Author :
Abstract
Özet İttifak safında Birinci Dünya Savaşı’na girmiş olan Osmanlı Devlet, İtilaf Devletleri, özellikle İngiltere tarafından yenilgiye uğratılmış ve 30 Ekim 1918 de Mondros Bırakışmasını imzalama zorunda kalmıştı. Savaş ve sonrası, yenenler arasında emperyalist yayılma çılgınlığı dizginsiz bırakılmıştı. Anadolu değeri biçilmez bir hazine idi ve emperyalist devletler bu hazineye göz dikmiş, 1919 yılında, gizli antlaşmalara ve istila hakkına dayanarak bu ganimeti ele geçirmek için harekete geçmişlerdi. Savaş günlerinde imzalanmış olan ve bazıları Bolşeviklerce açıklanmış olan bu gizli antlaşmalar Osmanlı Devleti’ni ortadan kaldırmaya yönelikti Mondros bırakışmasının imzalanmasından sonra, İstanbul’a asker çıkaran İtilaf Devletleri, Türkiye’nin birçok kilit noktasını işgale başlamış ve bu işgal yavaşça Türkiye’nin kalbini oluşturan ve halkının çoğunluğu Türk ve Müslümanlardan oluşan Anadolu’nun önemli bölgelerine kadar yaymışlardı. Mondros bırakışması, İtilaf Devletlerince kolayca yanlış biçimde açıklanarak istismar edilebilecek maddeler içeriyordu. Bırakışmanın en kötü maddeleri, İtilaf Devletleri’nin güvenliğini tehdit edici bir durum meydana gelirse, Osmanlı Devleti’nin herhangi bir stratejik yerini işgal etme yetkisi veren 7. madde ve 6; Ermenilerin bulundukları illerde karışıklı çıkarsa, İtilaf Devletleri buraları işgal hakkını koruyacaktır sözlüklerini içeren 24. madde idi. Bırakışmanın imzalanmasından kısa bire sonra İtilaf Devletler, onun anlamsız muğlâk kimi maddelerinden yararlanarak, Osmanlı Devleti’nin kilit noktalarını işgal ederek o devleti bölme planlarını uygulamaya başlamışlardı. Böylece Boğazlarla başkent İngiliz ve Fransız askeri güçlerince işgal edilmiş; Antalya’ya İtalyan askerleri çıkarılmış; Fransızlar Çukurova (Kilikya)ya el koymuş ve daha sonra Yunanlılar İzmir ve bölgesine çıkarma yapmışlardı. Batı Trakya Yunan denetimi altına alınmış, Doğu Trakya’ya Fransızlar girmiş, Musul ise İngiliz askerleri tarafından Bırakışmanın imzalanmasından birkaç gün sonra işgal edilmişti. Bu işgallerin birçoğu Bırakışmanın metnine ve İtilaf Devletlerinin açıklamış oldukları savaş amaçlarına karşıttı. Anca kolaylar, İtilaf Devletlerinin-işgalcilerin istediği şekilde gelişmedi . Vatanlarını korumak için Anadolu insanı harekete geçmişti Erzurum ve Sivas Kongreleri sonunda alınan karar uyarınca bütün Müdafaa-i Hukuk kuruluşları tek çatı altında toplanarak birlik sağlanmış ve kurtuluş doğru önemli adımlar atılmıştı. Mebusan Meclisi’nin feshi ve Ankara’da yeni bir meclisin toplanması, istiklale doğru yürüyüşe geçildiğinin göstergesi idi.
Keywords
Abstract
The Ottoman State, which had entered the First World War on the side of the Alliance, was defeated by the Entente States, especially the United Kingdom, and had to sign the Mudros Spread on 30 October 1918. The war and the post-imperialist sprawling craze were left unbridled. The Anatolian value was an invaluable treasure, and the imperialist states were eyeing this treasure, and in 1919, they acted to seize this loot, relying on secret treaties and the right to invade. These secret treaties, signed by the Bolsheviks, signed on the days of war, aimed at eliminating the Ottoman Empire. After the signing of the Armistice's released, Istanbul troops issuing the Allies, Turkey, has begun the occupation of several key points and the occupying slowly forms the heart of Turkey and had Anatolia spring to significant region consisting of the majority of the Turkish and Muslim people. The release of the Mondros included material that could be easily exploited by the Entente States. The worst elements of dissolution are the 7 th and 6 articles that authorize the occupation of any strategic location of the Ottoman State if there is a threat to the security of the Entente States; If the Armenians were confused in their cities, the Entente States were the 24th item containing their dictionaries, which would protect the right to occupation. hortly after the signing of the dissolution, the Entente States, by taking advantage of its fuzzy ambiguous articles, began to implement the plans of occupying the key points of the Ottoman Empire and dividing that state. Thus, the capital was occupied by British and French military forces. Italian soldiers were removed from Antalya; The French seized Çukurova (Kilikya) and then the Greeks had landed in Izmir and the region. Western Thrace was taken under Greek control, the French entered Eastern Thrace, and Mosul was occupied by British soldiers a few days after the Decree was signed. Many of these invasions were opposed to the text of the Declaration and the war objectives that the Entente States had explained. However, they were not easy to develop in the way that the Entente States işgal invaders wanted. The Anatolian people had taken action to protect their homeland. n accordance with the decision taken at the end of Erzurum and Sivas Congresses, all Defense Institutions were gathered under one roof and unity was achieved and important steps were taken towards liberation. The annulment of the Mebusan Assembly and the gathering of a new parliament in Ankara were indicative of a march towards independence.
Keywords
- - Apak R. vd. 1965), Türk İstiklal Harbi II nci Cilt Batı Cephesi, Gnkur. Basımevi, Ankara
- - Bayur, Y.H. ((1995), Türkiye Devletinin Dış Siyasası, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
- - Goloğlu, M. (2006), Milli Mücadele Tarihi-I Erzurum Kongresi, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul- Kutay, C(1961), Türkiye İstiklal ve Hürriyet Mücadelesi Tarihi, XVII, Ercan Matbaası, İstanbul, XIX - Lewiss B. ,(1998), Modern Türkiye’nin Doğuşu, Tarih Kurumu Yayınları, Ankara
- - Sabis, A.İ, (1991),Birinci Dünya Harbi, IV, Nehir Yayınları, İstanbul
- - Sonyel, R.S.(2009), Gizli Belgelerde Osmanlı Devleti’nin Son Dönemi ve Türkiye’yi Bölme Çabaları, Kaynak Yayınları, İstanbul
- - Sonyel R. S. (2008), Mustafa Kemal (Atatürk) ve Kurtuluş Savaşı (Yeni Belgelerle) 1918-1923 I.Cilt, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları, Ankara
