Author :
Abstract
Küreselleşmenin tektipleştirici etkisinden kurtulmak ve yerel ekonomiyi canlandırmak amacıyla 1999 yılında İtalya’nın Orvieto kentinde Cittaslow (sakin şehir) birliği kuruldu. Kısa bir sürede uluslararası bir birliğe dönüşen Cittaslow hareketinin günümüzde 30 ülkede 252 üyesi bulunmaktadır.Türkiye’de ise 2009 yılında Seferhisar’ın üyeliği başlayan Cittaslow akımı şu anda 17 kentimizin üyeliği ile devam etmektedir. Cittaslow birliğine üye olmak için bazı kriterlere sahip olmak bazılarını da yerine getirmek gerekir. Kriterler insanların yaşam kalitesini arttırmaya yönelik çabalardan ibarettir.Bu sebeple Cittaslow hareketinin sürdürülebilirliği, kalitesi ve topluma olan etkisinin artışını sağlamak için bu kriterler önem arz etmektedir. Çalışmanın amacı , Cittaslow birliğini, kriterlerini, üyelik sürecini incelemek, ve güçlü / zayıf olduğu alanları ele alarak bu birliğin yerel kalkınma açısından dünya ve Türkiye de ki yerini araştırmaktır. Başta Seferihisar olmak üzere örneklerle ülkemizdeki Cittaslow akımının geleceği ve sürdürülebilir turizm hareketi olan Cittaslow’un Türkiye için güçlü/zayıf analizi yapılmıştır.
Keywords
Abstract
In 1999, Cittaslow (calm city) was founded in the city of Orvieto in Italy in order to get rid of the unifying effect of globalization and to stimulate the local economy. The Cittaslow movement, which soon became an international union, now has 252 members in 30 countries. In Turkey, starting with the Cittaslow movement’s membership of Seferihisar in 2009 continues with our membership currently 17 city. In order to become a member of the Cittaslow Association, some criteria must be met and some of them must be fulfilled. Criteria consist of efforts to improve the quality of life of people. For this reason, these criteria are important in order to increase the sustainability, quality and impact of the Cittaslow movement. The purpose of this study is to investigate the Cittaslow Unity, criteria, examine the membership process and analyze the membership of this union strong / weak areas by taking that in terms of local development is to investigate the role of this association in the world and Turkey.
Keywords
- İtalya’nın Chianti kentinde doğan Cittaslow hareketi 19 yıllık süreçte 30 ülkede 252 adet kente yayılmıştırve artışı hızla devam etmektedir. Cittaslow ağına katılan semtleri nicel gelişmelerin ışığında nitelölçütlerinde geliştiği bir gerçektir.Diğer yandan Cittaslow kentlerde olumsuzluklara ve riskli durumlara darastlanmaktadır. İlk olarak bir Cittaslow kent orta sınıf ve üst yaşam standartlarını destekleyen bir kalkınmamodeli benimser ise soylulaşma tehlikesi ile yüzleşmek zorunda kalabilmektedir. Örneğin büyük kentlerdeçalışıp da Cittaslow üyelinden sonra bu kentte yaşamayı tercih eden yeni sakinler ortaya çıkmıştır. Bununsonucu olarak da örneğin Seferhisar’ da yaşam tarzını destekleyen girişimler sonrası emlak piyasasıcanlanmıştır. Bu durum toplum içinde yerel halkın göçü, topluluk içinde ayrışma, kendine özgü değerlerindeğişimi ile sonuçlanmaktadır. Bu duruma önlem olarak merkezi planlama kararları uygulamak daCittaslow hareketinin ilkelerine aykırıdır. Soylulaşma gibi tehlikelerden korunmanın en uygun yolu, üyekentlerin sayılarının artırılmasıdır. Böylelikle kentlerin çeşitliliği sebebiyle özel olma statüleri değişir vedaha az ilgi çekerler (Özmen ve Can, 2018: 99). İkinci olarak, Cittaslow projelerine, uyum hareketlerine vegelişimlerine yerel halkın fazla katılım sağlamamasıdır. Bu durumda politikalar başarılı dahi olsa,toplumun az sayda kesimine ulaştığı için etkisi ve kapsamı sınırlı olacaktır. Bu sorun için farkındalıkartırıcı ve projelere katılmayı teşvik edici bilgilendirmeler ile çözülebilir. Bununla birlikte kentteki bütünsakinler Cittaslow anlayışını benimsemeye bilirler. Farklı yaş, cinsiyet, gelir seviyesi gruplarının farklıyönde talepleri olabilir.2014 yılında Uluslararası Cittaslow Genel Kurulun’ da kent genelinde sosyaluyumun sağlanması ve gençlerin daha etkin biçimde Cittaslow anlayışıyla bütünleşebilmeleri için üyelikkriterlerinin geliştirilmesi bağlamında karara varılmıştır.Cittaslow hareketini benimseyen birçok kent, uzunyıllar kitle turizminin uğramadığı, bu şekilde yerel niteliklerini kaybetmeden koruyan küçük kentler olarakgünümüze gelmeleri üyeliklerine hız kazandırmıştır. Ancak Cittaslow kentlerinden beklenilenin yerelanlamda ekonomilerini geliştirmek olduğu anlaşılmaktadır. Turizm eksenli gelişim modeline yoğunlaşarakyerel nitelikleri ön plana çıkarmanın yolunu aramaktadırlar. Fakat yavaşlıklarını ve unvanlarını fazlacasergiledikleri sürece, değişimde kaçınılmaz olacaktır. Kontrolsüz ve plansız olan bu değişimyenilenemeyen kaynakların süratle zarar görmesine sebep olup onları tüketecektir. Bu durum ise hemkaynakların hem de Cittaslow üyeliğinin devamlılığını zorlaştıracaktır (Özmen ve Can, 2018: 99). Başkabir açıdan kültürün, üretim ve tüketim alışkanlıklarının içerisine girerek, alt yapılarını ve yaşam biçimlerinidevam ettiren kentler, kalkınmacı bir anlayış ile ele alındığında yönetim açısından her türlü müdahaleyeaçık olan bu kentlerin farklılıkları ve çeşitli olmaları onları kent aktörlerinin şekillendirdiği bir yönetimögesine döndürmektedir. Cittaslow kentlerinin çoğunluğunda yerel yönetimlerin görevi, mevcut kültürögelerine göre şekillendirilmiş ekonomik, kültürel ve politik projelerini önceden belirlenen stratejikplanlara göre uygulama haline gelmiştir. Bu durumda Cittaslow kentleri marka olarak gözlendiğinde onlarıbir dayanışma değil rekabet içine sokmaktadır. Oysaki hareketin özünde tabandan tavana örgütlü bir yapıile yerel ve doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması temel alınmaktadır. Cittaslow’un yerel özelliklerin ekonomik kalkınma için kullanılmasından öte, onların korunması vesürdürülebilirliğinin sağlanması hakkında farkındalık oluşturulmalıdır. Ülkemizde bu durumun tersiakademik çalışmalarda da turizm odaklı ekonomik büyüme üzerinde durulmaktadır. Bu sebeple Cittaslow’un amaçlarını ve özünü doğru analiz eden, anlayan ve anlatan akademik çalışmaların arttırılması ve bu konularda da farkındalığı artırmaya yönelik politikalar izlenmelidir (Özmen ve Can, 2018:99).
- Yalçın, S., Yalçın A. (2013). Sürdürülebilir Yerel Kalkınma İçin Cittaslow Hareketi Bir Model olabilir Mi? Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi , Cilt:5, No:1, s.32-41.
- Kılınç, E. (2016). Küreselleşme Sürecinde Yerel Ekonomik Kalkınma: Gaziantep Örneği, Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, s.8-9.
- Şahin, İ., Kutlu Z., (2014). Cittaslow: Sürdürülebilir Kalkınma Ekseninde Bir Değerlendirme, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, Cilt:2, Sayı:1, s55-63.
- Atalan, Ö., Makaklı, E., (2016). Cittaslow Hareketi ve Tarihsel Kentler, The Journal of Academic Social Science Studies, No:2, s.547-558.
- Ak, D., (2018). Yavaş kent (Cittaslow) Unvanının Sürdürülebilirliğinde Belediye Başkanının Rolü: Yeni Pazar/Aydın Örneği, The Journal of Academic Social Science Studies, No:68, s.563-580.
- Özmen, A., Can, M., (2018). Cittaslow Hareketine Eleştirel Bir Bakış, Şehir Plancıları Odası Dergisi, No:2, s.91-101.
