Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı, Türkiye ve İran’da okutulan sosyal bilgiler ders kitaplarında kullanılan edebi ürünlerin durumunu karşılaştırmalı olarak incelemektir. Bu amaç doğrultusunda her iki ülkenin 4, 5, 6 ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitapları, araştırmanın amacına uygun olarak kullanılmıştır. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada doküman analizi yöntemi, araştırmanın amacına uygunluğu ve yazılı materyal kapsamında değerlendirilen ders kitaplarını incelemeye olanak sağlaması nedeniyle tercih edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulardan hareketle karşılaştırmalı sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırmada; Türkiye sosyal bilgiler ders kitaplarında edebi ürünlerin kullanımına daha fazla başvurulduğu ortaya çıkmıştır. Türkiye sosyal bilgiler ders kitaplarında kullanılan edebi ürünler ünite ve konularda, İran sosyal bilgiler ders kitaplarından daha kapsayıcı bir dağılıma sahip olduğu tespit edilmiştir. Türkiye sosyal bilgiler ders kitaplarında adet olarak daha fazla farklı edebi ürün türünün kullanımına başvurulmuş olmasına rağmen, oransal olarak İran sosyal bilgiler ders kitaplarında kullanılan edebi ürünlerin farklı edebi ürün türlerini içerme durumunun daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kullanılan edebi ürünleri görsel materyaller ile destekleme durumu adet olarak Türkiye sosyal bilgiler ders kitaplarında, oransal olarak ise İran sosyal bilgiler ders kitaplarında daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Çalışmada, her iki ülkenin derin tarihi ve kültürel geçmişe sahip olmasına rağmen sosyal bilgiler ders kitaplarında ortak edebi ürünlerin kullanımına rastlanmamıştır.
Keywords
Abstract
The purpose of this study to comparatively examine the state of the literary works that used in the social studies textbook used in Turkey and Iran. In accordance with this purpose, 4th, 5th, 6th and 7th-grade social studies textbook of these two countries were used appropriately for the purpose of the research. The research was conducted with document analysis method which is one of the qualitative research methods. In the research, the document analysis method is preferred because it enables examination of the textbook which is evaluated under the written material and suitability to the purpose of the research. Based on the findings obtained from the research, comparative results were achieved. In the research; it is revealed that the use of literary works in social studies textbook is higher in Turkey. It is determined that the literary works in social studies textbook used in Turkey have more comprehensive distribution than social studies textbook used in Iran. Even though numerically more different literary works were used in social studies textbook used in Turkey, it is revealed that proportionally the literary works in Iranian social studies textbook include more types of literary work. It is determined that supporting the used literary works with visual materials is numerically higher in Turkish social studies textbook but proportionally higher in Iranian social studies textbook. In the study, even though both countries have extensive historical and cultural past, no common literary work was found in their social studies textbook.
Keywords
- Afacan, S. (2012). “Komşuyu Anlamak/Anlatmak: 20. Yüzyılda Türkiye’de İran’a Dair Yayınlanan
- Afacan, S. (2012). “Komşuyu Anlamak/Anlatmak: 20. Yüzyılda Türkiye’de İran’a Dair Yayınlanan Kitaplara Dair Bir Değerlendirme”, İnsan ve Toplum, 2/3.
- Arslan, E. (2014). “Ortaokul 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Hikâye Anlatım Yönteminin Akademik Başarıya Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
- Bacak, S. (2008). “İlköğretim 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Öykü Tabanlı Öğrenme YaklaşımınınÖğrenenlerin Akademik Başarı ve Yaratıcılıklarına Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
- Çifçi, T. (2011). “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Tarihi Romanların Kullanımının Öğrencilerin Akademik Başarısı Üzerine Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çencen, N. (2010). 11. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi Ve Atatürkçülük Dersinde TarihÖğretmenlerinin Edebi Ürün Kullanımına İlişkin Görüşleri” Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Demir, S. B. (2011). “Sosyal Bilgiler Öğretim Programına Göre Tasarlanmış Hikâyelerin Etkililiği”, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Demir, S. B. & Akengin, H. (2012). “Hikâyelerle Sosyal Bilgiler Öğretimi”, PegemA Yayıncılık, Ankara.
- Erdoğan, N. (2007). “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Tarih Konularının Öğretiminde ResimlendirilmişÖykülerin Tarihsel Düşünme Becerilerinin Gelişimine Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Gülüm, K. & Ulusoy, K. (2008). “Sosyal Bilgiler Dersinde Göç Konusunun İşlenişinde Halk Türkülerinin Kullanılması (Örnek Bir Çalışma)”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7/26.
- İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı (2016). Koza Yayın Dağıtım, Ankara.İlköğretim 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı (2016). Berkay Yayıncılık, Ankara.İlköğretim 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı (2014). Evren Yayıncılık, Ankara.İlköğretim 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı (2016). Korza Yayıncılık, Ankara.
- İnal-Yüksel, S. (2006). “İlköğretim Vatandaşlık Ve İnsan Hakları Eğitimi Dersinde Öyküleri KullanmanınDuyuşsal Özelliklerin Kazandırılmasına Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Kan, Ç. (2006). “Etkili Sosyal Bilgiler Öğretimi Arayışı”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (2), 537-544 Karasar, N. (2011). “Bilimsel Araştırma Yöntemleri”, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
- Kaya, M. (2004). “Türk-İran İlişkileri (1923-1938)”, Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
- Kaymakcı, S. (2013). “Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Sözlü Ve Yazılı Edebî Türlerin Kullanım Durumu”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20.
- Keçe, M. (2013). “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yararlanılan Sınıf İçi Tarihi Roman Kullanım TekniklerininÖğrencilerin Tarih Okuryazarlığı Düzeylerine Etkisi”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Oruç, Ş. (2009). Sosyal Bilgiler 6. Sınıf Ders Kitaplarında Edebi Ürünler, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(2), 9-24.
- Otluoğlu, R. (2001). “İlköğretim Okulu 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretimimde Yazılı Edebiyat ÜrünleriniDers Aracı Olarak Kullanmanın Duyuşsal Davranış Özelliklerini Kazandırmaya Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Özkan, Y. (2014). “Sosyal Bilgiler Dersi Tarih Konuları Kazanımlarının Gerçekleştirilmesinde TarihiHikâyelerin Kullanımı”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Öztürk, C. (2012). “Sosyal Bilgiler: Toplumsal Yaşama Disiplinlerarası Bir Bakış”. (Ed. Cemil Öztürk), Sosyal Bilgiler Öğretimi Demokratik Vatandaşlık Eğitimi, ss. 1-31, PegemA Yayıncılık, Ankara.
- Öztürk, C.; Keskin, S. C. & Otluoğlu, R. (2012). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Edebi Ürünler Ve Yazılı Materyaller, PegemA Yayıncılık, Ankara.
- Öztürk, Ç. (2007). Coğrafya Öğretiminde Edebi Metinlerin Kullanımı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi EğitimFakültesi Dergisi, http//efdergisi.Omu.edu.tr/www/docs/sayılar/ adresinden 01.10.2016 tarihinde alınmıştır. Saray, M. (1996). “Türk-İran İlişkileri”, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
- Şimşek, A. (2006). “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Tarihsel Hikâyeye Yönelik Öğrenci Görüşleri”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26/1.
- Tekgöz, M. (2005). “İlköğretim 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Edebiyat Temelli Öğretim YöntemininÖğrencilerin Akademik Başarısına Ve Kalıcılığa Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Top, M. (2009). “İlköğretim 8. Sınıf T.C. İnkılâp Tarihi Ve Atatürkçülük Dersinin Öğretiminde EdebiÜrünlerin Kullanımının Öğrenci Başarısı Ve Tutumuna Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara ÜniversitesiYanpar-Şahin, T. (2004). “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Oluşturmacı Yaklaşım Sonucunda Ortaya ÇıkanÖğrenen Çalışmalarının Değerlendirilmesi”, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
- Yıldırım, A. & Şimşek H. (2008). “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”, Seçkin Yayınevi, Ankara.
