Klasik Türk edebiyatı, asırlar boyunca birçok şair yetiştirmiş adeta bir şair okuludur. Bu şairlerden binlercesinin ismi, yüzlercesinin ise eseri günümüze kadar ulaşmıştır. Bazı şairlerin hayatı hakkında herhangi bir bilgi bulunmazken bazılarının ise kısıtlı, doğruluğu şüpheli bilgiler bulunmaktadır. Bu tür bilgilerin çoğu, ilk bilgi veren kişinin verdiği bilgilerin tekrarı veya küçük değişikleri ile vücut bulmuştur. 18. yüzyıl klasik Türk edebiyatı şairlerinden olan Enderunlu Fâzıl da hayatı hakkında eksik veya yanlış bilgilerin tekrar edildiği bir şairdir.
Bu çalışmada, Enderunlu Fâzıl’ın dedesi Ömer Zahir’in Akka’da çıkardığı isyandan Fâzıl’ın vefatına kadar geçen süre irdelenmiştir. Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi’ndeki yüzlerce belge incelenerek Enderunlu Fâzıl’ın hayatı ve çevresinde gelişen olaylar hakkında bilgi elde edilmiştir. Ayrıca, Fâzıl’ın günümüze kadar ihmal edilen Dîvân’ındaki bilgilerden hareketle hayatı hakkındaki bilinmeyen veya yanlış bilinen noktalar aydınlatılmaya çalışılmıştır.
Classical Turkish Literature is a poet school that has trained many poets for centuries. The name of thousands of these poets and the work of hundreds has survived to the present day. While some poets do not have any information about the life of some poets, some of them have limited, suspicious information about their lives. Most of such information emerged with the repetition or small changes of the information provided by the first information. Enderunlu Fâzil, one of the poets of the 18th century classical Turkish literature, is a poet in which missing or wrong information is repeated about his life.
In this study, was examined the period of Enderunlu Fâzil's grandfather Ömer Zahir's rebellion in Akka city until the death of Fâzil. Hundreds of documents in the Ottoman Archives of the State Archives Presidency were examined and information was obtained about the life and the events of Enderunlu Fâzil's life. In addition, the information about Fâzil's neglected Dîvân, which has been neglected to the present day, has been tried to be illuminated by the unknown or incorrectly known points about his life.