Author :
Abstract
Şiir, düşünceleri, duyguları, umutları, dilekleri, kederleri kısa ve etkili bir biçimde ifade etmeye yarayan en önemli dilsel araçlardan biridir. Bu özellikleriyle şiir, ölçünlü dilden farklı bir yapıya sahiptir. Şair şiirinde kendi iç dünyasının duygu yoğunluğunu sözcüklerle okuyucuya aktarmayı amaçlar. Bu nedenle şairin şiirde yararlandığı temel malzemesi sözcüklerdir. Yazın türlerinden biri olan şiiri tüm dillerde ve kültürlerde görmek mümkündür. Her şiir ait olduğu toplumun dilsel ve kültürel izlerini ve unsurlarını az ya da çok içinde barındırır. Bu tür unsurlar bir toplumdan diğerine farklılıklar içerse de genel olarak şiirin her toplumda üstlendiği görev ve yerine getirdiği işlev birbirine benzerdir. Toplumların kendi kültürlerini yansıtan şiirde yer alan kültürlerarası benzerlikler ve farklılıklar çeviri yoluyla daha iyi anlaşılabilir. Ancak şiir metinleri diğer birçok metin türünden farklı bir yapıya sahiptir ve buna bağlı olarak şiir çevirisi diğer metin türlerinin çevirisinden daha fazla ve farklı güçlükler içermektedir. Özellikle şiirde söz sanatlarının varlığı çeviri sürecinde güçlük oluşturabilecek unsurların başında gelir. Bu çalışmanın amacı, şiir çevirisi ve Fransızcada yaygın olarak kullanılan söz sanatlarının Türkçeye aktarımının incelenmesidir. Bu bağlamda, inceleme metni olarak 19. Yüzyılın en önemli Fransız şairlerinden biri olan Baudelaire’in yazmış olduğu ve zaman üzerine kurulu olan “l’ennemi” (düşman) adlı şiiri ve bu şiirin Suut Kemal Yetkin tarafından yapılan çevirisi ele alınmıştır. Çalışmada genel olarak Fransızcadan Türkçeye şiir çevirisi ve şiirdeki söz sanatlarının aktarımı üzerinde durularak çeviri sürecinde güçlük oluşturabilecek unsurlara değinilmiştir.
Keywords
Abstract
Poetry is one of the most important linguistic tools for expressing thoughts, feelings, hopes, wishes and sorrows in a short and effective way. With these features, poetry has a structure different from the measured language. The poet aims to convey the emotion intensity of his inner world to the reader by words. For this reason, the basic material that poet uses in poetry is the words. It is possible to see poetry, which is one of the literary genres, in all languages and cultures. Each poem contains more or less the linguistic and cultural traces and elements of the society to which it belongs. Although such elements vary from one society to another, the task and function of poetry in every society in general are similar to each other. Intercultural similarities and differences in poetry reflecting the cultures of societies are better understood by translation. However, poetry texts have a different structure than many other types of text, and therefore poetry translation contains more and different difficulties than translation of other text types. Especially the existence of speech arts in poetry may be the source of these difficulties in the translation process. The aim of this study is to examine the translation of poetry and the transfer of rhetoric commonly used in French into Turkish. In this context, the translation of the poem “l’ennemi” (enemy), based on time, which was written by Baudelaire, one of the most important French poets of the nineteenth century, and its translation by Suut Kemal Yetkin were examined as the text of the review. In this study, emphasizing on the translation of poetry and the transfer of the rhetoric in the poetry from French to Turkish, the factors that may cause difficulties in the translation process are mentioned.
Keywords
- Aksoy, N.B. (2002). Geçmişten günümüze yazın çevirisi, İmge Kitabevi, Ankara.
- Aksoy, N.B. (2002). Geçmişten günümüze yazın çevirisi, İmge Kitabevi, Ankara.
- Demiral, S.&Kaya, M. (2013), “Şiir çevirilerinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri”, Turkish Studies, Volume 8/10, 251-264.
- Gökşenli, E, Y. (2013). “Şiir Çevirisinde Çeviri Kayıpları ve Eşdeğerlik Sorunları”, İ.Ü. Çeviribilim Dergisi, Sayı 7, 87-102.
- Gündüzalp, N, C. (2008). Charles Baudelaire’in şiirlerinin Türkçe çevirileri üzerine bir inceleme,Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Fransız Dili Eğitimi Anabilim Dalı, Adana.
- Karabulut, M. (2015). “Şiir Dili Olarak Türkçenin Estetiği”, International Journal of Languages’Education and Teaching, ISSN: 2198 – 4999, Mannheim – GERMANY UDES 2015 p. 1920- 1927.
- Kıran, A. (2005). “Şiir çözümlemesi Dilbilimsel Yöntemler ve Araçlar”, Türkbilig, 17-33. ISSN: 1302-6011.
- Kızılçim, Y. (2013). “Baudelaire’in les fleurs du mal (elem çiçekleri)’nin Türkçe çevirilerinidesapmalar ve gözlemler”, Atatürk Üniversitesi, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 17, s.325-346, Erzurum.
- Korkut, E. (2005). Şiir dili ve bir çözümleme örneği: Tanpınar, “Ne içindeyim zamanın”, Türkbilig, 2005/9, 103-112.
- Özcan, O. (2018). Cyrano de Bergerac Oyununun Türkçe Çevirilerinin Dünü ve Bugünü, 10-12Ekim 2018, VII. Uluslararası Karşılaştırmalı Edebiyat Kongresi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
- Poésie: L’ennemi: (1857). Erişim adresi: https://www.poesie-francaise.fr/charles- baudelaire/poeme-l-ennemi.php (10.03.2019).
- Toklu, M. O. (2003). Şiir dili ve çevirisi, Akçağ Basım Yayım Pazarlama A.Ş., Ankara. Türkçe Sözlük. (2011). Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
- Vinay, J. P., & Darbelnet, J. (1995). Comparative Stylistics of French and English: Amethodology for translation.(J. C. Sager, & M. J. Hamel, Dü) Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
- Yalçın, P. (2015). Çeviri Stratejileri Kuram ve Uygulama, Grafiker Yayınları, Ankara. Yetkin, S. K. (1967). Baudelaire ve Kötülük Çiçekleri, İstanbul, Varlık yayınları.
