Author :
DOI : 10.29228/sssj.65046
Year-Number: 2022-106
Yayımlanma Tarihi: 2022-12-31 03:11:34.0
Language : Türkçe
Konu : Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık
Abstract
Bu araştırmada ilköğretim ve ortaöğretim okul müdürlerinin okullarındaki psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerine ilişkin görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma betimsel bir çalışma olup derleme niteliğindedir. Araştırmada geçmişten günümüze kadar okul PDR hizmetlerinin gelişimi ile hakkında yayımlanmış olan yönetmeliklere yer verilmiş ve bu süreç içerisinde okul yönetiminin gelişen ve değişen PDR hizmetlerine karşı olan tutum ve algılamaları ele alınmıştır. Araştırmada okul müdürlerinin PDR hizmetleri ve rehber öğretmen / psikolojik danışmanlara karşı bakış açılarının olumlu olduğu kadar olumsuz olduğu da görülmektedir. Bu konudaki temel sorunların PDR servisinin paydaşlar tarafından ilgili bireylere yeterince tanıtılmamasından ve PDR yönetmeliklerindeki ünvan, özlük hakları ve görev sınırlarının sık sık değişmesinden kaynaklandığı görülmektedir.
Keywords
Abstract
In this study, it was tried to determine the views of primary and secondary school principals about psychological counseling and guidance services in their schools. The research is a descriptive study and is a compilation. In the research, the regulations published about the development of school counseling services from the past to the present are included and the attitudes and perceptions of the school administration towards the developing and changing counseling services are discussed. In the research, it is seen that the school principals' perspectives towards counseling services and guidance teachers / psychological counselors are as negative as they are positive. It is seen that the main problems in this matter arise from the fact that the PDR service is not adequately introduced to the relevant individuals by the stakeholders and that the title, personal rights and duty limits in the PDR regulations change frequently.
Keywords
- 1. Akay, S., Türk, F., Mercan, Ö. & Urtekin, F. (2019). “Psikolojik Danışmanların Bakış Açısından Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği’nin İncelenmesi”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3): 891-918.
- 2. Akgün, E. (2010). “Okul Öncesi Öğretmenlerinin Bakış Açısıyla Anasınıflarındaki Rehberlik Hizmetlerinin Değerlendirilmesi”, İlköğretim Online, 9(2): 474-482.
- 3. Aliyev, R., Erguner-Tekinalp, B., Ulker, R., & Shine-Edizer, F. (2012). “The Perceptions of School Counselors and Principals Towards New Psychological Counseling and Guidance Services in Early Childhood Education in Turkey”, Educational Sciences: Theory and Practice, 12(4): 3083-3098.
- 4. Altıntaş, E. (2009). “Çağdaş Eğitim Sisteminde Öğrenci Kişilik Hizmetleri ve Rehberlik” (Ed. Gürhan Can), Psikolojik Danışma ve Rehberlik, ss.1-27, Pegem Akademi, Ankara.
- 5. Amatea, E. S., & Clark, M. A. (2005). “Changing Schools, Changing Counselors: A Qualitative Study of School Administrators’ Conceptions of the School Counselor Role”, Professional School Counseling, 9(1): 2156759X0500900101.
- 6. Anderson, K. (2002). “A Response to Common Themes in School Counseling”, Professional School Counseling, 5(5): 315-322.
- 7. Arşit, M.H. (2019). Özel Eğitim Okulları ile Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde Görev Yapan Rehberlik Öğretmenlerinin Özel Eğitimde Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerine İlişkin Özyeterliliklerinin İncelenmesi. Biruni Üniversitesi, İstanbul.
- 8. Atici, M. (2014). “Examination of School Counselors' Activities: From the Perspectives of Counselor Efficacy and Collaboration with School Staff”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(6): 2107-2120.
- 9. Azimli, Ö. & Akacan, B. (2017). “Ortaöğretim Kademesinde Görevli Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Hizmetlerine İlişkin Algı ve Görüşleri”, Electronic Turkish Studies, 12(29): 129-150.
- 10. Bakırcıoğlu, R. (2003). İlköğretim, Ortaöğretim ve Yüksek Öğretimde Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (6. baskı), Anı Yayıncılık, Ankara.
- 11. Bengisoy, B. A. A. (2017). “Rehber Öğretmenlerin Okul Müdürlerinin Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Görüşleri”, Curr Res Educ, 3(3): 129-141.
- 12. Can, E. (2010). İlköğretim okullarında görevli rehber öğretmenlerin karşılaştıkları sorunların incelenmesi. 9th Ulusal sınıf öğretmenliği eğitimi sempozyumu bildiri kitabı 20-22 Mayıs 2010 içinde.(s. 911–917). Elazığ: Fırat Üniversitesi.
- 13. Ceyhan, E. (2000). “Mesleki Sorun Düzeyleri Farklı Okul Rehberlik Öğretmenlerinin Kişisel ve Sosyal Uyum Düzeylerinin İncelenmesi”, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(13): 45-55.
- 14. Chandler, J. W., Burnham, J. J., Riechel, M. E. K., Dahir, C. A., Stone, C. B., Oliver, D. F., ... & Bledsoe, K. G. (2018). “Assessing the Counseling and Non-Counseling Roles of School Counselors”, Journal of School Counseling, 16(7): n7.
- 15. Collie, R. J., Granziera, H., & Martin, A. J. (2018). “Teachers’ Perceived Autonomy Support and Adaptability: An İnvestigation Employing the Job Demands-Resources Model as Relevant to Workplace Exhaustion”, Disengagement, and Commitment, Teaching and Teacher Education, 74: 125-136.
- 16. Demir, M. ve Can. G. (2015). Sınıf rehber öğretmenlerinin psikolojik danışma ve rehberlik anlayışları ile psikolojik danışma ve rehberliğe yönelik tutumları. Eğitim ve Bilim,40(179), 307-322.
- 17. Doğan, S. (2001). “Okullarda Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri Nasıl Yapılandırılabilir?”, VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, ODTÜ Eğitim Fakültesi, Ankara.
- 18. Erdur-Baker, Ö. ve Çetinkaya, E. (2007). “Etik: Davranışta Kırılma Noktası” (Eds. Özyürek,R.,F. Korkut Owen ve D. Owen), Gelişen Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Meslekleşme Sürecinde İlerlemeler, ss. 163-182, Nobel Yayın, Ankara.
- 19. Erkan, S. (2003). Rehberlik nedir? (Ed.Y. Kuzgun), İlköğretimde Rehberlik, Nobel Yayın, Ankara.
- 20. Ford, T. G., Olsen, J., Khojasteh, J., Ware, J., & Urick, A. (2019). “The Effects of Leader Support for Teacher Psychological Needs on Teacher Burnout”, Commitment, and Intent to Leave. Journal of Educational Administration, 57(6): 615-634.
- 21. Frabutt, J. M. & Speach, G. (2012). “Principals’ Perspectives on School Mental Health and Wellness in US Catholic Elementary Schools”, School Mental Health, 4(3): 155-169.
- 22. Gündüz, B., İnandı, Y. & Tunç, B.(2014). “Okul Yöneticilerinin Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Görüşleri”, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2): 19-34.
- 23. Hatunoğlu, A. & Hatunoğlu, Y. (2006). “Okullarda Verilen Rehberlik Hizmetlerinin Problem Alanları”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1): 333-338.
- 24. Işıkgöz, M. (2017). “Okul Yöneticilerinin Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi (Kayseri İli Örneği)”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 7 (2/1): 1-10.
- 25. Jellison, V. D. (2013). “High School Counselors' Perceived Self-Efficacy and Relationshipswith Actual and Preferred Job Activities”, Doctoral dissertation, University of Cincinnati, USA.
- 26. Karaca, R. & İkiz, E. (2010). Psikolojik Danışma ve Rehberlikte Çağdaş Bir Anlayış, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- 27. Karaküçük, S. (2010). “Okul Rehberlik Servislerinin Fiziksel/Mekânsal Koşullarının İncelenmesi”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(28): 421-440.
- 28. Karataş, İ. & Polat, M. (2013). “Okul Yöneticilerinin Rehberlik Hizmetlerine Bakış Açıları Üzerine Okul Rehber Öğretmenlerinin Görüşleri”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1): 105123.
- 29. Karatas, K. & Kaya, I. (2015). “An Investigation of the Perceptions of School Administrators Towards the Roles and Duties of School Counselors”. Eurasian Journal of Educational Research, 61:181-198.
- 30. Kepçeoğlu, M. (1976). “Okul Danışmanlarının Mesleki Problemleri”, H.Ü. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 8 (1-2).
- 31. Kepçeoğlu, M.(1984). Okullardaki Psikolojik Danışma ve Rehberlik Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme, H.Ü. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2 (1): 26–30.
- 32. Kim, N., & Lambie, G. W. (2018). “Burnout and İmplications for Professional School Counselors”, Professional Counselor, 8(3): 277-294.
- 33. Kurnaz, Ö. & Bozkurt, E. (2022). “Okul İdaresi ve Öğretmenlerin Psikolojik Danışmanlara Bakış Açıları”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 11(2): 76-83.
- 34. Kuzgun, Y. (2000). Rehberlik ve Psikolojik Danışma, ÖSYM Yayınları, Ankara.
- 35. Lambie, G. W., & Williamson, L. L. (2004). “The Challenge to Change from Guidance Counseling to Professional School Counseling: A Historical Proposition”, Professional School Counseling, 8(2): 124-131.
- 36. Meşeci, F., Özcan, N. & Bozdemir, P. (2007). “Öğretmen ve Müdürlerin Okul Psikolojik Danışma ve Rehberlik Servisine Yönelik Algıları”. HAYEF Journal of Education, 4(1): 157-171.
- 37. Nazlı, S. (2007). Okul Yöneticilerinin Rehberlik Ve Psikolojik Danışma Hizmetini Algılamaları. Eurasian Journal of Educational Research, 26: https://hdl.handle.net/20.500.12462/5156.
- 38. Owen, K. F., Owen, W.D & Ballestero, V. (2009). “Counselors and Administrators: The Collaborative Alliance in three Countries”, Eurasian Journal of Educational Research, 36: 23-38.
- 39. Özabacı, N., Sakarya, N. & Doğan, M. (2008). Okul Yöneticilerinin Okuldaki Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(19): 8-22.
- 40. Özaydın, S. , Şahin, S. & Siyez, D. M. (2019). “Liselerde Görev Yapan Öğretmen ve İdarecilerin, Psikolojik Danışmanların Nöbet Tutmasının Okul Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri Üzerindeki Etkisine İlişkin Görüşleri”, Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 9(55): 1179-1211. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/tpdrd/issue/51223/666930.
- 41. Özdemir, E. (1991). Bazı Değişkenlerin Liselerdeki Öğrenci, Öğretmen, Danışman ve Yöneticilerin Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerinden Beklentilerinin Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- 42. Parmaksız, İ. & Gök, A. (2018). “Okul Psikolojik Danışmanlarının Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerinin Yürütülmesinde Karşılaştıkları Güçlükler”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (47): 247-265. Doi: 10.21764/maeuefd.359595.
- 43. Pişkin, M. (2006). Türkiye’de Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerinin Dünü, Bugünü ve Yarını. Türkiye’de Eğitim Bilimleri: Bir Bilanço Denemesi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- 44. Resmi G. (2020). “Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği”, Resmi Gazete.
- 45. Seçer, İ., Ay, İ., Ceyhun, O, & Yılmaz, B. (2014). rehberlik ve Psikolojik Danışma Alanındaki Araştırma Eğilimleri: Bir İçerik Analizi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 5(41): 49-60.
- 46. Siyez, D. M., Kaya, A. & UzBaş A. (2012). Investigating Views of Teacher of Classroom Guidance Programs. Eurasian Journal of Educational Research, 48: 213-230.
- 47. Sürücü, A. & Yavuz, M. (2013). “Rehberlik Hizmetlerinin Yürütülmesinde Okul Müdürü-Rehber Öğretmen Etkileşiminin Değerlendirilmesi”, The Journal of Academic Social Science Studies, 6(4). Doi: http://dx.doi.org/10.9761/JASSS825.
- 48. Tagay, Ö. & Çakar, F. S. (2017). “Okullarda Yürütülen Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Okul Psikolojik Danışmanlarının Görüşleri”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3): 1168-1186.
- 49. Tatlılıoğlu, K. & Uysal, M. M. (2013). “Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Hizmetlerinin Kapsamlı/Gelişimsel Rehberlik Anlayışı Doğrultusunda Değerlendirilmesi”, Internatıonal Symposıum On Changes And New Trends In Educatıon, 22- 24 Ekim 2013, 98-110, Konya.
- 50. Thielking, M., & Jimerson, S. R. (2006). “Perspectives Regarding the Role of School Psychologists: Perceptions of Teachers, Principals, and School Psychologists in Victoria”, Australia, Journal of Psychologists and Counsellors in Schools, 16(2): 211-223.
- 51. Tuzgöl-Dost, M. & Keklik, İ. (2012). “Alanda Çalışanların Gözünden Psikolojik Danışma ve RehberlAlanının Sorunları”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (23): 389-407.
- 52. Yalçın, S., Yılmaz, M. & Karakaya, Y. (2017). “Ortaöğretim Öğrencilerin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Servislerine Bakış Açılarının İncelenmesi”, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 8(26): 277-289.
- 53. Yalçın, S. , Yılmaz, M. & Karakaya, Y. (2018). “Okul Yöneticilerinin Psikolojik Danışma ve Rehberlik Servislerine İlişkin Metaforik Algılarının İncelenmesi”, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3): 662-675. Doi: 10.17556/erziefd.405142.
- 54. Yeşilyaprak, B. (2013). 21. Yüzyılda Eğitimde Rehberlik Hizmetleri, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
- 55. Wingfield, R. J., Reese, R. F., & West-Olatunji, C. A. (2010). “Counselors as Leaders in Schools”, Florida Journal of Educational Administration & Policy, 4(1): 114-130.
