Author :
Abstract
Baklagiller familyasında yer alan bitkiler geçmişten günümüze önemli bir protein kaynağı olarak, insan ve hayvan beslenmesinde özel bir yere sahip olmuşlardır. Baklagil bitkileri yetiştiriciliği kapsamında, baklagil yem bitkileri ise çok çeşitli fonksiyonlarıyla ziraat hayatında yer edinmişlerdir. Hayvan beslenmesinde doğrudan, insan beslenmesinde ise dolaylı etkileri olan, hayvansal ürünlerin temininde verim ve kaliteyi artırıcı özelliklere sahip bir yem bitkisi grubudur. Dünya genelinde insan beslenmesindeki bitkisel proteinin % 22’si, çiftlik hayvanlarının protein ihtiyacının ise % 38’i yemeklik tane baklagillerden sağlanmaktadır. Baklagil bitkilerinin yetiştirildiği toprağı rehabilite kabiliyeti oldukça yüksek olup, ekonomik açıdan zirai verimliliği olumlu ölçüde etkileyebilmektedirler. Ancak bu kadar önemli ve olumlu etkilerine karşın toplam tarla bitkileri içerisindeki küçük payı göz önüne alındığında, baklagil bitkilerin farklı disiplinlerce hassasiyetle ele alınması bir zorunluluk arz etmektedir. Çalışma kapsamında ele alınan baklagil yem bitkilerinin tamamı Türkiye’de doğal ya da kültüre alma yoluyla kolaylıkla yetişmektedir. 2016 Uluslararası Bakliyat Yılı kapsamında tüm dünyadan her çeşit kültürü yapılan baklagil bitkisine dikkat çekilmesi kapsamında, bu çalışmada Türkiye baklagil yem bitkileri kültürü bir bütün olarak değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmenin ardından elde edilen bulgular ışığında konu coğrafi perspektifle analiz edilerek söz konusu zirai faaliyete mekânsal ölçüde alternatifler getirilmeye çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
The plants in the Fabaceae family have taken a special place in human and animal nutrition as an important source of protein from past to present. Within the scope of the cultivation of leguminous plants, forage legumes have taken place in the agricultural life with their various functions. It is a group of forage plants that have direct effects on animal nutrition and indirect effects on human nutrition, and have yield and quality enhancing properties in the supply of animal products. 22 % of the vegetable protein in human nutrition and 38 % of the protein requirement of farm animals are provided from pulses worldwide. Leguminous plants have a very high capability of soil rehabilitation and can positively affect agricultural productivity in economic terms. However, in spite of their such important and positive effects, considering their small share in the total field crops, it is a necessity to examine leguminous plants by different disciplines sensitively. All of the forage legumes examined within the scope of the study are easily grown in Turkey either naturally or by cultivation. The culture of the Turkish forage legumes was evaluated as a whole in this study within the scope of drawing attention to leguminous plants, all kinds of which are cultured all over the world, in the context of the 2016 International Year of Pulses. Following this evaluation, in the light of the findings obtained, the issue was analyzed from the geographical perspective and alternatives on the spatial scale were tried to be brought to the agricultural activity in question.
Keywords
- Açıkgöz, E., (2001). “Yem Bitkileri”, III. Printing, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182,
- Açıkgöz, E., (2001). “Yem Bitkileri”, III. Printing, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182, VİPAŞ A.Ş. Publishing No: 58, pp. 584, Bursa.
- Ak, İ. & Hanoğlu, H., (2013). “Ekolojik Hayvancılıkta Yemler ve Hayvan Besleme İlkeleri”, Ekolojik – Organik Tarımda Hayvancılık (Ed. Prof. Dr. İbrahim Ak), Dora Basım – Yayın, pp. 141 – 164, Bursa.
- Alçiçek, A. & Karaayvaz, K. (2003). “Sığır Besisinde Mısır Silajı Kullanımı”, Animalia, 20 (3): 18 – 76.
- Alçiçek, A., Kılıç, A., Ayhan, V. & Özdoğan, M., (2010). “Türkiye’de Kaba Yem Üretimi ve Sorunları”,TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO), Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, 11 – 15 January 2010, Vol. 2, pp. 1071 – 1080, Ankara.
- Altın, M., Orak, A. & Tuna, C., (2009). “Yem Bitkilerinin Sürdürülebilir Tarım Açısından Önemi”, YemBitkileri Genel Bölüm, Vol. I., (Ed. Rıza Avcıoğlu, Rüştü Hatipoğlu, Yaşar Karadağ), s. 11 – 28, İzmir.
- Anonymous, (2006). Tarım ve Hayvancılık Desteklemeleri. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Gümüşhane İl Tarım Müdürlüğü (Çiftçi Eğitim ve Yayım Şube Müdürlüğü) Broşürü, 42 s.
- Ayan, İ., Z. Acar, U. Başaran, Ö. Önal Aşcı and Mut, H., (2006). “Samsun ekolojik koşullarında bazıburçak (Vicia ervilia L.) hatlarının ot ve tohum verimlerinin belirlenmesi”, OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 21, pp. 318 – 322.
- Balci Akova, S., (2008). “Potential of Organic Animal Husbandry in Enez”, Livestock Research for Rural Development (LLRD), Vol. 20, Colombia.
- Batello, C., Brinkman, R., ‘t Mannetje, L., Martinez, A. and Suttie, J. (2008) Plant Genetic Resources of Forage Crops, Pasture and Rangelands, FAO Thematic Background Study, pp. 62.
- Conrad, HR, Klopfenstein, T., (1988). “Role in livestock feeding – greenchop, silage, hay, and dehy, In:Alfalfa and Alfalfa Improvement (Agronomy Monograph 29), (Ed. A.A. Hanson, D.K. Barnes, R.R. Hill), American Society of Agronomy, Madison, WI, pp. 539-551.
- Dumlu Gül, Z., Tan, M., (2013). “Baklagil Yem Bitkilerinin Silajlık Olarak Kullanılması”, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Sayı: 44(1), s. 189 – 198, Erzurum.
- FAO, (2018). http://www.fao.org/faostat/en/#data (11.10.2018)
- Galal, T.M., (2016). “Impact of environmental pollution on the growth and production of Egyptian clover”, International Journal of Plant Production 10 (3), pp. 303 – 316, Iran.
- Hybner, R.M., (2013). Sainfoin Onobrychis viciifolia Scop. United States Department of Agriculture, Plant Materials Technical Note No. MT-91, pp. 6, USA.
- İleri, O., (2014). Türkiye’de Doğal Olarak Yetişen Onobrychis Seksiyonuna Ait Bazı Endemik KorungaTürlerinin Karyolojik Özellikleri, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, pp. 56, Eskişehir.
- Kabukçu, A., (1987). “Türkiye’de Hayvancılığın Önemi, Bugünkü Durumu, Geleceği Sorunları veGelişmesi İçin Öngörülen Önlemler”, Doğu Anadolu Hayvancılık Sempozyumu, 19 – 20 December 1985,pp. 83 – 91, Elazığ.
- Karakurt, E., (2001). “Ankara Kıraç Koşullarında Nohut Geveni (Astragalus cicer L.) Hat ve ÇeşitlerindeOt Verimi ile Bazı Tarımsal Özellikler”, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, Vol. 10, Issue: 1 – 2, pp. 75 – 82, Ankara.
- Mahmood, F., Belhouchette, H., Nasim, W., Shahzad, T., Hussain, S., Therond, O., Fahad, S., RefatSultana, S., Wery, J., (2017). “Economic and environmental impacts of introducing grain legumes infarming systems of Midi-Pyrenees region (France): A simulation approach”, International Journal of Plant Production 11 (1), pp. 65 – 87, Iran.
- Manga, İ., Acar, Z. and Ayan, İ., 1995, Baklagil yem bitkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ders Notu No: 7, pp. 342, Samsun.
- McKenzie, D.B. and Sponer, D., 1999. White Lupin: An alternative to pea in oat-legume forage mixtures grown in new foundland. Can. J. Plant Sci., 79, pp. 43 – 47.
- Miller, D.A. and G.H. Heichel, (1995). “Nutrient Metabolism and Nitrogen Fixation”, In R.F. Barnes, D.A.Miller, and C.J. Nelson (eds), Forages. Volume 1, An Introduction to Grassland Agriculture, pp. 45 – 53, Iowa State University Press.
- Özdem, M.A. (2012). “Dünya ve Türkiye’de Kuru Baklagiller”, TEPGE Bakış, Copy: 7, pp. 9, Ankara.
- Özyiğit, Y., Bilgen, M., (2003). “Arı Bitkisi Olarak Değerlendirilebilecek Bazı Baklagil Yem BitkilerindeFarklı Biçim Dönemlerinin Verim ve Tarımsal Özellikler Üzerine Etkisi”, Türkiye V. Tarla Bitkileri Kongresi, 13 – 17 October 2003, pp. 479 – 483, Diyarbakır.
- Reckling, M., Hecker, J.M., Bergkvist, G., Watson, C.A., Zander, P., Schläfke, N., Stoddard, F.L., Eory,V., Topp, C.F., Maire, J., Bachinger, J., (2016). A cropping system assessment framework-evaluatingeffects of introducing legumes into crop rotations. European Journal of Agronomy, Vol. 76, pp. 186 – 197.
- Sayar, M.S., Anlarsal, A.E., Basbağ, M., (2010). “Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Yem BitkileriTarımının Mevcut Durumu Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Vol. 14, Issue: 2, pp. 59 – 67, Şanlıurfa.
- Serin, Y., Gökkuş, A., Tan, M., Koç, A., Çomaklı, B., (1998). “Sun’i Çayır Tesisinde KullanılabilecekUygun Yembitkileri ve Karışımlarının Belirlenmesi”, Turkish Journal of Agriculture and Forestry, Vol. 22, No: 1, pp. 13 – 20.
- Soya. H., Avcıoğlu. R., Green. H., (2004). Yem Bitkileri, Hasad Publishing, pp. 204 – 208.
- Stute, J.K., Posner, J.L. (1995). “Legume cover crops as a nitrogen source for corn in an oat-corn rotation”, Journal of Production Agriculture, 8, pp. 385 – 390.
- Şahin, G., (2016). “2016 Uluslararası Bakliyat Yılı Hasebiyle Türkiye’de Mercimek (Lens culinaris Medik)Yetiştiriciliği”, Atatürk University Journal of Graduate School of Social Sciences, Vol.: 20, Issue: 4, pp. 1665 – 1696, Erzurum.
- TurkStat, (2018). https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (11.10.2018).
- Uzun, F., Sulak, M., Uğur, S., (2008). “Gazal Boynuzu Türlerinin Ülkemiz İçin Önemi”, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, Issue: 2 (10), pp. 45 – 54, Ankara.
- Uzun, A., Gün, H., Açıkgöz, E., (2012). “Farklı Gelişme Dönemlerinde Biçilen Bazı Yem Bezelyesi(Pisum sativum L.) Çeşitlerinin Ot, Tohum ve Ham Protein Verimlerinin Belirlenmesi”, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt: 26, Sayı: 1, pp. 27 – 38, Bursa.
- Wery, J., Ahlawat, I.P.S., (2007). Analysing and improving the role of grain legumes in cropping system’ssustainability: a system approach illustrated on chickpea in India and Europe. In: Karkwal, M.C. (Ed.), Food Legumes for Nutritional Security and Sustainable Agriculture, 1, pp. 820 – 836.
- Wittver, S.H., (1977). Agricultural productivity and biological nitrogen fixation – An International View,Genetic Engineering for Nitrogen Fixation, Basic Life Science Volume: 9, (Eds.) Alexander Hollaender et al., pp. 515 – 529, New York.
- Yolcu, H., Tan, M., (2008). “Ülkemiz Yem Bitkileri Tarımına Genel Bir Bakış”, Tarım Bilimleri Dergisi, 14 (3), pp. 303 – 312, Ankara.
