AKILLI VE EKOLOJİK KENTLERLE SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTSEL TASARIM: “ARAZİ BİLGİ YÖNETİMİ SİSTEMİ (ABYS)” VE “MÜLKİYET VE İMAR HAKKI AKTARIMI (MİHAM)”
Author :
Abstract
Çalışma disiplinler arası konu başlıkları üzerinden planlama ve mimarlık alanlarının farklı boyutlarını kentsel tasarım çatısı altında birbiriyle buluşturan akıllı ve ekolojik bir bakış açısına sahiptir. Dünya ile ülkemizden bazı örnekleri kuramsal ve ilkesel yaklaşımlardan oluşan böyle bir kavramsal çerçeve eşliğinde incelemektedir. Günümüzde özelikle araziyle ilgili mülkiyet haklarının kamu tarafından düzenlenip, güvence altına alınmasına yönelik bir arazi yönetimi, serbest piyasa ekonomisinin ana bileşenidir. Bu durum, gelişmiş yaşam standartlarına erişimin de öncelikli bir adımı olarak görülmektedir. Arazi Bilgi Yönetimi Sistemi (ABYS) ve yönetim düzeneklerinin oluşturulması önem verilmesi gereken bir önceliktir. Bu amaçla; bilgi toplamak için gerekli teknolojiyi sağlamak, bilgilerin etkili biçimde kullanılması yollarını aramak, bilgi sistemlerinin oluşturulmasına ve geliştirilmesine neden olmuştur. Günümüzde arsa-konut ilişkisini hayata geçiren taşınmaz haklarının aşırı ve adil olmayan ranta dönüşmeden önce şehrin kullanımına sunulmasını sağlayan önlemler alınması gerekmektedir. Mülkiyet haklarını artıran farklı unsurları mülkiyet güvenliğini tehlikeye sokmadan hayata geçirmek oldukça önemlidir. Bu amaçla mevcut arazi kaynağını en aza indirmek ve mevcut araziyi verimli bir şekilde kullanmak için mülkiyet ve imar hakkı aktarımı (transferi) gibi modern imar uygulama araçlarını akıllı kentlere yönelik plan-proje ve uygulamalarla birlikte tasarlayarak kullanmak mümkündür. Böylece akıllı kentlerle de birlikte, yasal-yönetsel çerçeveler doğrultusunda doğru ve sürdürülebilir arsa ve arazi yönetimi sağlanabilecektir. Buna paralel olarak arazi geliştirme ve çok yönlü değerleme ile ülkemizde değerleme haritalarını oluşturmak kolaylaşacak, taşınmaz geliştirme ve yönetimi olanakları da arttırılacaktır. Ayrıca akıllı ve ekolojik kentler yaklaşımıyla sürdürülebilir ekolojik malzemeler kullanılarak binalar güçlendirilip şehrin hizmetine sunulacaktır. Konutlardaki enerji kullanımını azaltmak için mevcut yapı stokunda analizler yaptırılarak, enerji performans gereksinimleri belirlenecektir. Ülkemizde sıklıkla gerçekleşen afetleri daha çok dikkate alan afete duyarlı bir planlama gerçekleştirilecektir. Afetlere açık yerleşmelerde halka sosyal ve ekonomik ihtiyaçları karşılanmış kurallı konforlu bir yaşam sunulacaktır. Gelecekte sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla imar planı uygulamalarında akıllı ve ekolojik kentlere yönelik kentsel tasarım yaklaşımları geliştirmek mümkündür. Çalışmada bu kuramsal yaklaşımlar dışında özellikle ele alınan “arazi bilgi yönetim sistemi” (ABYS) ve yenilikçi imar uygulama araçlarından “mülkiyet ve imar hakkı aktarımı (transferi)” (MİHA/T) üzerinden de yeni olanaklar ve kolaylıklar yaratılabilir.
Keywords
Abstract
The work has a clever and ecological perspective that brings together the different dimensions of planning and architecture through interdisciplinary topics under the roof of the urban design. It examines some examples from the world and our country in the context of such a conceptual framework consisting of theoretical and principle approaches. Today, a land management is the main component of the free market economy with the regulation and securing of the property rights related to the land. This is seen as a priority step in access to improved living standards. Establishment of the Land Information Management System (ABYS) and management mechanisms is a priority that should be given importance. For this purpose; to provide the necessary technology to gather information, to search for ways to use information effectively, and to create and develop information systems. Today, immovable property is a factor that has a passion for land-housing relationship. Measures must be taken to ensure that the rights are brought to the use of the city before it is transformed into excessive and unfair competition. It is very important to imagine the different elements that enhance property rights, without jeopardizing property security. For this purpose, it is possible to design and use modern development application tools such as transfer the right of property and development together with plans, projects and applications for intelligent towns in order to minimize and utilize existing land resources in the most efficient way. Thus, together with smart cities, accurate and sustainable land and land management will be achieved in the direction of legal-administrative frameworks. In parallel with this, land development and multi-valued valuation will make it easier to create valuation maps in our country and the possibilities of immovable development and management will be increased. In addition, sustainable ecological materials will be used to strengthen buildings and serve the city with smart and ecological cities approach. Energy performance requirements will be determined by analyzing existing building stock to reduce energy use in homes. Disaster-sensitive planning, which takes into account more frequent disasters in our country, will be realized. In the open settlement of disasters, the people will be provided with a comfortable life with a norm that meets social and economic needs. It is possible to develop urban design approaches to intelligent and ecological towns in development plan implementations to ensure sustainability in the future. Apart from these theoretical approaches, new opportunities and facilities can also be created through the "land information management system" (LIMS) and the "transfer of property and development right" (EMS / T) from the innovative development application tools.
Keywords
- Aydın, B. (2010). “Gelişme Alanlarında Ekolojik Kentsel Yerleşim Kriterlerinin Belirlenmesi Ve İmar Planı
- Aydın, B. (2010). “Gelişme Alanlarında Ekolojik Kentsel Yerleşim Kriterlerinin Belirlenmesi Ve İmar PlanıKapsamında Yorumlanması: Ömerli Havzası - Sancaktepe Örneği”, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Birleşmiş Milletler, (1992b). Çevre ve Kalkınma Konferansı: Gündem 21
- Blewitt, J. (2006). The Ecology of Learning, Sustainability, Lifelong Learning and Everyday Life. Earthscan, UK, USA.
- BM-SKGR, (2009).
- Çağatay, U. (2012). “Kentsel Taşınmaz Değer Haritaları ve Uygulama Alanları Üzerine Bir Değerlendirme”, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Clt:1 (1) Haziran 2012
- Calthorpe, P. (1994). "The Region", in The New Urbanism: Toward an Architecture of Community, McGraw Hill, New York, 1994, s. xi-xvi.
- 3 Leadership in Energy and Environmental Design Standards (Enerji ve Çevre Tasarımında Liderlik Standartları)Cheng. H. ve Hu. Y. (2009). “Planning for sustainability in China’s urban development: Status and challenges for Dongtan eco-city Project”, Journal of Environmental Monitoring.
- Curtis, F. (2003). “Eco-localism and Sustainability”, Ecological Economics Vol. 46 s.83-102. Elsevier science. Madison, USA.
- Çubuk, M. (2000). 21. Yüzyılda Beşerileşmiş ve Sürdürülebilir Şehircilik İçin Düşünceler, Kentsel Çevre veSürdürülebilirlik Paneli, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Kentsel Araştırma ve Geliştirme Merkezi
- Ercoşkun, Ö. Y. (2007). “Sürdürülebilir Kent İçin Ekolojik-Teknolojik (Eko-Tek) Tasarım: Ankara-Güdül Örneği”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- European Conference on Sustainable Cities & Towns in Aalborg, (1994).
- Fidan, H. (2016). “Kentsel Yaşamda Sürdürülebilirliğin İlkeleri, Kentsel Yaşam ve Sürdürülebilirlik” (Ed.Doç. Dr. Ebru Erdönmez Dinçer ve Doç. Dr. Aynur Can), Esenler Belediyesi, Şehir Düşünce Merkezi Şehir Yayınları, Yayın No: 11, İlbey Matbaa, İstanbul.
- Görgülü ve Görgülü, (2016). “Kayseri Kültür Yolu ve Kentsel Sit Alanı Tasarımı” (Ed. Doç. Dr. EbruErdönmez Dinçer ve Doç. Dr. Aynur Can), Esenler Belediyesi, Şehir Düşünce Merkezi Şehir Yayınları, Yayın No: 11, İlbey Matbaa, İstanbul.
- Holden, E. ve Norland, I. (2005). “Three Challenges for the compact city as a sustainable urban form:household consumption of energy and transportation in eight residential areas in the greater oslo region”, Urban Studies, vol. 42 (12), s. 2145-2166. Oslo, Norvey.
- Kocalar, A. C. (2012). "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesinde İmar Planı UygulamalarıylaSınırlandırılan Mülkiyet ve İmar Haklarının Aktarımı", Tasarım+Kuram Dergisi, 2012, Cilt:8 (14) ISSN:13022636
- Korgavuş, B. ve Karagüler, S. (2014). Geleceğin Kentlerine Yönelik Temel Kavramlar ve İlkeler, GeleceğinŞehri, (Ed. Doç. Dr. Ebru Erdönmez Dinçer ve Doç. Dr. Aynur Can), Esenler Belediyesi, Şehir Düşünce Merkezi Şehir Yayınları, Yayın No: 11, İlbey Matbaa, İstanbul.
- Lennard, (Ed.) S. Sternberg, S.; Lennard, H., (1997). Making cities Livable. Wegw zur menschlichen Stadt. Gondolier U.S.
- Millenium Assesment Ecosystem. (2003). Analytical Approaches for Assessing Ecosystem Condition and Human Well-being MEA, Island Press.
- Oktay, D. (2001). “Kentsel Tasarımın Kuramsal Çerçevesine Güncel Bir Bakış: Kentlerimiz, Yaşam Kalitesi ve Sürdürülebilirlik”, Mimarlık, 2001, s.45-49
- Tekeli, İ. (1996). Habitat II Konferansı Yazıları, T.C. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, Ankara. The European Urban Charter, (2006).
- The European Council of Union Brussels, (2006).
- Tosun, E. K. (2013). “Sürdürülebilir Kentsel Gelişim Sürecinde Kompakt Kent Modelinin Analizi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 15, (1)
- Urban Task Force, (1999). Towards an Urban Renaissance, E&FN Spon, Londra.
- Yalçıner E. ve Özge, Ş. K. (2009). “Geleceğin Ekolojik ve Teknolojik Kentleri”, YTÜ Mim. Fak. E-Dergisi YTÜ Arch. Fac. E-Journal, Cilt 3, (3), 2009, İstanbul.
- Yazar, K. H. (2006). “Sürdürülebilir Kentsel Gelişme Çerçevesinde Orta Ölçekli Kentlere Dönük Kent Planlama Yöntem Önerisi”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Ward, S.V. (2002). Planning the Twentieth- Century City, The Advanced Capitalist World. John Wiley & Sons, Ltd, UK.
