Author :
Abstract
Mesleki olgunluk, içinde bulunduğu gelişim döneminde kendisinden beklenen mesleki gelişim görevlerini başarıyla yerine getirmesi şeklinde tanımlanmaktadır. Bu araştırmanın amacı ortaöğretime bağlı pansiyonlarında kalan öğrencilerinin mesleki olgunluk düzeyini cinsiyet, sınıf ve yaş değişkenleri açısından incelemektir. Araştırma, betimsel tarama modellerinden ‘genel tarama modeli’ şeklinde desenlenmiştir. Araştırma, Siirt ilinde dört farklı ortaöğretim kurumunun pansiyonlarında kalan 150’si erkek, 100’ü kız olan 11. ve 12. sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kuzgun ve Bacanlı (2005) tarafından geliştirilen Mesleki Olgunluk Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 21 paket programı kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesi amacıyla bağımsız örenklemler t-Test, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Tukey Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda pansiyonda kalan lise öğrencilerinin mesleki olgunluk düzeyi ortalamasının düşük olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca mesleki olgunluk düzeyleri açısında cinsiyet değişkeninde kızlar lehine, sınıf değişkenine göre mesleki olgunluk düzeyi açısından 12. sınıflar lehine ve yaş değişkeni açısından 19 yaş lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
Vocational maturity is defiend as the successful fulfillment of the expexted vocational development tasks during the development period he is in. The purpose of this research was to examine the vocational maturity level of the students staying in students’ hostels affiliated to secondary education in terms of gender, grade anda ge variables. The research was designed in “general survey model”, one of the descriptive survey models. The research was conducted to 11th and 12th grade students of 150 male and 100 female in four different students’ hostels of secondary education. The “Vocational Maturity Scale”, developed by Kuzgun and Bacanlı (2005), was used as data collection tool in the research. SPSS 21.0 packet program was used for data analysis. Independent Samples t-Test, One Way variance analysis (ANOVA) and Tukey Test were used in the analysis of the data. As a result of the study, the average of vocational maturity level of the high school students staying in students’ hostels was found to be low. In addition, in terms of vocational maturity level, a statistically significant difference was found in favor of females according to gender variable, in favor of 12th grades according to grade level and in favor of 19 year-olds according to age variable.
Keywords
- Achebe, C. (1982). “Assessing the Vocational Maturity of Students in the East Central State of”, Nigeria
- Achebe, C. (1982). “Assessing the Vocational Maturity of Students in the East Central State of”, Nigeria Journal of Vocational Behavior, 20(2):153-214.
- Acısu, S. (2002). “Koruma Altında Olan Lise ve Meslek Lisesi Öğrencilerinin Mesleki OlgunlukDüzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Akbıyık, Y. (1996). “Meslek Liselerine Devam Eden Öğrencilerin Mesleki Olgunluk Düzeyleri”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Akbulut, N. (2010). “12. Sınıfta Okuyan Kız ve Erkek Öğrencilerin Mesleki Olgunluk Ve Umutsuzlukları Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Akdaş, G. (2013). “Sağlık Meslek Lisesi Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin ve AlgıladıklarıAile Desteğinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Akıntuğ, Y. & Birol, C. (2011). “Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk ve Karar Verme Stratejilerine Yönelik Karşılaştırmalı Analiz”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42: 1-12.
- Altuntaş, S. (2013). “Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları İle MeslekiOlgunluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Altuntaş, S., Atlı, A & Kış, A. (2016). “Öğrencilerin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin Cinsiyetlerine Göre Meta Analizi”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (31): 88-106.
- Bacanlı, F. (1995). “Mesleki Grup Rehberliğinin Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerine Etkisi”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Bakırcıoğlu, R. (2005). İlköğretim, Ortaöğretim ve Yükseköğretimde Rehberlik ve Psikolojik Danışma, Anı Yayıncılık, Ankara.
- Bal, P. N. (1998). “Ergenlik Döneminde Mesleki Karar Verme Olgunluğunun İncelenmesi Ve “MeslekiKarar Verme Eğitim Programnın Etkisinin Araştırılması”, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Barut, Y., & Odacı, H. (2002). “Fen Lisesi ile Genel Lise Öğrencilerinin Mesleki Yönelimlerinin Karşılaştırılması”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 38-45.
- Bayındır, A. (1999). “Bireylerin Mesleki Olgunluk Düzeyleri İle Anne Babalarının TutumlarınıAlgılamaları Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Bozgeyikli, H., Doğan, H., & Işıklar, A. (2010). “Üstün Yetenekli Öğrencilerin Mesleki OlgunlukDüzeyleri ile Algıladıkları Sosyal Destek Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(28): 133-149.
- Çakar, M. (1997). “Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk İle Denetim Odağı DüzeylerininKarşılaştırılması”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü,İstanbul.Çakar, M., & Kulaksızoğlu, A. (1997). “Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri ileDenetim Odağı Düzeylerinin Karşılaştırılması”, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9:113-131.
- Çalışkan, E. (2010). “Meslek Lisesi Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk ve Sosyal Destek DüzeyleriArasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Çoban A. E. (2005). “Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin Yordayıcı Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (10): 39-54.
- Çoban, A.E. & Hamamcı, Z. (2006). “Kontrol Odakları Farklı Ergenlerin Karar Stratejileri Açısından İncelenmesi”, Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi ,14(2): 393-402.
- Emilova, K. (2015). “10. Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Fatih Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Flouri, E. & Buchanan, A. (2002). “The Role of Work-Related Skills and Career Role Models In Adolescent Career Maturity”, The Career Development Quarterly, 51: 36-43.
- Gassin, E. A., Kelly, K. R., & Feldhusen, J. F. (1993). Sex Differences in the Career Development of Gifted Youth”, The School Counselor, 41(2):90-95.
- Gülbahçe, A. (2007). “Mesleki Olgunluk Düzeyleri Farklı Olan Öğrencilerin Sosyal Karşılaştırma veBenlik İmgelerinin İncelenmesi”, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Harman, E., & Kırdök, O. (2018). “Lise Öğrencilerinin Denetim Odaklarına Göre Mesleki Olgunluklarının Kariyer Karar Verme Güçlüklerini Yordama Gücü”, Journal of Human Sciences, 15(3): 1530-1540.
- Kalafat, Z. (1998). “Lise Öğrencilerinde Mesleki Geleceğe Bakış (Lise Öğrencilerinin Mesleki GelecekDeğerlendirmelerinin ve Mesleki Olgunluk Düzeylerinin Karşılaştırılmalı İncelenmesi)”, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniverstesi, Bursa.
- Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- Keller, K. (2004). “The Relation Between Parental Behavior And The Career Maturity And Self-Efficacy Of Young Adolescents”, Doctora Thesis, University of India, United States Of America.
- Kerr, B., & Sodano, S. (2003). “Career Assessment with İntellectually Gifted Students”,Journal of Career Assessment, 11(2): 168-186.
- King, S. (1989). “Sex Differences in a Causal Model of Career Maturity”, Journal of Counseling and Development, 68: 208–214.
- Köküsoy, K. (2008). “Endüstri Meslek Liselerinde Bir Meslek Alanına Yönelmiş Olan ÖğrencilerinMesleki Olgunluk ve Algıladıkları Aile Desteği Düzeylerinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Kutlu, M. (2012). “Anadolu ve Genel Lise Öğrencilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre Mesleki Olgunluk Düzeylerinin İncelenmesi” İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1).
- Kuzgun, Y. & Bacanlı, F. (2005). “Lise Öğrencileri İçin Mesleki Olgunluk Ölçeği El Kitabı”. (Ed.YıldızKuzgun ve Feride Bacanlı). Rehberlik ve Psikolojik Danışmada Kullanılan Ölçme Araçları ve Programlar Dizisi: PDR’de Kullanılan Ölçekler, ss.109-140, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- Kuzgun, Y. (2014). Meslek Gelişimi ve Danışmanlığı, Nobel Yayınları, Ankara.
- Kuzgun, Y.& Bacanlı, F. (1996). Mesleki Olgunluk Ölçeği El Kitabı, MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
- Lee, K. (2001). “A Cross-Cultural Study of tehe Career Maturity of Korean and United States High School Students. Journal of Career Development”, 28 (1):43- 57.
- Luzzo, A, D. (1993). “Predicting the Career Maturity of Undergraduates: A Comparison of Personal, Educational and Psychological Factors”, Journal of College Student Development, 34: 271–275.
- Luzzo, D.A. (1995). “Gender Differences in College student’s Career Maturity and Perceived Barriers in Career Development”, Journal of Counseling and Development, 73(3).
- Mubiana, P. B. (2011). “Career Maturity, Career Knowledge, And Self Knowledge Among Psychology Honours Students: An Exploratory Study”, Doctoral Dissertation,University Of Pretoria, Pretoria.
- Nıles, S. G; Bowlsbey,J. H(2013).21.Yüzyılda Kariyer Gelişimi Müdahaleleri (Çev.:.Fidan Korkut Owen), Nobel Yayınları, İstanbul.
- Oğuz, Ö. (2008). “Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göreİncelenmesi (Özel Arı Lisesi örneği)”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Orhan, A. A., & Ültanır, E. (2014). “Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri ile Karar Verme Stratejileri”, Ufuk Unıversıty Instıtute Of Socıal Scıences, 43.
- Orhan-Aydın, A. (2011). “Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyi ile Karar Verme Stratejileri”, Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
- Otrar, M. (1997). “Endüstri Meslek Liseleri ve Çıraklık Eğitim Merkezlerinde Öğrenim Görmekte olan 16-18 Yaş Grubundaki Öğrencilerin Mesleki Olgunluk Düzeyleri ile Bazı Kişilik Özelliklerinin Karşılaştırılması”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Patton, W. & Creed, P. (2001). “Development Issues In Career Maturity and Career Decision Status”,The Career Development Quarterly, 49: 336–351.
- Patton, W. & Creed, P. (2003). “Predicting Two Components of Career Maturity in School Based Adolecents”, Journal of Career Development, 29 (4): 277–290.
- Polat, Ş. (2017). “Meslek Lisesi Öğrencilerinin Kişisel ve Mesleki Yetkinlik Düzeylerine İlişkin Görüşleri”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 19(2): 1202-1217.
- Post-Kammer, P. (1987). “Intrinsic and Extrinsic Work Values and Career Maturity of 9th and 11th Grade Boys and Girls”, Journal of Counseling and Development, 65: 420–423.
- Sahranç, Ü. (2000). “Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin Denetim Odaklarına Göre BazıDeğişkenler Açısından İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal BilimlerSatan, A. (2014). “Endüstri Meslek Lisesi Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk ile Karar Stratejileri Arasındaki İlişkinin Analizi”, Eğitim Bilimleri Dergisi, 4: 133-145.
- Saya, P., Kazak, M., & Doğan, T. (2009). Mesleki Olgunluk Düzeyinin Cinsiyet, Yaş Ve AiledenAlgılanan Sosyal Destek Düzeyine Göre İncelenmesi, I Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı.
- Secer, I., Gülbahçe, A., & Ateş, B. (2013). “Mesleki Grup Rehberlik Etkinliğinin İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Yetkinlik Düzeylerine Etkisi”,Turkish Journal of Education, 2(1): 29-38.
- Sekmenli, T. (2000). “Lise 1. Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri İle Sürekli KaygıDüzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Bilim Uzmanlığı Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
- Seligman, L. (1980). Assessment in Developmental Career Counseling, The Carroll Pres. Cranston. Super, D. E. (1957). The Psychology of Careers, Harper and Row, New York.
- Sürücü, M. (2005). “Lise Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk ve Algıladıkları Sosyal Destek Düzeylerinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Şahin, K. (2010). “Ortaöğretim Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeyleri ile Karar Verme StratejileriArasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Taşkıran, A. (2008). “Meslek Lisesi Öğrencilerinin Okul İklimi Algıları ile Mesleki Olgunluk Düzeyleri Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
- Uskaner, A. (1999). “Mesleki Grup Rehberliğinin Lise Birinci Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerine Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Uzer, A. S. (1987). “Lise Öğrencilerinin Yükseköğretim Programlarını Tercihleri ile Kendi Yetenek, İlgi veMesleki Olgunluk Düzeyleri Arasındaki İlişkiler”, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal BilimlerÜrün, E. (2010). “Lise Öğrencilerinin Kendine Saygı Düzeyleri ile Mesleki Olgunlukları Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Vurucu, F. (2010). “Meslek Lisesi Öğrencilerinin Meslek Seçimi Yeterliliği ve Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler”, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Yazar, A. R. (1997). “Genel lise ve Meslek Lisesi Öğrencilerinin Mesleki Olgunluk Düzeylerinin BazıDeğişkenlere Göre İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü,Yeşilyaprak, B. (2012). Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı Kuramdan Uygulamaya, Pegem Akademi, Ankara.
- Zeren, Ş. G. (1999). “Yabancı Dil Ağırlıklı Lise, Özel Lise ve Anadolu Lisesi Son Sınıf ÖğrencilerininMesleki Olgunluk Düzeyleri”, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
