Author :
Abstract
Küreselleşme ve teknolojinin gelişmesi ile birlikte uluslararası ticaretin artması, ekonomik faaliyetlerin artarak karmaşık bir hal alması ve bu yüzden işletmelerin paydaşlarının doğru ve tam bilgiye sahip olamaması, denetim kavramını ön plana çıkarmıştır. Tarihsel kökeni M.Ö. 3000 yıllarına dayanan denetimin, modern anlamda Türkiye’de uygulanması ancak 20 yüzyılın başlarında mümkün olmuştur. Türkiye’ de 1987 yılında başlayan bağımsız denetim uygulamaları, son olarak 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile düzenlemeler yapılarak güncellenmiştir. Bağımsız denetçileri ve bağımsız denetim kurumlarını yetkilendirmek ve denetlemek amacıyla, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu kurularak, bağımsız denetim için kamu gözetimi getirilmiştir. Bağımsız denetim için Yeminli Mali Müşavir ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavir mesleği şart koşularak denetimin kalitesi artırılmıştır. Türkiye’ de bağımsız denetçi ve bağımsız denetim kuruluşu sayılarının 2013-2017 yıllarında illere göre dağılımı ve yaş, cinsiyet, eğitim gibi demografik özellikleri incelenmiştir. Demografik özelliklerde ve coğrafya dağılımında bazı eksiklikler görülmesine rağmen, Türkiye’ de 1987 yılında başlayan bağımsız denetim uygulamalarının, yapılan düzenlemeler ile 2013 yılı itibarı ile hızlı bir ivme kazandığı ve Türkiye’ de, ekonomik sistemin ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir denetim mekanizması oluşturmak adına, önemli gelişmeler kaydedildiği tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
Globalization and the development of technology have led to a rise in international trade as well as increasing the complexity of the economic activities. As a consequence, the stakeholders of businesses do not have accurate and complete information. These factors increased the importance of independent auditing. The historical origin of the concept of audit dates back to 3000 BC, but the implementation of audit in Turkey in a modern sense was only possible after the early 20th century. The audit practice in Turkey started in 1987, and last revised by Turkish Commercial Code 6102 and Statutory Decree 660. Public Oversight, Accounting and Auditing Standards Authority has been established to authorize and supervise the independent auditors and independent auditing institutions, and public oversight for independent auditing has been introduced. The quality of auditing has been increased by stipulating the profession of Certified Public Accountant (SMMM) and Sworn-in Certified Public Accountant (YMM) for Independent Audit. The distribution of independent auditors and auditing organizations in Turkey according to provinces in the years 2013-2017 was analyzed. Demographic characteristics such as age, gender, and education were examined. Despite some shortcomings in the demographic characteristics and geographical distribution, auditing practices in Turkey which began in 1987 has gained a rapid acceleration after 2013 with the regulations made. Hence, significant developments have been made to create an audit mechanism that can meet the needs of the economic system.
Keywords
- BAĞIMSIZ DENETİM YÖNETMELİĞİ, http://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v1/BDY/BDY Guncel22Aralik2015.pdf, E.T:20.03.2018)
- Başpınar, A. (2005), “Türkiye’de ve Dünyada Denetim Standartlarının Oluşumuna Genel Bir Bakış”,MaliyeDergisi,Sayı:148/Ocak-Nisan,http://dergiler.sgb.gov.tr/calismalar/maliyedergisi/maliyedergisi.asp? dergi_no=148,E.T:21.03.2018).
- Bozkurt, N. (2012), Muhasebe Denetimi, Alfa Yayınevi, İstanbul.
- Çapal, B. S. (2017), “Türkiye’deki İşletmelerde Bağımsız Denetimin Rolü ve Kayıt Dışı Ekonomiye Etkisi”, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi , İstanbul.
- Dede, A. (2015), “Türkiye’de Bağımsız Denetçilerin “Bağımsızlık İlkesine” Uyum Sorunu”, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi; İstanbul.
- Erdoğan, M. (2002), “Muhasebe, Denetim Ve Bağımsız Denetimin Gerekliliği”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 2002, (5), 51-63.
- Güvemli, O. & Özbirecikli, M. (2011), “Türkiye’de Bağımsız Muhasebe Denetiminin Gelişim Süreci 1990-2011”, Muftav dergisi Temmuz 2011, http://muftav.org/index.php/tr/arsiv/971-temmuz-2011/836-turkiyede- bagimsiz-muhasebe-denetiminin-gelisim-sureci-1990-2011.html , (ET:10.03.2018).
- Haberal, Z. (2016), “Bağımsız Denetim Standartları İçinde Yer Alan “Bağımsız Denetimin Planlanması veYürütülmesinde Önemlilik”, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- KAMU GÖZETİMİ MUHASEBE VE DENETİM STANDARTLARI KURUMU, http://kgk.gov.tr/, E.T:22.03.2018).
- Kandemir, T. & Akbulut, H., (2013), “Bağımsız Denetimin Etkinliğinde Denetimden Sorumlu KomiteninRolü: Türkiye’deki Bağımsız Denetim Firmalarına Yönelik Bir Araştırma”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 9, Sayı 20.
- Karaca, C. (2013), “Yeni Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Bağımsız Denetim Mesleği Ve Gaziantep İlindeBir Uygulama”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Adana.
- Karasu, R. (2014), “Yeni Bir Düzenleyici ve Denetleyici Kurum: Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 47, Sayı 1, Mart 2014, s. 79-105.
- Kaya, M. (2014), “Bağımsız Denetim Ve Kamu Gözetimi Konusunda Dünyadaki Gelişmeler”, 29. Türkiye Maliye Sempozyumu- Sakarya Üniversitesi İİBF Maliye Bölümü, 16-20 Mayıs 2014 – Antalya.
- Kızıl, C.; Akman, H. & Korkmaz, H., (2015), “Marmara Bölgesinde Muhasebe-Denetim Mesleğinin Önemi Üzerine Bir Araştırma”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 10, Mart 2015, s. 193-211.
- Merdim, M. (2015), “Finansal Denetimin Tarihsel Gelişimi”, Erişim Tarihi: 24 Aralık 2015 http://www.slideshare.net/lkerMetehanMerdim/finansal-denetimin-tarihsel-geliimi, E.T:23.03.2018)
- Oktay, S. (2013), “Bağımsız Denetim Etkinliğinin Arttırılmasında, Denetim Hizmetinde Kalite ve KaliteKontrol: ABD Düzenlemeleri”, Maliye Finans Yazıları Yıl: 27 Sayı: 100, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/150699, E.T:23.03.2018).
- Pekuz, V. & Aydoğan, Z. E. (2015), “Bağımsız Denetimin Gözetiminde Ülke Yaklaşımları, Muhasebe veDenetim Dünyası”, E-Dergi,(Http://Www.Kgkuzder.Org.Tr/Upload/Files/Bagımsız_Denetimin_Gozetiminde_Ulke_Yaklasımları.Pdf, E.T:24.03.2018).
- SERMAYE PİYASASINDA BAĞIMSIZ DENETİM HAKKINDA TEBLİĞ, Seri:X, No: 22 4.md. http://spk.gov.tr/Sayfa/Dosya/590, ET:10.03.2018)
- Solak, B. (2015), “Bağımsız Denetçilerin İş Yükünün İş Performanslarına ve Denetim Kalitesine Etkisi”,İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Muhasebe Finansman Bilim Dalı, Doktora Tezi, Malatya.
- Şahmaroğlu, S. T. (2016), “Bağımsız Denetimde Analitik İnceleme Prosedürleri ve Uygulaması”, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi ,İstanbul.
- TÜRK DİL KURUMU,http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5ab12c74def145.53825764, TÜRMOB, http://www.turmob.org.tr/, E.T:23.03.2018).
- Uzay, Ş. & Bayat, S.B. (2016), “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun Bağımsız Denetim Alanında GetirdiğiYenilikler ve Tartışmalı Konular”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Muhasebe Denetimi Özel Sayısı, Y.2016, Sayı:21, No:5 s.1503-1513.
- Uzay, Ş.; Tanç, A. & Erciyes, M., (2008), “Türkiye’de Muhasebe Denetimi: Geçmişten Geleceğe 1”, MaliÇözüm Dergisi, Sayı:95. http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/95malicozum/7%20saban%20uzay.pdf, E.T:25.03.2018).
- Yavuz, M. (2011), “Bağımsız Denetim Kuruluşları Ve Bağımsız Denetçiler Üzerinde Kamu Denetimi veGözetimi”, İSMMMO; Mali Çözüm, Eylül - Ekim 2011, http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum /107malicozum/9%20mustafa%20yavuz.pdf, E.T:20.03.2018).
- http://www.iktisatsozlugu.com/nedir-5310-uluslararasi-muhasebeciler-federasyonu-#.WqO7OVIUnIU , E.T: 23.03.2018)
