Author:
Abstract
ÖZ Osmanlı Devleti’nde halkın, kömürün varlığından haberdar olması ve onu kullanmasıyla ilgili geçen olaylar 19. yüzyılın ilk yarısında yer alır. Konuyla ilgili olarak birkaç “yanan taş” bulma versiyonu bulunmakla birlikte madenlerin devletçe idaresi 1848 yılında resmi olarak Hazine-i Hassa kurumuyla başlamıştır. Bunu takiben kömür işletmelerinin yönetimi Bahriye Nezareti, Ticaret Nezareti ve 1920 yılı sonrası Maliye Nezareti tarafından sürdürülmüştür. Kömürün işletilmesiyle birlikte Osmanlıda buhar gücüyle çalışan fabrikaların kömür ihtiyacını karşılamak için yeni kömür talepleri ortaya çıkmıştır. Kömüre olan ihtiyacın ve talebin artması girişimcileri kömür madeni işletme ve ticaretini yapma konusunda harekete geçirmiştir. Ancak, girişimcinin arazisinde maden bulunduğunu tespit ettikten sonraki süreç işletmeyi kullanıma açma, maden çıkarma ve madeni nakletme aşamaları dâhil olmak üzere farklı zorluklar içermiştir. Bu çalışmada, Bartın’ın Amasra Nahiyesine bağlı Kalaycı Köyü’nde 19 yıl süren bir maden işletme çabası Başbakanlık Osmanlı Arşivleri belgeleri üzerinden aktarılacaktır. Olaylar, Mehmet Tevfik Efendi’nin kendi arazisinde tespit etmiş olduğu maden kömürünü 1877 yılı itibariyle işletme çabası ve 1896 itibariyle maden işletme çabalarına son verilmesi üzerinden oluşturulacaktır. Aktarılan olaylar sonucunda
Keywords
Abstract
The events in the Ottoman Empire about the public awareness of the existence of coal and its use took place in the first half of the 19th century. Although there are several versions on the subject of “burning stones”, the state administration of the mines officially started in 1848 with the Hazine-i Hassa. Subsequently, the management of coal enterprises was carried out by the Ministry of Ottoman Navy, the Ministry of Commerce and the Ministry of Finance after 1920. With the operation of coal, new coal demands emerged in order to meet the coal need of steam-powered factories in the Ottoman Empire. The increase in demand and demand for coal has prompted entrepreneurs to engage in coal mine operation and trade. However, after the entrepreneur found that there were mines in his land, the process involved different challenges, including the commissioning of the business, the extraction of the mine and the transfer of the mine. In this study, a 19-year mining effort in the village of Kalaycı in the Amasra sub-district of Bartın will be transferred through the documents of the Prime Ministry Ottoman Archives. The events will be based on Mehmet Tevfik Efendi's effort to operate the coal in his own land from 1877 and the end of the mining operation to 1896. As a result of these events, the mining problems in the Ottoman Empire will be documented through the case study.