Author :
Abstract
Osmanlı İmparatorluğunun son döneminde Batılılaşma hareketleri ile doğan yeni yapı ihtiyacını karşılamak için oluşmuş bir mimari uslüp olan Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi, Cumhuriyet’in ilanından sonra yeni ulusun kimliğini oluşturmak için devam etmiştir. 1908’de II. Meşrutiyet’ in ilanıyla başlayıp, 1930’larda sona eren dönem ve Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi olarak adlandırılan mimari süreç içerisinde birçok kamu yapısı, oteller, banka binaları, bakanlık yapıları, eğitim yapıları ve konutlar inşa edilmiştir. Oluşturulan bu mimari ürünlerde uslüpsal birlik dikkat çekicidir. Özellikle kamusal binalara dikkat çekilecek olur ise genellikle dikdörtgen plan şemalı ve simetrik bir tasarımın hakim olduğu, yapıların orta aks girişli ve anıtsal özellikler taşıdığı tespit edilmiştir. Yapıların ana cephelerinde özellikle abartılmış bir anıtsallık bulunmakta; Osmanlı ve Selçuklu mimari elemanlarının cephelerde yer aldığı görülmektedir. Kemerli pencereler, kubbeler, Türk yıldızlı işlemeler, çini süslemeler, ince taş işçiliği kamusal binaların cephe tasarımda sıklıkla kullanılan mimari elemanlar olmuştur.
Keywords
Abstract
The First National Architectural Period, which was an architectural style initiated to meet new architectural requirements of Ottoman Empire during its final period, continued to exist after the proclamation of the republic for creating the identity of the new nation. Many public buildings, hotels, bank buildings, schools and houses were constructed during the architectural period which was named as the First National Architectural Period that started in 1908 with the proclamation of the second Constitutional Era and ended in 30s. A stylistic unity can be clearly seen in these architectural products. The style of public buildings suggests that they generally have a rectangular plan, symmetric design, entrances with middle axis, and they carry monumental characteristics. An excessive monumentality is clear on the main fronts. In addition, architectural elements of Ottomans and Seljuks can be found on the fronts. Architectural elements that were used on the fronts of public buildings include arched windows, domes, Turkish decorations with star figures, tiling works and precise stonemasonry.
Keywords
- Acer, Ö. (2016). Tarihi-Mimari Yapılar Ulusal Mimarlık Akımına Yozgat’tan Örnek Bir Yapı: Cumhuriyet
- Acer, Ö. (2016). Tarihi-Mimari Yapılar Ulusal Mimarlık Akımına Yozgat’tan Örnek Bir Yapı: Cumhuriyet Mektebi/İlkokul Binası, I. Uluslararası Bozok Sempozyumu Bildiri Kitabı, 4, 382-383.
- Alpagut, L. (2005). Erken Cumhuriyet Döneminde Ankara’ Da Ki Eğitim Yapıları, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 7-176.
- Aslanoğlu, İ.(2010). Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı, Bilge Kültür Sanat, Türkiye-İstanbul, 17-271 Fırat, N. İ., (2005). Konya’ Daki Eski Sanayi Mektebi, Vakıflar Dergisi, 29, 352-358.
- Erdoğan, H. A. (2009) Konya’ da cumhuriyet dönemi Türk mimarlığı ve kamu binaları, TMMOB Mimarlar Odası Cumhuriyet’ in Mimarlık Mirası Sempozyumu, Ankara, 313.
- Hasol, D.(2017). 20. Yüzyıl Türkiye Mimarlığı, Yem Yayın, Türkiye-İstanbul, 12-35.
- Kemal, A.(1933). Roma Bankası ve Amerikan Konsoloshanesi, Arkitekt, 1933-12, 368.Sıkıçakar, A. (1991). “Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi” Giriş Cepheleri Analizi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 4-146.
- Sözen, M. (1984). Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarlığı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 27- 167.
- Sözen, M. ve Dülgerler, O. N. (1978). Mimar Muzaffer’ İn Konya Öğretmen Lisesi, O.D.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Dergisi, 4-1, 104-128.
- Şenyurt, O.(2011). Osmanlı Mimarlık Örgütlenmesinde Değişim Ve Dönüşüm, Doğu Kitapevi, İstanbul, 31-Web İletisi 1: https://mttd.files.wordpress.com/2013/01/cumhuriyet-dc3b6nemi-ve-sonrasc4b1-2013.ppt [Ziyaret Tarihi: 06.01.2018]
- Web İletisi 2: https://www.academia.edu/4070668/%C3%96zlem_ACER_I.Ulusal_Mimarl% C4%B1k_Ak%C4%B1m%C4%B1 [Ziyaret Tarihi: 06.01.2018]
- Web İletisi 3: http://www.mimarlikmuzesi.org/Collection/Detail_hariciye-vekaleti-binasi-t-ckultur- bakanligi_10045.aspx (Son Erişim:14.07.2016)
- Web İletisi 4: http://www.panoramio.com/photo/21812891 (Son Erişim: 14.07.2016)
- Web İletisi 5: http://www.arkitera.com/haber/1530/turk-ocaklari-merkez-binasindan-ankara-devlet-resim-ve- heykel-muzesine (Son Erişim: 14.07.2016)
- Web İletisi 6: http://www.tamsanat.net/sanatcilar/eserleri.php?sanatci=76&album=31 (Son Erişim: 19.07.2016)
- Web İletisi 7: https://twitter.com/AnkaraApartman (Son Erişim: 14.07.2016)
- Web İletisi 8: http://secreturkey.com/sivasta-gorulecek-yerler.html (Son Erişim: 26.07.2016)
- Web İletisi 9: http://ankaraarsivi.atilim.edu.tr/libinstitutional/view/id/1871/Hariciye-Vekleti/?lang=tr (Son Erişim: 21.07.2016)
- Web İletisi 10: http://www.mimdap.org/?p=18069 (Son Erişim: 14.07.2016)
- Web İletisi 11: http://www.eba.gov.tr/gorsel/bak/4524836f0649946ae4da7ab91e458ff061677ba89e017 (Son Erişim: 14.07.2016)
- Web İletisi 12: https://tr.wikipedia.org/wiki/Ankara_Etnografya_M%C3%BCzesi#/media/File:Ankara_ Etno%C4%9Frafya_M%C3%BCsezi.JPG (Son Erişim: 21.07.2016)
- Web İletisi 13: http://www.mustafaturgut.com.tr/bayram-sabahi-ve-keskek-merzifon/(Son Erişim: 26.07.2016)
- Web İletisi 14: http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/kulliye-ataturk-okulu-cikti-703813/ (Son Erişim:Web İletisi 15: http://www.isteataturk.com/haber/6360/istanbul-pera-palace-hotel-ataturk-muze-odasi (Son
