewood Cliffs, NJ, USA: Prentice‑Hall.
- Greene, K. & Banerjee, S. C. (2006). Disease-related stigma: comparing predictors of AIDS and cancer stigma. J Homosex, 50, 185–209.
- Kagawa-Singer, M. Padilla, G.V. Ashing-Giwa, K. (2010). Health related quality of life and culture. Semin Oncol Nurs, 26, 59–67.
- Korkmaz, E. (2010). Kanser ve Kanser Hastalarına İlişkin Tutumların İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, İstanbul.
- Kromm, E. E. Smith, K. C. Singer, R. F. (2007). Survivors on cancer: The portrayal of survivors in print news. J Cancer Surviv, 1, 298–305.
- Lebovits, A. H. Croen, L. G. Goetzel, R. Z. (1984). Attitudes towards cancer: Development of the Cancer Attitudes Questionnaire. Cancer, 54(6), 1124-9.
- Levin, D. N. Cleeland, C. S. Dar, R. (1985). Public attitudes towards cancer pain. Cancer, 56(9), 2337-9.
- Mak, W.W. Mo, P. K. Cheung, R. Y. Woo, J. & ark. (2006). Comparative stigma of HIV/AIDS, SARS and tuberculosis in Hong Kong. Soc Sci Med, 63(7), 1912-22.
- Mellette, S. J. (1985). The cancer patient at work. CA Cancer J Clin, 35, 360–73.
- Mosher, C. E. & Danoff-Burg, S. (2007). Death anxiety and cancer- related stigma: A terror management analysis. Death Stud, 31(10), 885-907.
- Mosher, C. E. & Danoff-Burg, S. (2008). An attributional analysis of gender and cancer-related stigma. Sex Roles, 59 (11-12), 827–38.
- Özkan, S. Hastalıklara Psikolojik Tepkiler. Özkan S. (Ed.), Konsültasyon-Liyezon Psikiyatrisi 1998-1999.
- Park, J. H. Park, E. C. Park, J. H. Kim, S. G. & ark. (2008). Job loss and re-employment of cancer patients in Korean employees: a nationwide retrospective cohort study. J Clin Oncol, 26(8), 1302–9.
- Park, J. H. Park, J. H. Kim, S. G. (2009). Effect of cancer diagnosis on patient employment status: a nationwide longitudinal study in Korea. Psychooncology, 18(7), 691-99.
- Rosman, S. (2004). Cancer and stigma: Experience of patients with chemotherapy‑induced alopecia. Patient Educ Couns, 52(3), 333‑9.
- Tünel, M. Vural, A. Evlice, Y. E. (2012). Tamam L. Meme kanserli hastalarda psikiyatrik sorunlar. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 21(3), 189-219.
- Turgay, A. S. Sarı, D. Türkistanlı, E. Ç. (2004). Knowledge, attitudes, risk factors, and early detection of cancer relevant to the schoolteachers in İzmir, Turkey. Prev Med, 40(6), 636-41.
- Ye, X. Liu, H. Y. Lu, S. R. & ark. (2018). Translation and validation of the Chinese version of the Cancer Stigma Scale. J Oncol Pharm Pract, 6, 1-9.
- Yılmaz, M. Dişsiz, G. Göçmen, F. Usluoğlu, A. K. ve ark. (2017a). Kansere İlişkin Tutumları Ölçme(KİTÖ) Anketi (Kanser Damgası)-Toplum Versiyonu’nun Türkçe geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(2), 99-106.
- Yılmaz, M. Dişsiz, G. Demir, F. Irız, S. ve ark. (2017b). Reliability and Validity Study of a Tool to Measure Cancer Stigma: Patient Version. Asia Pac J Oncol Nurs, 4(2), 156-161.
- Yoo, G. J. Aviv, C. Levine, E. G. Ewing, C. ve ark. (2010). Emotion work: Disclosing cancer. Support Care Cancer, 18(2), 205‑15.
- Wilson, K. & Luker, K. A. (2006). At home in hospital? Interaction and stigma in people affected by cancer. Soc Sci Med, 62(7), 1616‑27.
