Author :
Abstract
1980’li yıllarda korumacı politikalar terk edilerek, yerine finansal piyasaların geliştirilmesi için hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde liberalleşmenin sağlanması amaçlanmıştır. Bu amaçla faiz oranlarının ve sermaye hareketlerinin serbest bırakılması, dış ticarette liberalleşmenin sağlanması dönemin en belirgin özelliklerindendir. 1990’lı yıllarda liberalizasyon hareketleri yoğunluk kazanmış ve finansal piyasalarda gerçekleştirilen işlemler artmıştır. Artan finansal liberalizasyon; belirsizlikleri, riskleri ve oynaklıkları da beraberinde getirmiştir. Bu belirsizliklerin ortaya çıkardığı finansal stres kavramı; finansal piyasaların ve finansal aracılık faaliyetlerinin sağlıklı işlemesinin sekteye uğraması şeklinde tanımlanır. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler; ekonomik istikrarsızlıklar, piyasadaki dalgalanmalar, finansal piyasaların her geçen gün daha karmaşıklaşması, serbestleşmeye bağlı olarak yabancı sermaye girişlerindeki artışlar, ülke finansal sistemlerinin dış gelişmelere daha duyarlı olması gibi sebeplerden dolayı küresel piyasalardaki gelişmelere ve sermaye hareketlerine karşı daha fazla duyarlıdır. Finansal sistemde yaşanan bu olaylar, analiz yapılarak karar alınması gereksinimini doğmuştur, çeşitli matematiksel ve ekonometriksel yöntemler kullanılarak analizler yapılmaktadır. Son zamanlarda yaşanan küresel krizle birlikte finansal risklerin düşünülenden daha fazla zarar verdiği anlaşılmış, giderek önemi artan finansal stresin finansal piyasalardaki etkileri konusunu araştıran çalışmalar artmıştır. Yapılan bu çalışmada, karar vericiler açısından önemli konu olan finansal stres kavramı, finansal stres testi ve ölçüm yöntemleri genel olarak incelenerek, Türkiye‘de yapılan çalışmaların sonuçlarına yer verilmiştir.
Keywords
Abstract
In the 1980s, protectionist policies were abandoned and liberalization was aimed to be developed in both developed and developing countries in order to develop financial markets. For this purpose, the liberalization of foreign trade and liberalization of interest rates and capital movements are among the most prominent features of the period. Liberalization movements intensified in the 1990s and transactions in financial markets increased. Increased financial liberalization; uncertainties, risks and volatilities. The concept of financial stress caused by these uncertainties; It is defined as the disruption of the healthy functioning of financial markets and financial intermediation activities. developing countries such as Turkey; It is more sensitive to the developments in global markets and capital movements due to economic instabilities, fluctuations in the market, the increasing complexity of financial markets, increases in foreign capital inflows due to liberalization, and the country's financial systems are more sensitive to external developments. These events in the financial system have resulted in the need to make decisions through analysis, and analyzes are made using various mathematical and econometric methods. With the recent global crisis, financial risks have been more damaging than anticipated, and studies on the effects of increasingly important financial stress on financial markets have increased. Made in this study, the concept of financial stress are important issues in terms of decision-makers, financial stress test and measurement methods in general examined, the place was given to the results of studies in Turkey.
Keywords
- Adakale T. (2009). "Finansal Piyasalarda Oynaklığa Dayalı Risk Analizi ve Stres Testleri:
- Adakale T. (2009). "Finansal Piyasalarda Oynaklığa Dayalı Risk Analizi ve Stres Testleri:İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Örneği". Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Para ve Banka Programı Yüksek Lisans Tezi.
- Aklan N. A. ve Çınar M. Akay H. K.(2015). "Financial Stress And Economic ActivityRelationship In Turkey: Post-2002 Period" Yönetim ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Manisa, Yıl:2015 Cilt:22 Sayı:2.
- Altıntaş A. (2012). Dış Kayıplarının Makroekonomik Değişkenlere Dayalı Olarak Tahmini VeStres Testleri - Türk Bankacılık Sektörü İçin Ekonometrik Bir Yaklaşım". Türkiye Bankalar Birliği.
- Beşe E.(2007). " Finansal Sistem Stres Testi Uygulamaları ve Türkiye Örneği". UzmanlıkYeterlilik Tezi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü Ankara, Eylül 2007.
- Blaschke, W., Jones, M., Majnoni, G. ve Peria, S. (2001). “Stress Testing of Financial Systems:An Overview of Issues, Methodologies, and FSAP Experiences”. Erisim: 5 Ocak 2007, IMF Çalısma Tebligi No: 01/88. http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2001/wp0188.pdf.
- Bülbül H. ve Akgül I.(2018). "Türkiye Finansal Stres Endeksi ve Markov Rejim Değişim Modeliİle Yüksek Stres Dönemlerinin Belirlenmesi". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi Aralık 2018, C. 13, S. 3, 125-140.
- Çamlıca F. ve Güneş D. (2016). "Türkiye'de Finansal Stresin Ölçülmesi: Yöntemsel Bir Karşılaştırma". Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Ekonomi Notları. Sayı: 2016-06.
- Elekdağ S. Kanlı İ.B, Samancıoğlu Z. ve Sarıkaya Ç. (2010). " Finansal Stres Ve İktisadi Faaliyet". Central Bank Reviewvol. 10 (July 2010), Pp.1-8.
- Illing M. ve Liu Y. (2003). " An Index Of Financial Stress For Canada". Bank Of Canada Working Paper 2003-14.
- Kara H. ve Ünalmış D. (2005). "Türkiye İçin Finansal Koşullar Endeksi".Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası. Çalışma Tebliği No: 15/13.
- Kaya E. ve Kılınç A.(2017). " Türkiye İçin Finansal Sıkıntı Endeksinin Ölçümü ve FinansalSıkıntı Endeksinin Reel Ekonomik Faaliyetler İle İlişkisi". C.Ü. İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 18, Sayı 1, S:57-70.
- Sorge M.(2004). "Stress-Testing Financial Systems: An Overview Of Current Methodologies". BIS Working Papers No 165, Monetary And Economic Department December 2004.
- Tuncer E. (2006). "Risk Yönetimi, Sermaye Yeterliliği ve Finansal Sektör İstikrarı Çerçevesinde Stres Testleri". Bankacılar Dergisi, Sayı 57.S:67-74.
