Author :
Abstract
1980’li yıllarla birlikte Türkiye’de hızlı bir gelişim süreci içine giren turizm sektörü, 1982 yılında yürürlüğe giren 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ile birlikte önemli bir sektör haline gelmiştir. Bu dönemde, turizm sektörünü düzenli hale getirip geliştirmek amacıyla Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB), Turizmi Geliştirme Vakfı (TUGEV), Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) ve Turizm Yatırımcıları Derneği (TYD) gibi önemli sivil toplum kuruluşları kurulmuş ve bu bağlamda, sektörden elde edilen gelir artmaya başlamıştır. Çalışmanın amacı; turizm potansiyeli yüksek olan Türkiye’de elde edilen turizm gelirlerinin Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH), ekonomik büyüme ve cari işlemler dengesi gibi makroekonomik göstergelere olan etkilerini ortaya koymaktır. Turizm gelirlerinin GSYH’ye ve cari işlemler dengesine etkisi; TCMB, Worldbank ve TÜİK’ten alınan güncel verilerle oluşturulmuş grafik ve tablolar yardımıyla incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda anlaşılmaktadır ki; turizm sektörü, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde sanayinin alternatifi, ekonomik gelişmenin ve kalkınmanın lokomotifidir. Bu bağlamda, turizm gelirlerini artırmak adına, turizm işletmelerinin kapasitesi ve sayısı, Türkiye’de özellikle 1992 yılından itibaren hızlı bir şekilde artış göstermeye başlamıştır.
Keywords
Abstract
Tourism sector, which entered into a process of rapid development with 1980’s in Turkey, has become an important sector with the Tourism Incentive Law No. 2634 which came into force in 1982. In this period, in order to improve and set tourism sector, important civil society organizations such as Turkey Union of Hoteliers (TÜROB), the Tourism Development Foundation (TUGEV), Turkey Travel Agencies Association (TÜRSAB) and the Turkish Tourism Investors Association (TYD) were established and in this context income from the sector has started to increase. The purpose of the study is to determine the effects of tourism revenues obtained in Turkey which has a highly tourism potential on macroeconomic indicators such as Gross Domestic Product (GDP), economic growth and balance of current accounts. The impact of tourism revenues on GDP and balance of current accounts has been analyzed with the help of charts and tables created with the latest data from Central Bank of Turkey (TCMB), Worldbank and Turkish Statistical Institute (TUIK). It is understood as a result of the study that, tourism sector is an alternative to the industry and locomotive of economic growth and development in developing countries like Turkey. In this context, in order to increase tourism revenues, capacity and number of tourism companies has started to increase rapidly especially since 1992.
Keywords
- Bahar, O. (2006), Turizm Sektörünün Türkiye’nin Ekonomik Büyümesi Üzerindeki Etkisi: VAR Analizi Yaklaşımı, C.B.Ü. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 13 (2), 137-150.
- Bahar, O. & Samırkaş, M. (2009), Mersin’in Türkiye Turizmindeki Yeri ve Önemi, 10. Ulusal Turizm Kongresi, 21-24 Ekim 2009, Mersin, 1417-1428.
- Balaguer, J. & Cantavella-Jorda, M. (2002), Tourism as a Long-Run Economic Growth Factor: the Spanish Case, Applied Economics, 34, 877–884.
- Bozkurt, E. & Topçuoğlu, Ö. (2013), Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Turizm İlişkisi, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, Sayı:7, Ocak 2013.
- Çetintaş, H. & Bektaş, Ç. (2008), Türkiye’de Turizm ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Kısa ve Uzun Dönemli İlişkiler, Anatolia, 19(1): 1-8.
- Çımat, A. & Bahar, O. (2003), Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisi İçindeki Yeri ve Önemi Üzerine Bir Değerlendirme, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (6): 1-18.
- Demiröz, D. M. & Ongan, S. (2005), The Contribution of Tourism to the Long-run Turkish Economic Growth, Ekonomicky Casopis, 09, 880.
- DPT (2006), Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı Turizm Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
- Dritsakis, N. (2004), Cointegration Anlysis of German and British Tourism Demand for Greece, Tourism Management, 25, 111–119.
- Erdoğan, H. (1996), Uluslararası Turizm, 1. Baskı, Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi.
- Durbarry, R. (2004), Tourism and Economic Growth: The Case Mauritius. Tourism Economics, 10(4): 389-401.
- Fayissa, B., Christian N. & Tadesse, B. (2009), Tourismand Economic Growth in Latin American Countries (LAC): Further Empirical Evidence, Department of Economicsand Finance Working Paper Series, March 2009.
- Garcia, P. J. C. Rivero, M. S. & Fernandez, J. I. P. (2015), Does Tourism Growth Influence Economic Growth?, Journal of Travel Research, 54(2), 206-221.
- Gee, Chuck Y. (Ed.) (1997), International Tourism: A Global Perspective, World Tourism Organization.
- Hazari, B.R. & Sgro, P.M. (1995), Tourism and Growth in a Dynamic Model of Trade, The Journal of International Trade and Economic Development, 4, 253–256.
- Hepaktan, E. & Çınar, S. (2010), Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2): 135-154.
- Huybers, T. & Skerrit, D. (2005), The Effect of International Tourism on Economic Development: An Emprical Analysis, Asia Pacific Journal of Tourism Research, 10(1), 23–43.
- Kamacı, A. & Oğan, Y. (2014), Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Panel Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi, International Conference on Eurasian Economies, 1007-1012.
- Kanca, O.C. (2015), Turizm Gelirleri ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Örneği, Marmara Üniversitesi Sosyal Araştırmalar Dergisi, (8), 1-14.
- Kara, O., Çömlekçi, İ. & Kaya, V. (2012), Turizm Gelirlerinin Çeşitli Makro Ekonomik Göstergeler ile İlişkisi: Türkiye Örneği (1992-2011), Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 75-100.
- Kozak, N., Kozak, M.A. & Kozak, M. (2013), Genel Turizm, Detay Yayıncılık, 14. Baskı, Ankara.
- Lee, C.C. & Chang, C.P. (2008), Tourism Development and Economic Growth: A Closer Look at Panels, Tourism Management, 29(1): 180-192.
- Modeste, N.C. (1995), The Impact of Growth in the Tourism Sector on Economic Development: the Experience of Selected Caribbean Countries, Economia Internazionale, 48, 375-385.
- Muhtaseb, B. M. A. & Daoud, H. E. (2017), Tourism and Economic Growth in Jordan: Evidence From Linear and Nonlinear Frameworks, International Journal of Economics and Financial Issues, 7(1), 215-223.
- Oh, C.O. (2005), The Contribution of Tourism Development to Economics Growth in the Korean Economy, Tourism Management, 26, 39-44.
- Olalı, H. & Timur, A. (1986), Turizmin Türk Ekonomisindeki Yeri, 2. Baskı, İzmir: Ofis Matbaacılık.
- Proença, S. & Soukiazi, E. (2008), Tourism as an Economic Growth Factor: a Case Study for Southern European Countries. Tourism Economics, 14 (4), 791–806.
- Şen, A. & Şit, M. (2015), Turizm Gelirlerinin Türkiye Ekonomisindeki Rolü ve Önemi. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(8), 30-45.
- Tahsin, E. (2015), Türkiye Ekonomisinde Büyüme Beklentileri, İFESAM-Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi, İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi.
- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2018). http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/TR,9851/turizmistatistikleri.html,(15.08.2018).
- TCMB (2018), Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, Ödemeler Dengesi Seyahat Gelirleri. https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/dashboard/1182.
- TÜİK (2018), Temel İstatistikler-Ulusal Hesaplar, Temel İstatistikler - Dış Ticaret, Turizm İstatistikleri, Ankara.
- Tutar, F., Alpaslan, C. Tutar, E. & Erkan, Ç. (2013), Turizm Sektörünün İstihdam Üzerine Etkileri, Global Journal of Economics and Business Studies, ISSN: 2147-415X: 16-17.
- UNWTO (2011), Tourism Highlights, 2011 Editions. http://www.unwto.org/facts/menu.html., (08.07.2018)
- UNWTO (2015), World Tourism Organization, Tourism Highlights 2015 Edition, 6-7. http://www.eunwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284416899, (20.06.2018).
- World Bank (2018). http://data.worldbank.org/country/turkey, (15.09.2018).
- Yıldız, Z. (2011), Turizmin Sektörünün Gelişimi ve İstihdam Üzerindeki Etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(5): 54-71.
