Author :
Abstract
Amaç: Bu derlemenin amacı, tamamlayıcı ve bütünleşik bir bakım uygulaması olan aromaterapi hakkında bilgi sunmaktır. Aromaterapi, damıtma ve sıkma yoluyla çiçeklerden, bitkilerden, ağaç kabukları, meyveler ve köklerden elde edilen esansiyel yağların iyileşme amacıyla yaygın olarak kullanıldığı tamamlayıcı ve bütünleşik uygulamalardan biridir. Esansiyel yağlar oral, inhalasyon, çeşitli aromatik banyolar, masaj ve kompres şeklinde uygulanabilmektedir. Aromaterapi sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar bulunmaktadır. Esansiyel yağlarda bulunan çeşitli maddeler, sinir sistemi ve kan dolaşımı yoluyla bireyi fiziksel ve psikolojik olarak etkilemektedir. Aromaterapi klinikte pediatrik, immünolojik, kardiyolojik, psikiyatrik, onkolojik ya da yaşam sonu bakım, yoğun bakım ve kadın doğuma ilişkin sorunlarda; ağrı, stres, uykusuzluk, bulantı ve kusma gibi çeşitli durumlarda etkili olarak kullanılmaktadır. Değişen ve gelişen dünyada sağlık bakım sisteminin bir parçası olmaya başlayan aromaterapi, hemşirelerin hasta bakımını geliştirmek için kullandıkları en yaygın araçlardan biridir. Klinik aromaterapi, hemşirelik bilimine olduğu kadar, sanatına da katkı verdiği için hemşireliği güçlendirmektedir. Bakım sürecinde hemşirelerin ruhsal ve fiziksel sağlığı iyileştirmek için aromaterapiyi kullanmaları, bireye noninvazif ve bütüncül olarak yaklaşmalarını ve yaptıkları işten tatmin olmalarını sağlamaktadır. Sonuç: Hemşireler uygulanan aromaterapinin hastaya uygunluğunun farkında olmalı, hastanın eksik ve yanlış uygulamalarını saptamalı, bu yöntemlerin bakımda yeterli ve doğru şekilde kullanılmasını sağlamalıdır. Hemşirelerin aromaterapi uygulamalarını çeşitli sağlık bakım alanlarında etkin ve doğru kullanması için bu konuda donanımlı olması ve bilimsel çalışmalar yapması gerekmektedir.
Keywords
Abstract
Objective: The purpose of this review is to provide information on aromatherapy, a complementary and integrative care practice. Aromatherapy is one of the complementary and integrative practices in which essential oils derived from flowers, plants, barks, fruits and roots are used for healing through distillation and pressing. Essential oils can be applied in oral, inhalation, various aromatic baths, massage and compress forms. There are some points to be considered during aromatherapy. Various substances in essential oils affect the individual physically and psychologically through the nerve system and blood circulation. Clinically, aromatherapy is used effectively in paediatric, immunologic, cardiologic, psychiatric, oncological or end-of-life care, intensive care and gynaecologic related problems and also in various conditions such as pain, stress, insomnia, nausea and vomiting. Aromatherapy, which has become a part of the health care system in the changing and developing world, is one of the most common tools used by nurses to improve patient care. The aromatherapy applied by nurses in order to improve the mental and physical health during nursing, ensures them to approach the individual non-invasively and holistically, and to get satisfied with their work. Conclusion: Nurses should be aware of the suitability of aromatherapy for the patient, determine the incomplete and incorrect practices of the patient, ensure that these methods are used adequately and properly in care. In order for nurses to use aromatherapy practices effectively and suitabiy in various health care fields, they are reguired to be eguipped in this respect and to do scientific researches.
Keywords
- 1. Alkanat, H.Ö. (2015). “Aromaterapi” (Ed. Mürüvvet Başer, Sultan Taşçı), Kanıta Dayalı Rehberleriyle Tamamlayıcı ve Destekleyici Uygulamalar, ss.42-44, Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara.
- 2. Aslan, F.E. & Olgun, N. (2010) “Onkoloji” (Ed. Ayfer Karadakovan, Fatma Eti Aslan), Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım, ss. 242, Nobel Tıp Kitabevi, Adana.
- 3. Bagheri-Nesami, M. et al. (2014). “The effects of lavender aromatherapy on pain following needle insertion into a fistula in hemodialysis patients”, Complementary Therapies in Clinical Practice, 20(1):1-4.
- 4. Baltacı, N. & Koç, E. (2018). “Knowledge, Use and attitude of intern nursing and midwifery students with regard to complementary and alternative medicine”, Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1): 10-16.
- 5. Berger L.; Tavares, M. & Berger, B.A. (2013). “Canadian experience of integrating complementary therapy in a Fhospital palliative care unit”, J Palliat Med, 16(10):1294-1298.
- 6. Buckle, J. (2015). Clinical Aromatherapy, Churchill Livingstone, New York.
- 7. Cho, M.Y. et al. (2013). “Effects of aromatherapy on the anxiety, vital signs, and sleep quality of percutaneous coronary ıntervention patients in ıntensive care units”, Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 1-6. Article ID: 381381 doi: 10.1155/2013/381381.
- 8. Coutinho, H.D. et al. (2010). “Use of aromatherapy associated with antibiotictherapy: modulation of the antibiotic activity by the essential oil of zanthoxylum articulatum using gaseous contact”, Jeobp, 13(6):670-675.
- 9. Çetinkaya, B. & Başbakkal, Z. (2012). “The effectiveness of aromatherapy massage using lavender oil as a treatment for infantile colic”, Int J Nurs Pract, 18(2):164-169.
- 10. Gnatta, J.R. et al. (2016). “Aromatherapy and nursing: historical and theoretical conception”, Rev Esc Enferm USP, 50(1):127-131.
- 11. Gül, A. & Eti Aslan, F. (2012). “Evidence based approach to pain control; massage and aromatherapy: Review”, Turkiye Klinikleri J Nurs, 4(1):30-36.
- 12. Hadi, N. & Hanid, A.A. (2011). “Lavender essence for post-cesarean pain”, Pak J Biol Sci,14(11): 664- 667.
- 13. Hajibagheri, A.; Babaii, A. & Adib-Hajbaghery, M. (2014). “Effect of rosa damascene aromatherapy on sleep quality in cardiac patients: a randomized controlled trial”, Complementary Therapies in Clinical Practice, 20(3):159-163.
- 14. Herz, R.S. (2009). “Aromatherapy Facts and Fictions: A Scientific Analysis of Olfactory Effects on Mood, Physiology and Behavior”, International Journal of Neuroscience, 119:263-290.
- 15. Hudson, C.M. (1998). “Aromaterapi ve Masaj” (Çev. Nur Gökçeoğlu), Bütün Yönleriyle Masaj, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
- 16. Khorshid, L. & Yapucu, Ü. (2005). “Tamamlayıcı tedavilerde hemşirenin rolü”, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(2):124-130.
- 17. Kilina, A.V. & Kolesnikova, M.B. (2011). “The efficacy of the application of essential oils for the prevention of acute respiratory diseases in organized groups of children”, Vestn Otorinolaringol, 5:5154.
- 18. Köse, E. ve ark. (2007) “Öğrenme davranışlarında gül esans yağ aromasının rolü”, Fırat Tıp Dergisi,
- 19. Kuzeyli, Y.Y.; Fadıloğlu, Ç. & Uyar, M. (2006). “Palyatif kanser bakımında tamamlayıcı tedaviler”, Ağrı Dergisi, 18(1):26-32.
- 20. Lee, Y.L.; Wu, Y. & Tsang, H.W. (2011). “A systematic review on the anxiolytic effects of aromatherapy in people with anxiety symptoms”, J Altern Complem Med, 17:101-108.
- 21. Lua, P.L.; Salihah, N. & Mazlan, N. (2015) “Effects of inhaled ginger aromatherapy on chemotherapy- induced nausea and vomiting and health-related quality of life in women with breast cancer”, Complementary Therapies in Medicine, 23(3):396-404.
- 22. Maddocks-Jennings, W. & Wilkinson, J.M. (2004). “Aromatherapy practice in nursing: literature review”, J Adv Nurs, 48(1):93-103.
- 23. Miller, L. & Miller, B. (2001). “Aromatiklerin İlk Kullanımları” (Çev. Saime Önce), Ayurveda ve Aromaterapi Ayurveda and Aromatherapy, Bilim Teknik Yayıncılık, İstanbul.
- 24. Ovayolu, Ö. & Ovayolu, N. (2013). “Semptom yönetiminde kanıt temelli tamamlayıcı yöntemler”, Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(1): 83-98.
- 25. Özata, N. (2009). Fitoterapi ve Aromaterapi, Doğan Kitap, İstanbul.
- 26. Özçelik, H. & Fadıloğlu, Ç. (2009). “Kanser hastalarının tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanım nedenleri”, Türk Onkoloji Dergisi, 24(1):48-52.
- 27. Özdemir, H. & Öztunç, G. (2013). “Hemşirelik uygulamalarında aromaterapi”, Türkiye Klinikleri J Nurs Sci, 5(2):98-104.
- 28. Sevil, Ü. & Ertem, G. (2016). Perinatoloji ve Bakım, Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul.
- 29. Shahgholian, N. & Dehghan, M. (2010). “Effect of aromatherapy on pruritus relief ın hemodialysis patients”, Iran J Nurs Midwifery Res, 15(4):240-244.
- 30. Sheikhan, F. et al. (2012). “Episiotomy pain relief: use of Lavender oil essence in primiparous Iranian women”, Complementary therapies in clinical practice, 18(1):66-70.
- 31. Smith, M.C.& Kyle, L. (2008). “Holistic foundations of aromatherapy for nursing”, Holist Nurs Pract,
- 32. Taavoni, S. et al. (2013). “The effect of aromatherapy massage on the psychological symptoms of postmenopausal Iranian women”, Complementary Therapies in Medicine, 21(3):158-163.
- 33. Tahmasbi, H. et al. (2012). “The ımpact of aromatherapy on the anxiety of patients experiencing coronary angiography”, Zahedan J Res Med Sci, 14(3):51-55.
- 34. Tang, S.K.& Tse, M.Y. (2014). “Aromatherapy: Does ıt help to relieve pain, depression, anxiety, and stress in community-dwelling older persons?” Biomed Res Int, 1-12. Article ID:430195 doi:10.1155/2014/430195
- 35. Teskereci, G. & Kulakaç, Ö. (2018). “Kanserde aromaterapi masajı: sistematik literatür incelemesi”, FNJN, 26(2):115-130.
- 36. Tugut, N. ve ark. (2017). “Effects of lavender scent on patients' anxiety and pain levels during gynecological examination”, Complementary therapies in clinical practice, 28: 65-69.
- 37. Vaziri, F. et al. (2017). “Effect of lavender oil aroma in the early hours of postpartum period on maternal pains, fatigue, and mood: a randomized clinical trial”, Int J Prev Med, 8(29): 1-6.
