Author :
Abstract
Osmanlı Devleti’nde biyografi yazımı geç başlamasına rağmen devletin son döneminde özellikle XVI. yüzyılda çeşitli meslek ve memuriyetlere ait çok sayıda biyografi türü eser verilmiştir. Önceleri hadis ve fıkıh bilimcilerin tasnif edilmesiyle başlayan bu eserlerde, daha sonra tanınmış velilerin, meşhur kimselerin ve âlimlerin biyografilerine yer vermiştir. Osmanlı Devleti’nin son döneminde de aynı gelenek devam etmiş ve çeşitli meslek ve memuriyetlere ait çok sayıda biyografi türü eserler verilmiştir. 1879-1908 yılları arası Osmanlı memurlarının biyografi yazımı için en önemli kaynak malzemesi ise Sicill-i Ahval defterleridir. Bu çalışmada kullanılan Diyanet İşleri Başkanlığı Arşivi bünyesindeki ulemaya ait hal tercümeleri oldukça zengin koleksiyonları oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Osmanlı Devleti sınırları içerisinde yer alan Batum’da doğmuş ancak Batum’un elden çıkmasıyla birlikte devletin sınırları içerisine göç etmek zorunda kalmış son dönem Batum ulemasının biyografilerini detaylarıyla ele almaktır. Bu çalışma ile Batum ulemasının biyografileri üzerinden, dönemin ilmiye sınıfı ve devletin siyasi, iktisadi, sosyal, eğitim ve kültürel yapısı hakkında durum tespiti yapılmıştır.
Keywords
Abstract
Although biography writing started late in the Ottoman State, plenty of biographical works were published belonging to various professional groups and officers in the last periods of the state especially in 16th Century. These works were started as classifications of Hadith and Fiqh scholars at first, and then the biographies of well-known Muslim saints and famous people and scientists were also published. The same tradition continued in the last period of the Ottoman State, and many biographies were written about various professional groups and officers. Between 1879-1908, the most important source material for writing biographies for the Ottoman officers was the Registration of Conditions Books (“Sicill-i Ahval”). The translations, which were used in the present study, and which were found in the Directorate of Religious Affairs that belonged to scientists of those times constitute an extremely rich source. The purpose of the present study was to examine the biographies of Batum scholars, who were born in Batum, which was then included within the borders of the Ottoman State, and who had to migrate to the borders of the state when Batum was captured by enemies. With this study, the present state of the scholars of those times, the political, economic, social, educational and cultural structure of the state were determined over the biographies of the scholars of Batum.
